Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), temmuz ayı istatistik bülteni ile işsizlik sigortası fonu verilerini yayımladı. İşsizlik fonunun verileri mayıs ayından beri yayımlanmıyordu. Önce işsizlik fonundaki son duruma bakalım.

Geçen yıl fondan işsizlik maaşı alanların sayısı ocak-ekim aylarında 412 bin ile 476 bin kişi arasında değişti. Kasım ve aralık aylarında 500 bin sınırı aşıldı. Bu yılın yedi aylık döneminde ise işsizlik maaşı alanların sayısı 643 bin ile 682 bin arasında seyretti. Maaş alanların sayısında en yüksek rakam mart ayında görülürken, haziran ve temmuz aylarında 643 bine geriledi. Temmuz ayında ise 657 bin oldu. Geçen yılın tamamında 4.8 milyar liralık işsizlik maaşı ödenirken, bu yılın yedi aylık döneminde yapılan işsizlik maaşı ödemeleri 4.7 milyar liraya ulaştı.





KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ ALANLARIN SAYISI AZALDI

Ekonomik sebeplerle işyerindeki faaliyetin tamamen veya kısmen geçici olarak durdurulması halinde, işçilere üç aya kadar kısa çalışma ödeneği veriliyor. Geçen yılın 11 aylık döneminde kısa çalışma ödeneği alanların sayısı yok denecek kadar azdı. Mevzuatta değişiklik yapılmasının ardından aralık ayından itibaren ödenek alanların sayısı artmaya başladı. Yeni düzenleme sonrası aralık ayında 4 bin 123 kişi olan kısa çalışma ödeneği alanların sayısı şubat ve mart aylarında 36 bin kişi oldu. Sonraki aylarda azalmaya başlayan kısa çalışma ödeneği alanların sayısı temmuz ayında 6 bin 328’e kadar geriledi.

Fondan geçen yıl, 2.4 milyonu aralık ayında olmak üzere 3.1 milyon lira kısa çalışma ödemesi yapılmışken, bu yılın 7 aylık dönemindeki ödemeler 116 milyon liraya ulaştı.

ÜCRET GARANTİ FONU TALEBİNDE GERİLEME



İşverenin konkordato ilan etmesi, iflası veya ödeme güçlüğüne düşmesi durumunda işçilerin ödenmeyen ücretlerinin üç aya kadar kısmı ücret garanti fonundan karşılanıyor. Fona geçen yılın ekim ayından beri yoğun bir talep bulunuyor. Bir ayda ödeme yapılan kişi sayısı normalde binin altında iken geçen yıl ekimde 3 bini aştı, kasımda 4.7 bin, aralık ayında ise 7 bin kişi oldu. Bu yılın ocak-mart döneminde 5.5 bin-7.4 bin kişi arasında seyreden ödeme yapılan kişi sayısı temmuz ayında 2.4 bin kişi oldu.

Ücret garanti fonundan geçen yılın tamamında 81 milyon lira ödeme yapılırken, bu yılın yedi aylık dönemindeki ödeme 10.8 milyon lirayı buldu.

İŞSİZLİK FONUNDA KAN KAYBI SÜRÜYOR

2002 yılında kurulan işsizlik fonunda bu yıl ilk defa nisan ayında giderler gelirlerin altında kalmıştı. Bu durum mayıs ve temmuz aylarında da devam etti. Fonun aylık gelirleri 3 milyar 580 milyon lirada kalırken, aylık giderleri 3 milyar 856 milyon lira oldu.

Ocak-temmuz döneminde ise fonun gelirleri 22.4 milyar lira olurken, toplam harcamaları 19.9 milyar lira olarak gerçekleşti.

Bu harcamaların 5.8 milyarı işsizlik maaşı, 129 milyonu kısa çalışma ödemesi ve 103 milyonu da ücret garanti fonu ödemesi olmak üzere çalışanlara gitti. Buna karşılık aktif işgücü programlarına 4.9 milyar, işbaşı eğitim programlarına 1.7 milyar, teşvik ve destek ödemelerine de 7.1 milyar lira harcandı.



Fonun toplam varlıkları yıl başından bu yana sadece 2.5 milyar lira artarak 127.6 milyardan 130.2 milyar liraya yükseldi. Yedi aylık dönemde tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artışı yüzde 7.02 olurken, fon varlıklarındaki artış yüzde 2’de kaldı.

KAYITLI İŞSİZ SAYISI ZİRVEDEN DÖNDÜ

Kayıtlı işsiz sayısı haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 68 oranında artarak 2.6 milyondan 4 milyon 418 bin kişiye yükselerek rekor kırmıştı. İŞKUR’un verilerine göre, kayıtlı işsiz sayısı temmuzda haziran ayına göre yüzde 8.6 oranında azalarak 4 milyon 39 bin kişiye geriledi. Ancak bu rakam, 2018’in temmuz ayının yüzde 51 üzerinde. Geçen yıl temmuz ayında kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 671 bin düzeyinde bulunuyordu.

TÜİK’in işsizlik verileri, iki ay geriden geliyor. İŞKUR ile TUİK’in işsiz sayıları farklı olmakla birlikte, artış ve azalış eğilimi, bazı aylardaki küçük çaplı sapmalar hariç genelde paralel seyrediyor. Buradan yola çıkarak TÜİK’in açıkladığı işsiz sayısının haziran ayında arttıktan sonra temmuzda düşeceğini söylemek mümkün. 

TEMMUZDA 158 BİN KİŞİ İŞE YERLEŞTİRİLDİ

Temmuz ayında İŞKUR’a yapılan açık iş başvuruları yüzde 21 azalarak 242 binden 192 bine geriledi. Buna karşılık temmuz ayında işe yerleştirmeler haziran ayına göre yüzde 34, geçen yılın temmuz ayına göre ise yüzde 17.9 oranında artışla 158 bin kişiye ulaştı. İŞKUR haziran ayında 118 bin, geçen yıl temmuz ayında da 134 bin kişiyi işe yerleştirmişti..



Ocak-temmuz döneminde işe yerleştirilen kişi sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 oranında artarak 671 binden 845 bine yükseldi.

3.4 MİLYON KAYITLI İŞSİZ BİR YILDIR BEKLİYOR

Kayıtlı işsizlerin 2 milyon 28 bini kadın, 2 milyon 11 bini erkeklerden oluşuyor. Kayıtlı işsizlerin bekleme sürelerine bakıldığında, 613 bin kişinin bir yıl ve daha uzun süredir beklediği görülüyor. Kalan 3.4 milyon kişi 30 gün ile 12 aydır işe yerleştirilmeyi bekliyor.

DOKTORALI 769 KİŞİ İŞ ARIYOR

Kayıtlı işsizlerin eğitim durumlarına bakıldığında, bunların 769’unun doktora, 18 bin 142’sinin yüksek lisans mezunu olduğu görülüyor. Dört yıllık üniversite mezunu 617 bin, iki yıllık üniversite mezunu 388 bin, lise mezunu 1 milyon 62 bin, ilköğretim mezunu 1 milyon 628 bin kayıtlı işsiz bulunuyor.