2012 yılında çıkartılan 6360 sayılı Kanun ile Aydın Büyükşehir olup, köyleri mahalleye dönüşmüştü. Aydın ile birlikte toplam otuz ilde 16.220 köy bir günde değişime uğradı. Bu sayı neredeyse ülkemiz köylerinin yarısıydı.
Köyden mahalleye dönüşen yerleşim yerlerine, 16 Ekim 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7254 Sayılı Kanun’un 10. Maddesine göre “Kırsal mahalle” statüsü kazandırılması için benzer durumdaki birçok ilde çalışmalar başlatıldı.
Yasa, 2012’de çıkarıldıktan sonraki ilk yerel seçimde 30 Mart 2014’te uygulamaya geçti. Geçen bu süre zarfında değişime uğrayan köylerde çok önemli sıkıntılar yaşandı. Mahalleye dönüşen köylerin ve beldelerin ortak kullanılan tüm malları, meraları, taşınmazları bağlandıkları belediyeye geçti.
Bu değişiklik tarımsal üretime zarar verdi. Bazı yerlerde tarım alanları imar değişiklikleri ve benzeri uygulamalarla amaç dışı kullanıma açıldı. Köylerin meraları belediyeler tarafından satıldı.
Köyler mahalleye dönüşünce Büyükşehir Yasası ve kuralları uygulandığı için köylülerin ihtiyaç duydukları ahır ve benzeri yapıları yapmaları zorlaştı. Bürokrasi arttı. Hayvancılık yapanlar “Koku yapıyor” diye şikâyet edilerek bulundukları yerlerden uzaklaştırılmaya zorlandı. Tarımsal üretim, özellikle hayvancılık yapanlar için her geçen gün daha zor hale geldi.
Yaşanan bu sıkıntılar 3. Tarım ve Orman Şurası raporlarına da yansıdı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 21 Kasım 2019 tarihinde açıkladığı Şura Sonuç Bildirisi’nde: “Büyükşehir belediyelerinde mahallelerin kırsal ve kentsel olarak yeniden yapılandırılması, kırsal mahallelerde köy tüzel kişiliği yapısının korunması, kırsal yaşamın Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde bütüncül ve entegre bir bakış açısıyla koordine edilmesi” maddesi yer aldı.
Yaklaşık bir yıl sonra 16 Ekim 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan “Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7254 Sayılı Kanun” ile mahalleye dönüşen köy ve beldelerle ilgili önemli bir düzenleme yapıldı. Fakat bu değişiklikten pek kimsenin haberi olmadı.
Geçtiğimiz hafta içerisinde İzmir'de birçok ilçe belediyesi meclisleri bu kanun değişikliği doğrultusunda kararlar alarak önemli bir adım atmış oldular.
Hayata geçmesi planlanan düzenleme ile kırsal mahalle ya da kırsal yerleşim alanı olarak belirlenen yerlerde gelir vergisinden muaf olan esnaf, kırsal mahalle statüsü kazanan köylerde konutu olan vatandaşlar, tarlası olanlar 31 Aralık 2022’den sonra da emlak vergisi ödemeyecekler. Ticari, turistik işletmeler de Emlak Vergisini %50 oranında ödeyecek. Su ücretlerini de ticari faaliyetler yürüten işletmeler de en fazla yüzde 50’sini, konutlar da en fazla yüzde 25’ini ödeyecek.
Düzenleme tarımdan, evsel üretime kadar birçok alanda köyde yaşayan vatandaşlar için kazanç sağlayacak. Köyde yaşayan vatandaşlar Emlak Vergisi ve su faturalarını merkez mahalle bazında ödemek zorunda kalmayacak. Kırsal Mahalle Statüsü ile köyde yaşam desteklenirken, tarımsal üretim maliyetinin üreticiler için yük olmasının önüne bir nebze geçilmiş olacak.
İzmir İlçeleri bu konuda adımlar atmaya, kararlar almaya başladı. İlçe belediyeleri tarafından alınan bu kararların 90 gün içinde İzmir Büyükşehir Belediye Meclisi’nden geçmesini bekleniyor.
Bu konuda Aydın ilçelerinde herhangi bir hareket yok. İlimiz sınırları içerisinde yüzlerce köy ve çok sayıdaki beldede yaşayanlar bir an önce bu uygulamanın kendi mahalleleri için hayata geçirilmesini bekliyor. Burada ilk görev ilçe belediye meclislerinde düşüyor. En yakın Mart başında meclis toplantıları gerçekleşecek, bu toplantıda bu yönde karar alınarak onay için Büyükşehir Belediye Meclisine gönderilmesi gerekiyor. Umarım ilçe belediye başkanları bu sorunu en kısa zamanda çözerler. Yoksa binlerce vatandaşımız yüksek oranlarda vergi ve su parası ödemek zorunda kalacak, yeni üretim sahaları yapamayacaklar. Sorun belli, çözüm belli, iş yetkililerde.
"Kibir alçakların ahlakındandır." (İmam-ı Şafii)
