Süt ve et, insan beyninin gelişimi için vazgeçilmez iki temel besin. Bu kapsamda 10 bin üyeli ÖRKOOP’un Başkanı ve Genel Müdürü Ünal Önal ile 2025 yılında sektörün durumunu konuştuk.
Değerli okuyucular, hepinize mutlu ve sağlıklı bir hafta dilerim. Ramazan Bayramı’nı geride bıraktık. Ancak ülkemiz, şu anda ciddi bir mali türbülansın içinde. Çiftçi, emekli, sanayici ve tüccar bu süreçte büyük zorluklar yaşıyor. Siyasi iktidar bu türbülanstan çıkmak istiyor ama maalesef başarılı olamıyor.
AK Parti iktidarının ilk on yılını halk mumla arıyor. Etin, sütün, yumurtanın, benzinin ve mazotun geldiği nokta ortada. Bu ekonomik tablo özellikle Ramazan ayında halkı derinden etkiledi.
Adalet, özgürlükler ve ekonomi alanındaki sıkıntılar, Saraçhane’de milyonların toplanmasına neden oldu.
1968 ve 1978 kuşaklarından sonra ilk defa (Z) kuşağı dediğimiz gençler sokaklara çıktı. Ancak bu kez, şarkılarla, hicivle ve kırmadan dökmeden demokrasi ve adalet talebini dile getirdiler.
Bu gençleri anlamak gerekir, onları sadece haklarını kullandıkları için nezarete atmak doğru değildir. Bu tutumun sonuçlarını ileride çok daha net göreceğiz.
Geçtiğimiz hafta da yazdım…
Gençlerin büyük çoğunluğu beyin göçüyle yurt dışına gitmek istiyor.
Siyasi iktidar bu tabloyu dikkatle analiz etmeli. Çünkü bugün ülkede hiç kimse mutlu değil. Bunun temel sebebi, iktidarın politikalarıdır.
Süt ve Et Sektörünün Nabzı: Ünal Önal ile Röportaj
Süt ve et, insan beyninin gelişimi için vazgeçilmez iki temel besin. Bu kapsamda 10 bin üyeli ÖRKOOP’un Başkanı ve Genel Müdürü Ünal Önal ile 2025 yılında sektörün durumunu konuştuk.
Ahmet Gözen:
Ünal Bey, ÖRKOOP geçtiğimiz aylarda bir darboğaz yaşadı. Ustalıkla bu süreci atlattınız mı? 2025’ten umutlu musunuz?
Ünal Önal:
Evet Ahmet Ağabey, sizinle birçok program yaptık. 13 yıldır bu kooperatifi yönetiyorum ve hep kâr ettirdim. Ancak 2024’te ciddi sıkıntılar yaşadık. Özellikle sanayiciler süt alımını durdurdu. Hayat pahalılığı nedeniyle halk süt ürünlerinden uzaklaştı.
Bugün günlük 240 ton süt topluyoruz. Bu rakam Nisan ve Mayıs’ta 300 tona çıkabilir. Kışın bu kadar süt toplamak büyük risktir çünkü süt çabuk bozulur. Satılmazsa zarar ederiz.
Bu dönemde Tarım Bakanlığı’na sütleri süt tozuna çevirmek için başvurduk ve süt regülasyonu uygulaması başlatıldı. Burada Aydın İl Tarım Müdürü İbrahim Bey’in desteği çok büyük oldu. Kendisine teşekkür ederim, bugüne kadar bizimle en çok ilgilenen bürokrat oldu.
Ahmet Gözen:
Geçmişte bürokratlardan pek memnun değildin ama İbrahim Bey’i ilk kez övüyorsun. Peki, Aydın Valisi Yakup Canbolat hiç geldi mi?
Ünal Önal:
Maalesef hayır. Bizim kapımız herkese açık ama Valimiz hiç uğramadı.
Sanayici devletin belirlediği 17 TL’lik süt fiyatını uygulamıyor. Çünkü halkın alım gücü kalmadı. Bu da üreticiyi zorluyor. Türkiye’de süt 17 TL, Avrupa’da 12 TL. Ama süt tozu Türkiye’de 128 TL, Avrupa’da 78 TL. Bu fark rekabeti engelliyor.
Ahmet Gözen:
2024 yılında ÖRKOOP kâr mı etti, zarar mı?
Ünal Önal:
2024’te zarar ettik. Sadece biz değil, tüm sektör zarar etti. Alım gücü yoktu, turizm canlılık göstermedi, faizler çok yüksekti. Stok maliyeti belimizi büktü.
Ahmet Gözen:
Peki 2025’te üreticiye ne öneriyorsunuz? AK Parti İl Başkanı Mehmet Erdem “sabır” tavsiye etti. Siz ne diyeceksiniz?
Ünal Önal:
Sanayici bakanlığın fiyatını uygulamazsa, üretici ne yapacak? Faizler düşmeli, alım gücü artmalı. 2025’ten umutluyuz ama ekonomik iyileşme şart.
Ahmet Gözen:
Hayvancılık ne olacak? Üretici umudunu kesti mi?
Ünal Önal:
2024’te süt üretimi %8 arttı çünkü çok sayıda hayvan ithal edildi. Bu büyük bir hataydı. Ben 30 yıldır bu işin içindeyim, ithalat sektörü hep zora sokmuştur. Küçük üretici sektörden çıkıyor, büyük sermaye sahipleri kalıyor. Bu tehlikelidir.
Köyde 5-10 litre sütü olan üreticiden süt alıyoruz. Biz almasak o üretici ne yapacak? Hayvanını kesecek, köyü terk edecek. İşte bu yüzden ÖRKOOP gibi kooperatifler desteklenmeli.
Yurt dışında hayvan 80 TL, ithalatçı bir ayda 140 TL’ye satıyor. Köylü ise yıllarca beslediği hayvandan bu kadar kazanamıyor. Bu da sektörü bitiriyor.
Hayvancılık biterse köyler boşalır.
Ahmet Gözen:
Son olarak okuyuculara ne söylemek istersiniz?
Ünal Önal:
Zor bir süreçten geçiyoruz ama umutluyuz. Haziran ayında kongremiz var. Kimse beni yalan haberlerle yıpratamaz. 3 bin 740 üyemin hizmetindeyim. Aday olup olmamı onlar belirler.
Beni kötüleyenler var ama bu ayıp bir davranış. Aydınpost okuyucularına ve size çok teşekkür ederim Ahmet Ağabey.
