Borcu olanları ilgilendiren son dakika gelişmesi! En kapsamlı yapılandırmada 2 bin liranın altındaki Vergi Ve Cezalar silinecek. 31 Aralık 2022 öncesinde kesilmiş dört farklı Trafik cezası varsa ve bunların toplamı 2 bin liranın altındaysa silinecek. Ancak dört cezanın toplamı 2 bin 500 liraysa hiçbiri silinmeyecek. Bu yapılandırmada vade uzayacak ancak her ay ödeme şartı getirilecek.
Geçmiş yapılandırmalarda en fazla vade 36 aydı. Vade 48 aya çıkarılacak. Yeni yapılandırmaya Rekabet Kurulu, EPDK, SPK gibi kurulların idari cezalarının da gireceği öğrenildi. Belediyelere ödenen emlak vergisi borçları da yapılandırılabilecek. En kapsamlı yapılandırma kapsamına 10 milyon kişinin 470 milyar liralık borcu giriyor.
31 ARALIK ÖNCESİ BORÇLAR SİLİNECEK
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kabine toplantısı sonrası açıkladığı 2 bin liranın altındaki vergi dairelerine olan borçların silinmesi düzenlemesi vergi dairesine olan tüm borçları kapsayacak. Vergi dairelerine olan vergi, ceza, faiz gibi tüm başlıklarda 2 bin lirayı aşmayan toplam borç silinecek. 2 bin liranın altındaki silinecek borçların 31 Aralık 2022 tarihinden öncesine ait olması gerekiyor.
Hürriyet'in haberine göre; Hazine ve Maliye Bakanlığı yasa teklifine ve yapılandırmanın içeriğine ilişkin çalışmalarını sürdürüyor. Kapsama trafik cezası da, Kabahatler Yasası da, kira beyanı da girecek. Üç farklı ceza varsa ve toplamı 2 bin lirayı aşmıyorsa silinecek.
DÖRT AYRI CEZA VARSA NE OLACAK?
Bir vatandaşa ait 3 farklı ceza ya da 3 farklı trafik cezası varsa ve bunların toplamı 2 bin liranın altındaysa silinecek. Geçen yıl seyir halinde cep telefonu kullanmanın cezası 427 lira, kırmızı ışıkta geçmenin cezası da 427 liraydı. Bir vatandaşın 3 kırmızı ışıkta geçme cezası varsa bunun toplamı bin 281 liraya denk geliyor.
Eğer vergi dairesine takibe gitmişse borçların hepsi silinecek. Emniyet Genel Müdürlüğü trafik şube birimleri kestikleri cezayı Maliye Bakanlığı’na bildiriyor. Bu cezaların yanı sıra seyir halinde cep telefonu kullanma cezası da varsa toplam ceza tutarı bin 708 liraya ulaşacak. 2 bin liranın altında kaldığı için bu cezaların hepsi silinecek.
5 CEZA VARSA SİLİNMEYECEK
Vatandaşın 5 ayrı trafik cezası varsa ve bu cezaların toplamı 2 bin 500 liraysa borçların hiçbiri silinmeyecek. Vatandaşın 5 ayrı trafik cezasının toplamı 2 bin 500 lira ancak bunlardan 4’ünün toplamı 2 bin liranın altında kalıyorsa bu borçların hiçbiri silinmeyecek. Yani borcun 2 bin liraya kadar olan kısmının silinmesi düşünülmüyor.
VERGİ BORÇLARI DA KAPSAMDA MI?
Vergi dairesine olan tüm borçlar silineceği için gelir vergisi de, KDV de dahil olacak. Diyelim ki bir ev sahibi geçen yıl elde ettiği kira gelirini eksik beyan etti ve bin 900 liralık cezası var. Bu da silinecek. Ancak bu kişi örneğin ayrıca bir de 427 liralık kırmızı ışıkta geçmeden ceza almış durumda. Gelir Vergisi ve kırmızı ışık cezasının toplamı 2 bin liranın üstünde olduğu için borç silinmeyecek, isterse yapılandırmadan yararlanabilecek.
YASA ÇIKMASI GEREKİYOR
2 bin liranın altındaki borçların silinmesi için yapılandırmanın içinde olacağı yasa teklifinin önce TBMM’ye sunulması, görüşülmesi, kabul edilmesi ve Resmi Gazete’de yayımlanması gerekiyor.
BAŞVURUYA GEREK KALMAYACAK
Bu borçların herhangi bir başvuruya gerek kalmadan otomatik silineceği belirtiliyor. Vergi dairesinin takibinde olduğu için bu borçlar zaten Maliye Bakanlığı tarafından biliniyor.
AYLIK ÖDEME ŞARTIYLA 48 AY VADE
Yeni yapılandırma çalışmalarında özellikle esnaf kesiminin talep ettiği uzun vade ödeme seçeneğinin de hayata geçirilmesinin planlandığı öğrenildi. Şimdiye kadar getirilen yapılandırmalarda 6, 9, 12 ve 18 taksitte ödeme seçeneği getirildi. Ödemeler ise iki ayda bir yapıldı.
Yeni yapılandırmada ödeme vadesinin 48 aya çıkarılmasının planlandığı dile getiriliyor. Ancak bu seçeneği tercih edenler her ay ödeme yapacaklar. Geçmiş yapılandırmalarda iki ayda bir ödeme yapılıyor, bir takvim yılında 2 kere ödemeyi aksatanların yapılandırması bozuluyordu.
PEŞİN ÖDEMEDE FAİZİN YÜZDE 90’I SİLİNECEK
Geçmiş yapılandırmalardaki peşin ödeme seçeneğinin aynen bu yapılandırmaya taşınacağı belirtildi. Peşin ödemelerde faizin yüzde 90’ı silinecek.
EMLAK BORÇLARI DA KAPSAMA GİRECEK
Yapılandırma kapsamına belediyelere ödenen emlak vergisi borçları ile gümrük borçlarının da gireceği öğrenildi.
BAKAN NEBATİ: GEÇİCİ VERGİLER İSTİSNA TUTULDU
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, İzmir İl Programı’nda “Yapılandırma Kanunu” hakkında bilgiler verdi. “Teklifle, vergi ve prim borçları başta olmak üzere, çok sayıda kamu kurum ve kuruluşuna süresinde ödenememiş borçların cezaları kaldırılmasını getiriyoruz” diyen Nebati, hazırlanan kanun teklifinin vergi dairesine ödenmesi gereken bütün borçları kapsayacağını söyledi. Nebati, “Bir istisna var o da 2022 için ödenmesi gereken geçici vergiler. Onlar da zaten beyanname verme süresine kadar ödenmezse terkin edildiği için kapsama alınmadı. Ayrıca, davalı olan vergi ve prim dosyalarındaki ihtilafları sonlandırarak ödeme imkânı da getiriyoruz” diye konuştu.
MATRAH ARTIRIMI DA KAPSAMA GİRECEK Mİ?
Yapılandırmada matrah artırımı da yer alacak. Matrah veya vergi artırımında bulunan ve şartları yerine getiren mükelleflere ilişkin vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılmayacak. Matrah artırımı ile geriye dönük beş yıl için matrah artırım oranları ve asgari matrah artırım tutarları belirlenecek. Bu tutarlara göre artırım yapılması halinde mükellefler denetimden kurtulacak. Peki matrah artırımı 2022 için geçerli olacak mı? Kurumlar Vergisi beyanı nisanın sonuna kadar beyan edilecek. Teklif şubatta yasalaşsa bile başvurular mayıs ya da haziranda başlayacak. Yani henüz beyanname verilmemiş olacak. Bu nedenle de matrah artırımında 2021 ve öncesi yılların da olacağı dile getiriliyor.
8 SORUDA SOSYAL GÜVENLİK BORÇ YAPILANDIRMASI
Öte yandan Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, salı günü yaptığı açıklamada borç yapılandırmasının içeriği hakkında bilgiler verdi. Kasım 2020’de çıkan kanun ile vergi ve sigorta prim borçları için kapsamlı yapılandırmaya gidilmişti. Yapılandırma imkânından, sigorta prim borcu olan 1.5 milyona yakın kişi yararlanmıştı. Benzer bir yapılandırmaya da 2021’in ortasında gidildi ve 2 milyon 248 bin kişi SGK prim borcu yapılandırmasından yararlandı. Şimdi ise tarihin en kapsamlı borç yapılandırma paketi geliyor.
Hürriyet yazarı Doğan Noyan, yapılandırmanın detaylarını yazdı. Peki yapılandırmadan kimler yararlanacak, yapılandırma nasıl olacak? İşte, bugün için bilinenler kapsamında sosyal güvenlik borç yapılandırmasında merak edilenler.
1- HANGİ BORÇLAR YAPILANDIRILACAK?
Sigorta primleri, genel sağlık sigortası primleri, işsizlik sigortası primleri, sosyal güvenlik destek primi, ödeme imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi, Bağ-Kur sigortalılarının daha önce dondurulan hizmet sürelerinin ihyası halinde doğacak alacaklar yapılandırılabilecek.
2- HANGİ TARİHTEKİ BORÇLAR İÇİN YAPILANDIRMA YAPILABİLECEK?
31 Aralık 2022’den önceki döneme ait borçlar yapılandırılacak.
3- GEÇMİŞ BORÇLAR SİLİNECEK Mİ?
Hayır, borçlar silinmeyecek, yapılandırılacak.
4- BORÇLARIN ÖDENMESİ NASIL OLACAK?
İster peşin, ister taksitle ödeyebileceksiniz. Yapılandırma kapsamındaki alacaklar, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) değişim oranı ile güncellenecek.
5- TAKSİTLE ÖDEMEYİ TERCİH EDENLER KAÇ TAKSİTTE ÖDEYEBİLECEK?
Geçtiğimiz yıllardaki prim borç yapılandırmalarında en fazla 36 ayda ödenebiliyordu. Ödemeler de 6-9-12-18 taksitler halinde ve iki ayda bir yapılıyordu. Bu seferkinde 48 ay taksitle ödenebilecek. Ödemelerin de 6-9-12-18-24 ay olarak iki ayda bir ödenmesi bekleniyor.
6- PEŞİN ÖDEMEDE AVANTAJ SAĞLANACAK MI?
Peşin ödeme halinde hesaplanan borçların ödenmesinde avantaj var. Yapılandırma kapsamındaki alacaklar, gecikme cezası ve gecikme zammı yerine Yİ-ÜFE (Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Değişim Oranı) üzerinden hesaplanıyor. Bu hesaplama üzerinden peşin ödeme yapılırsa gecikme cezası ve gecikme zammının yüzde 90’ı siliniyor.
Örneğin, geçmişe yönelik prim borcunuz var; SGK’ya başvurup, yapılandırdınız. SGK borcunuzu hesaplayacak. Diyelim ki, asıl prim borcunuz 10 bin lira. Yapılandırma yapmasaydınız, gecikme cezası, faizi ile birlikte toplam borcunuz 25-30 bin lirayı geçecekti. Diyelim ki, yapılandırmada ödeyeceğiniz borcunuzun 10 bin lirası ana borcunuz, 5 bin lira da Yİ-ÜFE hesaplanmış borcunuz. Yİ-ÜFE’nin yüzde 90’ı silineceğinden (4.500 lira silinecek) sadece 10 bin 500 lira ödeyeceksiniz. Geçmiş yapılandırmalarda borcun ilk iki taksit süresi içinde ödenmesi halinde Yİ-ÜFE üzerinden hesaplanan tutarın yüzde 50’si de siliniyordu. Bu yapılandırmada da benzer uygulamaya gidilecektir.
7- BORÇ TAKSİTLE ÖDENDİĞİNDE FARKLI BİR UYGULAMA MI OLACAK?
Geçmiş tüm yapılandırmalarda olduğu gibi borcunu taksitler halinde ödemeyi tercih edenlere taksit sayısına göre katsayı uygulanacak. 9 taksitte, 12 taksitte ve 24 aylık taksitlerde uygulanacak katsayılar farklı olacak, dolayısıyla ödenecek tutarlar da buna göre yükselecektir. Borç yapılandırma yasa tasarısı Meclis gündemine geldiğinde uygulanacak katsayılar da netleşecek. Geçen senelerdeki yapılandırmalarda borcunu 6 taksitte ödeyenlere 1.09, 18 taksitte ödemeyi tercih edenlere de 1.27 katsayı uygulanmıştı.
Örneğin, yapılandırmaya başvurdunuz ana borcunuz üzerine Yİ-ÜFE uygulaması üzerinden gecikme zammı ve cezası da uygulandı ve toplam borcunuz 10 bin lira çıktı. Bunu da 12 eşit taksitle ödemek istediniz. 12 taksite uygulanacak katsayı oranının yüzde 1.18 olduğunu varsayalım. Toplam borcunuz 11 bin 800 lira olacak ve iki ayda bir 983 lira ödeyeceksiniz.
8- BAĞ-KUR’LULARA YÖNELİK BİR DÜZENLEME OLACAK MI? BU DÜZENLEME İLE BAĞ-KUR’LULAR DA EYT DÜZENLEMESİNDEN FAYDALANACAK MI?
Bağ-Kur sigortalılık sürelerinin durdurulması ve ihya edilmesine olanak sağlanacak. Bağ-Kur sigortalıları, geçmişte durdurulan sigortalılık süreleri nedeniyle prim borçlarını yeniden yapılandırabilecek ve böylece durdurulan hizmet sürelerini canlandırabilecek.
Önceki yapılandırmalarda; hizmet süreleri durdurulan Bağ-Kur’lulara 4 ay içinde başvuruda bulunup, durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarlarını hesaplattırıp, borçlarını ilk taksit ödeme süresi içinde ödediklerinde sigortalılıkları durdurulmamış sayıldı ve bu süreler sigortalılık süresinden sayıldı, emeklilikte hesaba katıldı. Bu imkândan sigortalıların hak sahipleri de yararlandı. Benzer uygulama bu yapılandırmada da yapılacak. Bu şekilde primlerini ödeyip, sigortalılıklarını canlandıranlar EYT düzenlemesinden de yararlanacak.
