Kış aylarına girilmesi ve enerji maliyetlerinin artmasıyla birlikte, toplu yaşam alanlarında aidat zamları yeniden gündeme geldi. Asgari ücrette yapılan %30'luk artış, site görevlilerinin maaşlarına yansırken, site yönetimlerinin aidatları artırma kararları tartışmalara neden oluyor. Peki, aidat zamlarında dikkat edilmesi gereken noktalar neler? Hangi haklara sahipsiniz?
Aidat Zamları Nasıl Belirleniyor?
- Genel Kurul Kararları: Apartmanlar yıllık, siteler ise iki yılda bir yapılan olağan genel kurullarda yönetim tarafından oluşturulan bütçelerle aidat zamları belirleniyor. Yılbaşına denk gelmeyen durumlarda, olağanüstü genel kurul toplantılarıyla aidat artışı kararı alınabiliyor.
- Harcama Kriterleri: Aidat zamları; enflasyon, asgari ücret artışı, sosyal güvenlik primleri, enerji (elektrik, su, doğalgaz) maliyetleri gibi değişkenler göz önünde bulundurularak belirleniyor. Bunun yanı sıra asansör yenileme, sosyal alan oluşturma gibi ek harcamalar da zam gerekçesi olarak sunulabiliyor.
Aidat Zamlarına İtiraz Hakkı
- Karara Katılmayanlar: Genel kurula katılmayan kat maliklerine kararlar tebliğ edildikten sonra, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde karara itiraz etme hakkı bulunuyor.
- Katılanların İtirazı: Genel kurulda karara itiraz edenler, itirazlarını tutanaklara geçirdikleri takdirde bir ay içinde Sulh Hukuk Mahkemesi’ne başvurabilirler. Açılan davalarda, karara aykırılık açıkça belirlenmişse altı aylık süre sınırlaması uygulanmaz.
Aidatların Hesaplanması
- Metrekareye Göre Aidat: Site yönetimleri aidatları dairelerin metrekare büyüklüğüne, konumuna ve kullanım alanlarına göre belirleyebilir. Bu durum, kat maliklerinin onayıyla yönetim planında belirlenmiş olmalıdır.
- Kullanılmayan Hizmetler: Genel kullanım alanlarına ilişkin aidatlarda, hizmetin kullanılıp kullanılmaması fark etmiyor. Örneğin, asansör kullanmayan kat sakinleri de bu giderlere katılmak zorunda. Ancak lüks veya ek hizmetler (ör. çocuk oyun parkı) için aidat talep edilemez.
Kiracı ve Mal Sahibi Sorumlulukları
- Kiracı: Kullanım kaynaklı giderlerden (personel maaşı, enerji giderleri, bakım giderleri) sorumludur.
- Mal Sahibi: Demirbaş giderleri, yenileme ve güçlendirme harcamaları mal sahibinin yükümlülüğündedir.
- Aidat Tavanı: Aidat tutarı kira bedelini aşarsa, aşan miktardan yalnızca mal sahibi sorumlu olur.
Aidat Artışlarında Nelere Dikkat Edilmeli?
- Genel Kurul Toplantıları: Aidat artış kararlarının şeffaf bir şekilde alınması ve detaylı açıklamalar yapılması gerekiyor. Katılmadığınız toplantıların tutanaklarını talep edebilirsiniz.
- Fahiş Zamlar: Zam oranlarının enflasyon ve asgari ücret artış oranlarıyla orantılı olup olmadığını kontrol edin. Haksız bir artış durumunda itiraz hakkınızı kullanabilirsiniz.
- Hizmet Kalitesi: Aidatın karşılığında alınan hizmetlerin yeterliliğini sorgulayın. Örneğin, güvenlik kameralarının çalışmaması veya bakım hizmetlerinin aksaması gibi durumlarda yönetimi yazılı olarak uyarın.
- Yasal Haklar: İtirazlarınızı zamanında ve yazılı olarak yapmayı unutmayın. Dava açma süresi bir ay ile sınırlıdır, ancak açık yasa ihlalleri için daha uzun süreye sahipsiniz.
Sonuç
Aidat zamları, ortak yaşam alanlarının maliyetlerini karşılamak için gereklidir ancak bu süreçte şeffaflık ve adalet sağlanmalıdır. Kat maliklerinin bilinçli davranarak yasal haklarını takip etmesi, haksız taleplerle karşılaşmalarını önleyebilir.
