Aydın ile Denizli sınırında bulunan Kızıldere Jeotermal Sahası 1967 yılında keşfedilip jeotermal çalışmalar o tarihe dayanır. Burada ilk jeotermal elektrik santrali ise 1984 yılında 20 Mw enerji üretimi planlanarak açılmıştır. Günümüzde bu tesis 10 Mw enerji üretim kapasitesi ile halen çalışmaktadır. Yani jeotermal enerji uzun yıllardır bu topraklarda kullanılmaktadır.
Yenilenebilir enerji kabul edilen jeotermal enerji uygun standartlar altında kullanılmadığı zaman halk sağlığına olumsuz etkileri olan bir enerji kaynağıdır.
Dünya nüfusu hızla artarken içinde yaşadığımız çevre aşırı şekilde tahrip edilmektedir. Yeri gelmişken Leonardo da Vinci'nin bir sözünü buraya yazmak isteriz:
"Öyle görünüyor ki doğa insan ırkını yok etmek zorunda, çünkü hem Dünya’ya zararı dokunuyor, hem de tüm yaratılmış olanları yok ediyor.”
Leonardo da Vinci insan ile doğa ilişkisini 500 yıl önce bu cümleyi defterine yazarak günümüzdeki çevre katliamını o günlerden gören müthiş bir bilim ve sanat insanıdır. O olağanüstü bir sanatçı ama aynı zamanda çok büyük bir bilim insanı özelliği taşımaktadır.
Yazar Leonard Shlain "Leonardo'nun Beyni" kitabında onu çok iyi anlatmıştır.
Leonard Shlain bu kitabında sanat, tarih, bilim, tıp, nörobilim, psikoloji ve felsefenin ışığında Leonardo da Vinci'nin hayatını ve zihnini inceliyor ve insanlık tarihinde birbirinden farklı birçok alanın tümünde birden mükemmelliğe bu derece erişebilmiş başka hiç kimse yokken onun bilim, sanat, botanik, mimari ve başka birçok alandaki eşsiz yeteneklerinin geri planına dair bambaşka bir perde aralıyor.
Leonard Shalin, insan beyninde birbirinden farklı biçimde çalışan sağ ve sol lob arasındaki entegrasyonun Leonardo da Vinci'deki hayret verici uyumunun, onun hem düşünsel yaratıcılığının hem de pratikteki başarılarının nedeni olduğunu vurguluyor ve ondaki bu yeteneğin insanlığın gelecekteki beyinsel evriminin bir işareti olup olmadığını sorguluyor. Bu sorgulamayı yaparken, insan beyninin işleyişine ve evrimine dair bilimsel verileri Leonardo da Vinci'nin zihni üzerinden detaylı bir şekilde işliyor.
Tarihin en zengin aklını incelemek üzere asırlar öncesine doğru çıkılan bu büyülü yolculukta, yazar sade dili ve bağlantıları ustaca kurma becerisiyle işimizi kolaylaştırıyor. Leonardo da Vinci'nin Floransa' nın bir dağ köyünde başlayıp Fransa'da son bulan hayatına genişçe yer verilen kitapta, bu evrensel dâhinin çocukluğu, gençliği, notları, eserleri, kişisel çevresi, vejetaryenliği, mücadeleleri, dönemindeki sosyo-politik ve kültürel atmosfer detaylı bir şekilde anlatılıyor. Machiavelli ile olan ortaklığı, Michelangelo ile olan çatışmaları, Son Akşam Yemeği tablosunun hikâyesi ve onunla ilgili daha başka birçok şey son derece ilgi çekici konular kitapta yer alıyor.
Gelelim tekrar jeotermal konusuna.
1967 yılında başlayan çalışmalar son yıllarda oldukça hızlanmış durumda. İlimizin yüksek enerji potansiyeli nedeniyle her yerde pıtrak gibi tesisler çoğaldı. Bunların yeterli inceleme ve insan sağlığını korumaya yönelik tedbirler alınmadan yapılması herkesi tedirgin ediyor.
Özellikle son altı yedi yıldır ilimizin her köşesinde yüzlerce sondaj yapıldı, onlarca tesis kuruldu ve kurulmaya devam ediyor. Bu tesislerden doğaya bırakılan gazlar ve akışkanlar insan sağlığına olduğu kadar bitki ve hayvan sağlığına, hatta toprak yapısı ve yeraltı sularına zarar veriyor. Bu konuda yapılmış çalışmalar var. Hatta şu anda Efeler İlçesinin göbeği diyebileceğimiz Büyükşehir Belediyesi’nin katı atık toplama tesisi içinde sondaj çalışmaları var. İlimiz herkesin duyduğu koku ile adeta yaşanmayacak yere dönüşmektedir.
Konu ile Efeler Belediyesi Mesut Özakcan döneminde bir rapor hazırladı, çeşitli toplantılar düzenlendi, Efeler Kent Konseyi duyarlılık oluşturmak için çalışmalar yaptı, bu çalışmaları çok sayıda demokratik kitle örgütü destekledi.
Fatih Atay seçim döneminde ve seçildikten sonra çok sayıda açıklama yaparak halkın sağlığını koruyacağını söyledi. Bu konuda ilimizde ve İzmir'de yapılan çalıştaylara katılıp ateşli konuşmalar yaptı. Gezici hava ölçüm cihazı alıp kullanmaya başladı. Ama neredeyse bir yıldır jeotermal sorunu ile ilgili tek kelime etmedi. Efeler Belediyesi ölçüm sonuçlarını yayınlamayı nedense bıraktı.
Ayrıca geçtiğimiz Salı günü Aydın’da CHP Genel Başkan Yardımcısı Ali Öztunç ve beraberindeki heyetle Aydın Büyükşehir Belediyesi’nde jeotermal konulu bir toplantı gerçekleşti. Toplantıya Büyükşehir Belediye Başkanı Özlem Çerçioğlu, CHP Aydın Milletvekilleri ve diğer çok sayıdaki belediye başkanı katılmışken Efeler Belediye Başkanı Fatih Atay katılmadı. Sanırım Fatih Atay seçim döneminde jeotermallerle ilgili verdiği sözleri sanki unuttu.
İnsanın aklına değişik sorular ve halk arasındaki söylentiler geliyor. Bu söylentilere ihtimal vermiyoruz ama bu olaylardan sonra içimize de kurt düşüyor. Gerçi Efeler Belediye Başkanı Fatih Atay avukat, elbette başkanlığının öncesinde bu şirketlerden birinin avukatlığını yapmış olabilir, hatta 1 Nisan 2024 tarihinden sonra da herhangi birinin kurum avukatlığını yapabilir, kendi tercihidir. Ama belediye başkanlığı döneminde Efeler ilçemizde yaşayan insanların sağlığını düşünmek ve buna göre hareket etmek zorundadır. Bizler bu kentte yaşayanlar olarak Efeler Belediye Başkanı Fatih Atay'dan sağlıklı ve temiz bir hava için çalışmasını istiyoruz.
"Doğruluk her ne kadar seni öldürse bile ondan ayrılma." (Hz. Ömer)
