Halk, inandı mı her şeyi başarır. Önce halk inanmalı, sahip çıkmalı sorunlarına. Kurtuluş Savaşından bu ülkeyi sömürgeci güçlerden temizleyen Anadolu halkı, her sorunun altından kalkar.
Bunun en son örneğini Germencik’e bağlı Tekin Köylüleri gösterdi. Köyün hemen yanına açılmak istenen Jeotermal Santral için Aydın Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen 17.09.2014 tarihli, 98914016220-02 E-2014387 karar sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararı verilmesi üzerine hemen mücadeleye başladılar. Önce Jeotermal firmasının yetkililerine Tekin Köyünde Jeotermal santral istemediklerini söylediler. Firma yetkilileri, sondaj alanından tahliye edilip dere yatağına akıtılacak sıvı için Köyün ortasından boru geçirmeye çalışmalarına köylüler tek yumruk olarak karşı çıktı. Germencik Kaymakamlığına, Germencik Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulundular. Jandarmaya bildirdiler tüm hukuksuz fiili girişimleri.
Ve Tekin Köylüleri 07.03.2016 tarihinde dava açtılar.
Bu dava Germencik bölgesinde açılan ilk dava olması nedeniyle büyük önem taşıyordu.
Peki, ne davası açtılar?
Jeotermal Santral için Aydın Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen 17.09.2014 tarihli, 98914016220-02 E-2014387 karar sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararının iptal edilmesi için Aydın 2. İdare Mahkemesine dava açıldı.
Dava ne oldu? Karara çıktımı? Dediğinizi duyar gibiyim…
Aydın 2. İdare Mahkemesi 27.09.2016 tarihli, 2016/410 esas, 2016/849 sayılı kararla işlemin iptaline, yani Aydın Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından düzenlenen 17.09.2014 tarihli, 98914016220-02 E-2014387 karar sayılı “Çevresel Etki Değerlendirmesi Gerekli Değildir” kararının iptaline karar verdi.
Kararın sonuç bölümünü olduğu gibi aşağıda veriyorum.
Mahkeme kararında, yargılama aşamasında yapılan keşif ve bilirkişi raporuna dayanmıştır. Bilirkişiler Gültekin Tarcan, Sezai Delibacak ve Sevgi Tokgöz Güneş tarafından hazırlanan 18.08.2016 tarihli bilirkişi raporu son derece önemli bilgiler içermektedir. Bunlar;
-Proje Tanıtım Dosyası (PTD) Raporunun son derece özensiz hazırlandığı, birçok değerlendirme eksikliği içerdiği,
-Rapor yazım düzeninin hatalı olduğu, metin içindeki şekil ve tablolar ile ilgili hiçbir kaynak belirtilmediği, bu nedenlerle bu verilerin bilimselliği kuşku yarattığı,
-Raporda jeoloji mühendisinin imzasının bulunmadığı,
-Raporda yerleşim birimlerine uzaklıklar belirtilirken Gümüşyeniköy’e olan uzaklıklar dikkate alındığı, 100 metre ötede olan Tekin Köyü yerleşim yerinin dikkate alınmadığı, en yakın konut mesafenin 96 km olarak belirtildiği,
-Raporun özensiz ve eksik olduğu, yapılacak etkinlik ve bu etkinlik sonucu ortaya çıkacak çevresel etkilerin yeterince ortaya konmadığı, üretilecek akışkanın kalitesi ve oluşturacağı sorunlara, yüzey ve yeraltı suları kirlenmesi, toprak kirlenmesi, zirai ürünler kirlenmesi ve benzeri tehlikelere raporda hiç değinilmediği,
-Tarım arazilerinin korunması, tarım dışı kullanımlar için alternatif arazilerin düşünülmesi ile mümkün olduğu,
-Aydın ili ve çevre ilçeleri Türkiye’de ve dünyada en kaliteli incirlerin yetiştirildiği, incir bahçelerine sahip olduğu, incir bahçeleri yanında Türkiye’de zeytin yetiştiriciliği yapılan en önemli arazilerin bulunduğu bir il olduğu, tarımsal olarak çok önemli bu özel bitkilerin yetişme alanı olan arazi kullanım yetenek sınıfı 1. ve 2.sınıf arazilerin yasal olarak, özel korunması gereken araziler olarak, tarımsal sit alanı ilan edilmesi gerektiği,
-Türkiye’de en kaliteli ve verimli incirin en iyi yetiştirilebildiği yerin Aydın ve ilçeleri olduğu, jeotermal enerji için reenjeksiyon sisteminde oluşacak bir arızada yüksek miktarlarda tuz ve bor içeren suyun özellikle incir ve zeytin bahçeleri ile yakındaki derelere gitmesinin önlenemeyeceği, oluşturulacak havuzların bunları toplamasının mümkün olmadığı,
-Alaşehir’de daha sondaj sırasında oluşan patlama ile yüzlerce dekar bağın sıcak su ile içerdiği yüksek orandaki tuz ve bor nedeniyle yok olduğu, enerji üretiminin öenmli olduğu, ancak çok önemli incir ve zeytin bahçelerinin içinde ve yanında, yada 1. ve 2.sınıf arazilere komşu bir yerde yapılmaması gerektiği, alternatif alan aranarak 6. ve 7. Sınıf arazilerin bulunduğu yerlerde jeotermal faaliyetlerin yürütülmesinin daha anlamlı olacağı,
-İncelenen dava konusu alanın sınırında ve 3 km lik daire içerisinde zeytinlik alanların bulunduğu, bu nedenle dava konusu sahanın 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerin Aşılattırılması Hakkındaki Kanun kapsamında kaldığı,
-PTD raporu ile açılacak kuyularda sıcak su rezervinin olup olmadığını anlayabilmek için hangi testlerin ne kadar süre ile yapılacağı, testlerin genel özellikleri ve olası debilere göre olası deşarj yapılacak akışkanın miktarı ve yapılandırılacak havuzların gereksinimi karşılama oranı belirsiz olduğu, havuzdan yeraltına beklenmeyen bir sızma oluşması durumunda yeraltı suyunun korunabilmesi amacı ile gerekli hızlı su tahliye tasarımı bulunmadığı,
-PTD raporu ile tesisten yapılacak sıvı deşarjın yaklaşık miktarı, ne kadar süre ile nereye yapılacağı, alıcı ortam özellikleri, bitki örtüsü, canlılar ve tarım sektörü açısından kullanılan bir ortam olup olmadığı, oluşabilecek sorunları engellemeye yönelik yapılacak çalışmalar ve alınacak önlemlerin açıklanmadığı,
-PTD'da proje ile ilgili çevreyi korumaya yönelik verilen saha ve çevresini tanıma, mevcut ve olası sorunları belirleme, önlem alma ve yapılandırmaya yönelik tasarımlar yetersiz ve eksik olduğu,
-İnceleme sonucunda projenin gerçekleşmesi ve beklenen potansiyelin bulunması durumunda ülkemiz ve yöredeki enerji ihtiyacını karşılamaya yönelik önemli katkı sağlayacak olmasına rağmen oluşabilecek çevre sorunları, önlem ve/veya hafifletme çalışmalarının yeterli kapsam ve içerikte öngörülmediğinden projeye gereken önemin verilmediği ve önemli konu başlıklarının eksik kaldığı,
-PTD'deki yapılandırmalar eksik veya yetersiz ise projenin gerçekleşmesi ile çevrede olumsuz etkilerin ortaya çıkması kaçınılmaz olduğu, bu nedenle PTD gerekli uzmanlık seviyelerinde profesyonelce hazırlanması, planlanması, çalışması ile uyumlandırılması ve yapılandırılması gerektiği,
-Aydın İli, Germencik İlçesi, Gümüşköy Köyünde …. Enerji Üretim A.Ş.'ye ait jeotermal kaynak arama projesinin gerçekleşmesi halinde, yöredeki bitki Örtüsü, canlılar ve tarım sektörüne geçici ve kısa süreli zararlı etkilerinin olabileceği, proje tanıtım dosyasında belirtilen önlemlerin yetersiz olduğu, ifade edilmiştir.
Efelerin tepesine jeotermal santral yapma çalışmalarının hızla sürdüğü şu günlerde, Tekin Köyü’nün Aydına örnek olmasını umuyorum.
Teşekkürler Germencik çevre gönüllüleri…
Teşekkürler Tekin Köyü.
