Engellilerin ÖTV muafiyetiyle satın alabileceği araçlarda %40 yerlilik şartı getirildi ve 5 yılda bir araç değiştirme hakkı artık 10 yıla çıkarıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan yeni düzenleme, 27 Aralık 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. İşte bu düzenlemenin detayları:
Yeni Düzenlemenin Özellikleri
-
Yerlilik Şartı:
- ÖTV’den muaf olarak satın alınabilecek araçlar için en az %40 yerlilik oranı aranacak.
- 2024 yılında bu oran %70'e çıkarılarak ithal araçların payının azaltılması hedefleniyor.
-
Araç Değiştirme Süresi:
- Engellilerin araç değiştirme hakkı 5 yıldan 10 yıla çıkarıldı.
-
Yürürlük Tarihi:
- Düzenleme, 27 Aralık 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi.
-
Limit Artışı:
- 2024 yılı için ÖTV muafiyetli araç fiyat limiti 1 milyon 591 bin TL idi.
- Yeniden değerleme oranına göre, 2025 yılı limitinin 2 milyon 247 bin TL olması bekleniyor.
Karşılanan ve Karşılanmayan Modeller
-
Şartları Karşılayan Modeller:
- FIAT: Egea Sedan, Egea Cross
- Renault: Clio, Megane Sedan
- Toyota: Corolla, C-HR
- Hyundai: i10, i20, Bayon
- Togg: T10X
-
Karşılamayan Modeller:
- Renault Duster: Şu an için %40 yerlilik şartını karşılamıyor ancak yerlilik oranının artırılması hedefleniyor.
Pazar Üzerindeki Etkiler
-
Yerli Otomobillerin Payı Artacak:
- Engellilere satılan otomobiller, Türkiye’deki yıllık sıfır otomobil satışlarının yaklaşık %10’unu oluşturuyor.
- Yeni düzenlemenin yerli üretim otomobil satışlarını %10 artırması bekleniyor.
-
İthal Araçlara Etkisi:
- Yerlilik şartı nedeniyle ithal araçların ÖTV muafiyeti kapsamındaki satışlarında ciddi düşüş bekleniyor.
-
Cari Dengeye Katkı:
- İthal araç satış oranının düşmesiyle cari denge üzerindeki olumsuz etkilerin azalması hedefleniyor.
Geçiş Sürecinde Karışıklık
- Faturası Kesilen Araçlar:
- Yeni düzenleme, kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren faturalandırılmış ancak tescil edilmemiş ithal araçların satışını engelledi.
- Bu durum bayiler ve engelli alıcılar arasında kafa karışıklığı yarattı. Bayiler, düzenlemenin 1 Ocak 2025’e kadar esnetilmesi gerektiğini ifade etti.
Sonuç
Yeni düzenleme, engellilerin araç alımını yerli üretimle sınırlayarak yerli sanayiye katkı sağlamayı ve ithalat kaynaklı dış ticaret açığını azaltmayı hedefliyor. Ancak uygulama sürecindeki belirsizliklerin çözülmesi ve piyasanın yeni şartlara adapte olması için kısa vadede düzenlemelere ihtiyaç duyuluyor.