Okul döneminde ailelerin en çok yakındığı konulardan biri de çocukların ödev yapmak istememesi. Bu konu doğru şekilde yönetilmezse kısa sürede aile içinde bir kriz sebebi haline gelirken ebeveyn çocuk ilişkisini de yıpratabiliyor.
O halde çocuğunuza sağlıklı ödev yapma alışkanlığını kazandırabilmek için neler yapabilirsinize geçmeden önce ödevlerin neden verildiği ve gerekli olup olmadığını konuşalım.
Ödev verilmesi gerekli midir? Çocuğa faydası nedir?
Ödev verilmesinin ilk amacı okuldaki öğrenmelerin pekiştirilmesiyken bir diğeri ise sorumluluk bilincini geliştirmektir. Öğretmen tarafından verilen ödevler çocuğun yaş grubuna ve gelişim düzeyine uygun şekilde verildiği sürece yararlıdır. Ailelerin unutmaması gereken konu, ödevin anne babanın değil çocuğun sorumluluğu olduğudur. Çocuğunuz ödevini yapmaması halinde sonucuyla kendi yüzleşecek ve davranışı buna göre şekillenecektir. Bunu kendinize hatırlatmanız kaygınızı azaltmanıza yardımcı olabilir.
Ödev Yapma Alışkanlığını Kazandırmak için Öneriler
1) Ödevlerin neden verildiğini anlatın: Özellikle ilkokul dönemi çocuğun sağlıklı çalışma alışkanlığı kazanması için önemli bir dönemdir. Çocuğunuzun ödevi yapılması gereken zorunlu bir iş olarak görmemesi için ödevlerin neden verildiğini anlatmanız, öğrenmeye olan ilgisini artırmanız önemlidir.
2) Ödev yapacağı alanı belirleyin: Çocuğunuzun ödev yapma alışkanlığı kazanması için bir ödev rutininizin olması önemlidir. Bunun içinde önceliğiniz ödev yapacağı alanı belirlemek olmalıdır. Eğer imkanınız varsa kendi odasında , duvara dönük bir çalışma masasının olması, bu masanın etrafında ve üzerinde dikkat dağıtıcı materyallerin olmaması; diğer taraftan ödev sırasında kullanacağı malzemelerin masada ve ulaşabileceği yerde olması önemlidir. Ödev yapılan alanın gürültüden uzak olması ve iyi aydınlatılmış olması gerekir.
3) Ödev zamanını planlayın: Çocuğunuzla birlikte karar alarak ödev yapacağı zamanı netleştirin ve her gün bu zaman diliminde ödevine yönlendirin. Çocuğunuz okuldan geldikten hemen sonra ödev başına geçmek istemeyebilir okuldan geldiğinde dinlenip rahatlayabileceği bir zaman tanıyın. Ödev sonrasında ne yapmak istediğini de önceden planlayabilirsiniz.
4) Yardımcı olun ancak çocuğunuzun yerine ödevini yapmayın: Özellikle ilkokul dönemindeki çocuklar odaklanma süresi kısa olduğu için yanında ebeveyne ihtiyaç duyabilir ve ebeveynin katılımı odaklanma süresini artırabilir. Sorularına cevap verin, yönlendirin ancak hiçbir zaman onun yerine ödevini yapmayın.
5) Ödev zamanlarında molaları da belirleyin: Çocuğunuzun dikkat süresine göre mola zamanlarını da belirleyebilirsiniz. Örneğin birinci sınıf öğrencisinde 15 dakika ödev 10 dakika mola verirken üçüncü sınıf öğrencisinde yarım saat ödev 10 dakika mola gibi düzenleme yapabilirsiniz. Ancak buradaki odaklanma süresi her çocuğa göre değişim gösterebileceği için çocuğunuza uygun planlama yapmanız önemlidir. Mola zamanlarında tv, tablet, telefon gibi ödeve dönüşünü zorlaştıracak şeylere yönlendirmeyin.
6) Ödevini yapmıyorsa cezalandırmayın: Tüm koşulları sağlamanıza rağmen ödev yapmayı reddediyorsa cezalandırmayın. “Peki yapma, kaldır kitabını ancak yarın öğretmenine bu durumu senin açıklaman gerekiyor” diyebilirsiniz. Ardından öğretmeni bilgilendirerek iş birliği yapın. Öğretmeni örneğin teneffüs saatinde ödevini yaptırma gibi bir uygulamayla yaklaştığında bir dahaki sefere ödev konusunda daha istekli olabilir.
7) Çabasını övün, mükemmeliyetçi olmayın: Çocuğunuz ödevinde hata yaptığında yönlendirin ancak sürekli eleştirmeyin. Ödevi yapma konusundaki çabasını övün. Ödevinin doğru yanlış olduğu konusundaki değerlendirmeyi yapacak kişinin öğretmen olduğunu unutmayın.
8) Çocuğunuzu kıyaslamayın: “Bak Ahmet’e ödevlerini hemen eve gidince yapıyormuş, annesini hiç üzmeden. Sen böyle yaparsan tembel derler.” “Aferin oğlum sen daha otur Ayşe ödevlerini yapmış en akıllı o olsun” gibi cümleler çocuğunuzda yetersizlik ve değersizlik duygusunu güçlendirecek, ödeve karşı da olumsuz bir tutum geliştirmesine neden olacaktır. O yüzden sadece ödev konusunda değil diğer konularda da çocuğunuzu kıyaslamamanız önemlidir.