Koronavirüs salgını tüm dünyada yüz binlerce insanı öldürürken milyonlarca kişinin de işsiz kalmasına yol açıyor. Dünyada 5 milyonun üzerinde kişi koronavirüse yakalanırken 330 bini aşkın kişi de hayatını kaybetti. Salgın en büyük darbelerden birini de ekonomilere vuruyor. Sadece ABD’de salgın nedeniyle işini kaybeden kişi sayısı 38 milyonu aşıyor. Şimdi bazı ekonomistler bu işlerin bir daha hiç geri gelmeyebileceği endişesini taşıyor.

ABD’de işçiler ve işverenleri, salgınla birlikte gelen işsizliğin geçici olacağı konusunda iyimserliğini koruyor. Ancak pandeminin etkilerini inceleyen bazı araştımacılar istihdamla ilgili endişe duyuyor.

New York Times (NYT) gazetesi böyle bir araştırmayı ‘Birçok İş Sonsuza Dek Kaybolabilir’ başlığıyla sayfalarına taşıdı. ABD’nin önde gelen eğitim kurumlarından Stanford Üniversitesi ekonomisti Nicholas Bloom, ABD’de işten çıkarmaların yüzde 42’sinde o işin bir daha geri gelmeyebileceğini öngören bir analize imza attı.

Bloom, gazeteye verdiği demeçte, “Söylemekten nefret ediyorum ama bu konu düşündüğümüzden uzun sürecek ve daha kötü olacak. Şirketler işten çıkardığı kişileri geri alma niyeti taşıyor. Ancak geçmişten biliyoruz ki bu istek genelde gerçekleşmiyor” yorumunu paylaştı.

Sosyal mesafe endişesi

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell da bu hafta önlerindeki yolun belirsizliğini anlatırken, “sadece virüsün yanıtlayabileceği sorularla” karşı karşıya olduklarından dem vurdu.

NYT salgın sonrası ekonominin şimdikinden farklı olacağı beklentisini şu sözlerle anlattı:

“Sosyal mesafe kuralları ‘yeni normal’ haline gelirse, restoranlarda, sinemalarda ve mağazalarda, spor sahalarında ve uçaklarda daha az kişi görürsek, daha az çalışana ihtiyaç olacak.

Büyük şirketler daha fazla personelin uzaktan çalışmaya devam etmesini istiyor ve bina büyüklüklerini azaltmayı planlıyor. Bu da yakınlardaki restoranları ve dükkanları besleyen yaya trafiğini azaltacak.”

Daha hızlı otomasyon

Bazı ekonomistler de yakın çalışma ve yoğun etkileşimle ilgili endişelerin otomasyonu hızlandıracağı görüşünde. Buna göre kargo, depo ve temizlik tarafında düşük ücretle yeni işler açılsa da birçok iş yok olabilir. Deutsche Bank Securities’in baş ekonomisti Torsten Slok, ABD hükümetinin son raporunun kalıcı iş kayıplarına işaret ettiğini belirterek, “Özellikle sosyal mesafe kurallarından en fazla etkilenen mesleklerde, daha kökten birşeylerin yaşandığından endişe ediyorum” dedi