Bu konuda da merak edilen Aydın Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğünün boşanma kaba hızı ve oranı Aydın’da neden yüksek, konulu bir araştırma yapıp yapmadığıdır.

Nasıl ki, Çukurova geçmişte Orta Anadolu illeri Kayseri, Niğde, Kırşehir gibi kentlerin gurbetçilerinin ekmek kapısı idiyse Aydın da Konya’nın batısında yaşayan fakir halkın geçimini sağladığı gurbet eliydi.

Aydın çukuruna gelenler yazları çapa, mandal, sulama, hasat gibi pamuk işlerinde çalışırlar, kışları da taş duvar örerler, kesik keserler, zeytinlik işlerinde gündelikçi olarak çalışırlardı.

Pamuğunu hasat eden, zeytini toplayan yerli halk da nişanlı çocuğu varsa düğün masrafını görmek, eşyasını düzmek isteyen, kim nereye yakınsa, ya Aydın ya da Nazilli esnafına alış verişe giderdi.

Sarraflar, manifaturacılar, mobilyacılar, da düğün mevsimi ,kış sezonunu dört gözle beklerler, ona göre de hazırlık yaparlardı.

Düğün, dernek yapmayacaklar traktörlerini yeniler ya da evlenme çağına yaklaşan oğlunun evini yaptırırdı. Zira memur değilse o devirde evi olmayan oğlana kolayca kız verilmezdi.

Cebi,cüzdanı  dolu,Aydın Uşağı’nın çarşıda, pazarda gezerken, yolda yürürken, kahvede eşiyle, dostuyla sohbet ederken, halinden, tavrından paralı olduğu belli olurdu.

Velhasıl bir zamanların Aydın’ı yerlisiyle, gurbetçisiyle, esnafıyla, çiftçisiyle, çobanıyla, fakiriyle, yoksuluyla yaşantısından memnundu, mutluydu.

Günümüzde Aydın yerinde duruyor ama o mutlu, halinden memnun halkı yerinde bulmak mümkün değil, o insanların yerinde yeller esiyor. Bu gerçeği TÜİK verileri de doğruluyor.

Yapılan bir araştırmaya göre Heredot’unGökyüzünün altındaki en güzel yeryüzü” diyerek tanımladığı Aydın mutsuz şehirler sıralamasında Doğu, Güney Doğu ve bazı Orta Anadolu illerinden sonra 26.sırada yer alıyor.

Heredot’un tanımıyla çelişen bu memnuniyetsizliği bazı konularda TÜİK verileri de doğruluyor: Hem öyle ki,bu verilere göre sosyal bünye çatırdıyor, her tarafından sesler geliyor ama kimse ne oluyor,deme zahmetinde bulunmuyor..

BİRAydın intihar vakalarında ilk 10 şehir arasında bulunuyor.

TÜİK’in 2015-2019 yılları arasında Türkiye’de yaşanan intihar olaylarını incelediği bir verisinde Aydın bu yıllar arasındaki 300 erkek,81 kadın, toplamda 381 intihar vakasıyla nüfus oranlamasına göre Türkiye’de 9. Sırada yer alıyor.

İntihar olaylarının gerçekleşmesinde aile geçimsizliği, geçim zorluğu ve ticari başarısızlık gibi ekonomik faktörler ilk sıralarda gelen nedenler arasında yer alıyor.

 İşsizlik ve buna dayalı geçim darlığı çekenlerin mutsuz olacakları bilinen bir gerçektir...

O nedenle intiharda erkek sayısının fazlalığını olayın en fazla evli erkekler arasında gerçekleşmesinden hareketle ailede çekilen geçim sıkıntısı ile açıklanabilir.

Erkeklerde intiharın en fazla gerçekleştiği yaş aralığının 20-24 yaş arası, kadınlarda ise 15-19 grubunda olması intiharın genç yaşlarda gerçekleşme hızının yüksekliğini bize göstermektedir.

Bu ise sosyal bünye hastalığının gençlik yıllarında başladığının göstergesidir.

Bu durumda asıl sorgulanması gereken Aydın’da intiharların gençler arasında bu denli yüksek olmasının nedenlerini ve önlemeye yönelik araştırmalar konusunda valilik başta ilgili devlet kurumlarının ne yaptığıdır.

Varsa bu yönde yapılmış bir çalışma sonuçlarını Aydın halkı bilmek ister.

İKİ: Aydın’ın mutsuz olmasının başka bir nedeni de boşanan çiftlerdeki artıştır.

TÜİK verilerine göre Aydın’da boşanan çift sayısı 2021 yılında bir önceki yıla göre yüzde 24,9 artarak 2 bin 911 olarak gerçekleşmiştir.

Oransal olarak da binde 2,58 olan bu kaba boşanma hızıyla Aydın iller arasında 8.sıraya yerleşmiş görünüyor.

(Kaba boşanma hızı belli bir yıl içinde her 1000 nüfus başına düşen boşanan çift sayısına denir.)

Bu konuda da merak edilen Aydın Aile ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğünün boşanma kaba hızı ve oranı Aydın’da neden yüksek, konulu bir araştırma yapıp yapmadığıdır.

ÜÇ: Aydın’ın mutsuz şehirler sıralamasında 26.sırada yer almasının diğer bir nedeni de işsizliktir.

İŞKUR İl Müdürlüğünün hazırladığı bir rapora göre 2022 Ocak ayı verilerine göre Aydın’da kayıtlı 35 bin 411 işsiz vardır.

Bu sayıya gizli işsizlerle iş aramayan ve “ev genci” olarak da adlandırılan üniversite ya da lise mezunu, evde oturan işsizler bu sayının dışındadır. Onlar da eklenince  işsiz sayısının ikiye, üçe katlanacağında şüphe yoktur.

Bu ev gençlerinin çoğunluğu evlenmeye de cesaret edememektedir, evlenenler ise işsiz kaldıklarında bazılarının maddi yetersizlikten boşanacakları varsayılabilir.

DÖRT: Mutsuzlukta 26.sırada yer almasının gerçekliğini destekleyen diğer bir veri de Kişi Başı Milli Gelirde Aydın’ın Türkiye ortalamasının oldukça altında kalmasıdır.

TÜİK verilerine göre 2019 yılı Kişi Başı Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla (GSYH) Türkiye ortalaması 52 bin 316 TL gerçekleştiği halde bu veri Aydın’da 14 bin 618 TL eksikle 37 bin 698 TL’ olmuştur.

Yine TÜİK verilerine göre GSYH 2020 Türkiye Ortalaması 60 bin 525 TL iken  Aydın’da bu veri de 18 bin 349 TL eksikle 42 bin 176 TL’de kalmıştır.

Eski yıllarda olduğu gibi Dolar üzerinden hesaplandığında oldukça komik kalacak bu gelirle ülke insanının çoğunluğunun kaliteli bir hayat süreceğini savunmak oldukça güçtür.

Onu da geçtik bu veriler Aydın’ın sosyal bünyesinin hastalıklı olduğunun belirtileridir. Acil tedbir alınması için Aydın Valisi Hüseyin Aksoy’a ve Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürü Ömer Turan’a duyurulur.