Alkol tüketen bireylerin artan obezite ve bel çevreleri nedeniyle şikayet etmekte ve diyette alkolün ‘’Kesin yasaktır’’ gözüyle bakılması nedeniyle diyet yapma konusunda çekinceli davranmaktadır. Biz beslenme ve diyet uzmanlarına en çok sorulan soruların başında gelen ‘’ Alkol alarak diyet yapabilir miyim ya da alabiliyorsam haftada kaç kez alabilirim ya da aldığım günü nasıl dengeleyip kilo verebilirim?’’ gibi soruların cevabını bu haftadaki yazımızda merak edenleri için yazdık.
ALKOL VÜCUDA ALINDIKTAN SONRAKİ SAATLER
Alkol alındıktan sonra hızlıca barsaktan emilimi başlar, midenin doluluk oranı ve bireysel farklara göre yaklaşık 15-20 dakika sonra kana geçer. Alkolün karaciğerde ve diğer dokularda metabolize edilmesiyle en son böbrekler ve deri yoluyla yaklaşık 48-72 saat sonra vücuttan atılır. En çok karaciğeri yorsa da etkilediği diğer organlar merkezi sinir sistemi, kas sistemi ve dolaşım sistemidir. Alkolün alındığı ilk saatler kap atımınız ve solunumuz hızlanır, merkezi sinir sisteminiz uyuşur, kortizol hormonunuz yükselir, göz koordinasyonunuz düşmeye başlar.
SOSYAL İÇİCİ İLE ALKOLİK FARKI
Toplumda sıkça söz edilen yeni bir tanım olan sosyal içici ile alkolik arasındaki fark merak edilmekte, sosyal içici sadece alkolü keyif aldığı madde olarak tanımlarken alkolik ihtiyaç olarak tanımlamaktadır. Sosyal içici alkol sonrası yoksunluk çekmezken alkolik bu maddeyi büyük bir arzuyla istek duyarak yoksunluk çeker. Bireyin alkolik kabul edilebilmesi için Amerika Psikiyatri Birliği (APA)’nce DSM-V kriterlerine göre on iki aylık sürede çok yüksek düzeyde ve uzun süreli alkol alımında kişinin bu maddeye yoğun ilgi duyması, elde etmek için yöntem bulması, işte ve sosyal yaşantısında sorumluklarını ve işlevselliğini kaybetmesi ve alkol almadığında yoksunluk belirtileri çekmesi olarak tanımlamaktadır. Böyle bireylerde birçok psikiyatrik hastalıklar görülmekte ve bunun yanında metabolik birçok sıkıntıyı da beraberinde getirmektedir. Kişinin yaralanma ve sakatlanma oranı yükselir. Kişide paranoyalar ve halüsinasyonlar gelişebilir. Alkolik bireyin yaşam süresi ve kalitesi azalır.
ALKOLÜN YOL AÇTIĞI HASTALIKLAR
OBEZİTE/ BEL ÇEVRESİ ARTIŞI
DİYABET/İNSÜLİN DİRENCİ
UYKU BOZUKLARI, ANKSİYETE, MAJOR DEPRESYON VB.
DİSLİPİDEMİ (KAN YAĞLARINDA BOZUKLUKLARI)
KARACİĞER YAĞLANMASI
SİROZ
İNME
ARİTMİ
KALP KRİZİ, KALP YETMEZLİĞİ
GUT
BÖBREK YETMEZLİĞİ
KANSER VB.
ALKOL DİYETİN NERESİNDE?
Diyet yapanların veya ideal kilosunu korumak isteyen sosyal içicilerin en çok merak ettiği konu olan alkolün dengelenmesi ve ertesi gün yapılacaklar aslında çok çok basit birkaç tüyodan oluşmaktadır. Alkol karbonhidrat içeriği ve etil alkolün enerjisi nedeniyle kişide bel çevresinin kalınlaşmasına ve tartıda kısmi yağ artışına neden olduğu bilimsel bir gerçek olarak karşımıza çıkmakta. Bir gram etil alkol yaklaşık 7 kaloridir ve 1 kadeh alkol türüne göre 50-350 kalori arasında değişmektedir. Kişide günde diyet enerjisinde 500-750 kalori arası açık bıraktığımızı düşünürsek yaklaşık 2-3 kadeh alkol alımı tüm günün enerji dengesini ve yağ yakımını bloke edebilir. Alkolü yemekle tüketmek alkol alım miktarını düşürür, alkol alırken ekmek ve meyve tüketmemek günlük karbonhidrat dengesini sağlayabilir. Ertesi gün tüm öğünlerde ekmek, çorba, bulgur, diyet makarnalar ve kurubaklagilleri çıkarmak dengeleyici olabilir. Ertesi günün bir ana öğünü smoothie tarifleri yapılarak büyük kalori açıkları bırakılabilir. Ertesi gün 2-3 kupa ödem atıcı bitki çayları veya detoks suları içmek alkol ödeminizi atmanızı sağlayacaktır. Ertesi günde yapılacak küçük egzersizler enerji farkının tekrar devam etmesini sağlayacaktır. Alkol tercihini ise uzun fermenteli kırmızı renkli meyve şaraplarını tercih etme kalp-damar sağlığı ve antioksidan açısından kanserde koruyucu olabilmektedir. Haftada alkol alımı kadında şarap için önerilen 1 ölçü erkekler için 2 ölçü kadar olmalıdır. Alkol ile tüketilen besinlerin vitamin-mineral emilimleri ciddi miktarda düşmekte ve kronik alkoliklerde çeşitli besinsel eksiklikler görülmektedir. Ayrıca alkol sonrası mineral takviyeleri, soda veya bentonit killeri kullanılabilir. Karaciğerde etil alkolün detoksifikasyonu için likopen içeren domates, pancar veya enginar, kereviz, nar gibi besinlerle karaciğeri arındırmak ve hatta koruyucu davranmak da kan parametreleri açısından değerlidir. Şimdiden alkol alan tüm okurlarımıza en azından beslenmedeki dengesi açısından verdiğimiz tavsiyeleri uymalarına ve bunu alkol sonrası bir ritüele çevirmelerini öneriyorum, herkese sağlıklı günler…
