Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) son verilerine göre, 84 milyon 680 bin 273 olan toplam nüfusun 8 milyon 245 bin 124 kişisi, 65 yaş üstü. Türkiye, yaşlı nüfusta 167 ülke arasında 68’inci sırada. 1.5 milyon yaşlı tek başına yaşıyor. Her 4 haneden birinde en az bir yaşlı bulunuyor. Yaşlı nüfustaki artışa bağlı olarak devletin bu kesime sağladığı destek de her geçen gün artıyor. Yaşlılara farklı isimler altında yapılan nakit ödemeler bu desteklerin başında yer alıyor.

En önemli ve nakdi olan desteklerden biri ‘65 yaş aylığı’. Bunun mevzuattaki adı ‘2022 aylığı’. Yaklaşık 850 bin kişi bu yardımdan faydalanıyor. 30 Haziran’a kadar aylık ödemeler 1.084 liraydı. Memur maaşındaki yüzde 41.69 artışa bağlı olarak 1 Temmuz 2022 itibarıyla 1.536 liraya çıktı. Maaş başvurusu, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na (kaymakamlık) yapılıyor.

65 yaş aylığından faydalanabilmek için 3 şart bulunuyor. Bunlar; yaş, gelir ve sosyal güvence. Yani 65 yaş dolmuş olacak, sosyal güvence (maaş, nafaka gibi) bulunmayacak. Asgari ücretteki artış, yaşlı maaşı alabilmenin gelir şartını da etkiliyor. Buna göre, hanedeki kişi başına gelirin asgari ücretin üçte birinden (1.833 lira) az olması şartı aranıyor. Bu gelir hesabında 65 yaş üstü kişinin kendisi ve eşi dikkate alınıyor.

Vakıflar Genel Müdürlüğü (VGM), ihtiyaç sahibi yaşlılara hem nakdi yardım hem de barınma ve gıda yardımı yapıyor. Sosyal güvencesi olmayan yaşlılara Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün bağladığı maaş son olarak 2 bin 88 liraya yükseldi. Muhtaç aylığı alan kişiler, maaşın yanı sıra sağlık hizmetinden de ücretsiz yararlanabiliyor. Muhtaç aylığı talebinde bulunan kişiler, başvuru formunu doldurup imzaladıktan sonra engelli ise engelini belirten sağlık kurulu raporunu ekleyerek, ikamet ettiği ilin bağlı olduğu Vakıflar Bölge Müdürlüğü’ne şahsen veya posta yoluyla başvuru yapabilir.

Bakıma muhtaç yaşlıların ev ortamında ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla akrabaya da ödeme yapılıyor. Bu ödeme aylık 3 bin 336 lira. Bunun için yaşlı kişinin yüzde 50 ve üzerinde ağır engelli raporu olmalı. Başvuru ‘Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne veya varsa ilçe müdürlüklerine yapılıyor. Bu maaş için hanedeki kişi başına gelir 3 bin 666 lirayı aşmamalı.

ÜCRETSİZ SAĞLIK: Devlet, engelli ya da çok yaşlı olduğu için bakıma muhtaç kişilere ücretsiz evde sağlık hizmeti veriyor. ‘444 3 833’ numaralı telefonu arayarak hizmeti talep etmek gerekiyor.

PARASIZ ULAŞIM: Yaşlılar, tüm resmi ve özel halk otobüsleri ile deniz ulaşım araçlarından ücretsiz faydalanıyor. Tren biletinde 60 yaş üstüne yüzde 20, 65 yaş üstüne ise yüzde 50 indirim var.

HUZUREVİ: Devlet, bakıma muhtaç olan, kimsesi olmayan veya ailesi ile çocuklarının bakmadığı ‘yoksul’ yaşlıların huzurevi ve bakım evlerinde ücretsiz bakılmasını sağlıyor. Bunun için 60 ve üzeri yaşta olunacak, hiçbir gelir bulunmayacak. Başvuru, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın il ve ilçe müdürlüklerine yapılıyor.

EVDE DESTEK: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın yerel yönetimlerle işbirliği halinde sürdürdüğü Yaşlı Destek Programı (YADES), 65 yaş üstü vatandaşların korunması, desteklenmesi, evde bakımlarının yapılması ve psikososyal destek gibi geniş bir alandaki uygulamaları kapsıyor.