Bazı belediyelerin, Otopark Yönetmeliğinin ''Otopark hesabında toplanan meblağ otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılamaz'' hükümüne rağmen, otopark bedellerini; personel alacaklarının ödenmesi, parke ve bordür taşı ile araç alımı, borçların ödenmesi ve kaldırım yapımı gibi farklı amaçlarla kullandığı anlaşıldı.

TBMM Dilekçe Komisyonu bünyesinde, ''belediyeler tarafından otopark yapmak üzere toplanan bedellerin akıbetinin araştırılması'' için kurulan alt komisyon, çalışmalarını tamamlayarak taslak raporunu hazırladı.
Raporda, belediyelerin, 1 Ocak 1994'te yürürlüğe giren Otopark Yönetmeliği uyarınca konutlardan otopark bedeli aldığı belirtildi.

Yönetmelikte, belediyelere imar planlarının hazırlanması sürecinde otopark alanlarının belirlenmesi ve yapımı konusunda sorumluluk yüklendiği ifade edilen raporda, belediyelerce tahsil edilen otopark bedellerinin, otopark yapımı dışında başka bir amaçla kullanılmasının yasaklandığı kaydedildi.

Belediyelerin bedelini konut sahiplerinden tahsil ettiği otoparkları yapmaması, yönetmelik kapsamında yapılan otoparklardan ücret alması veya toplanan otopark bedellerini başka amaçlarla kullanmasının hizmet kusuru oluşturacağı ve tazmin sorumluluğunu doğuracağı belirtildi.

Raporda, ''Komisyon, cadde ve sokaklarda bina sakinlerinin kullanımına sunulması gereken otopark alanlarının belediyeler tarafından 3. kişilere kiraya verilmek suretiyle, otoparklardan yararlananlardan ayrıca ücret alınmasının uygunluğu ve yerindeliğinin incelenmeye muhtaç bir olgu olduğu kanısına varmıştır'' denildi.

Belediyelerin, parselinde otopark ihtiyacı karşılanamayan konutlardan otopark hizmeti karşılığında otopark bedeli tahsil ettiği ifade edilen raporda, belediyelerin otopark hizmetini tüketicilere sunmasının ilgili kanun ve yönetmeliğin gereği olduğu kaydedildi.

''Uygulamada aykırılık var''

Raporda, Otopark Yönetmeliğinin ''Otopark hesabında toplanan meblağ otopark tesisi dışında başka bir amaçla kullanılamaz'' hükmüne rağmen, uygulamada mevzuata aykırılıkların tespit edildiği vurgulandı.
Belediyelerden alınan cevabi yazılarda belirtildiği üzere, otopark hesabında biriken parayla otopark yapıldığı, otopark hizmetine yönelik kamulaştırma, altyapı çalışmaları ve aydınlatılması gibi harcamalarda kullanıldığı belirtildi. Mevzuata uygun harcamaların yanı sıra; otopark bedellerinin, belediyelerce personel alacaklarının ödenmesi, parke ve bordür taşı ile araç alımı, trafik düzenlemeleri, borçların ödenmesi ve kaldırım yapımı gibi otopark yapımı dışında farklı amaçlarla kullanıldığının anlaşıldığı belirtildi.

''İçişleri Bakanlığı daha etkin denetim yapmalı''

Raporda, şöyle denildi:
''Komisyonumuz, belediyelerin tahsil edilen otopark bedellerini otoparkların tesisinde kullanmadığını, zaman zaman altyapı çalışmaları, yol yapımı, araç-teçhizat alımı suretiyle kullanılmış olduğunu, yönetmelik hükümlerinin yürütülmesi ve denetlenmesi ile ilgili mekanizmaların koordinasyon eksikliği ve sorumluluğun tümüyle üstlenilmemesinden dolayı gerektiği kadar verimli işlemediğini tespit etmiştir.
Sadece otopark tesisinde kullanılması gereken bedellerin amaca uygun kullanılmadığı, uygulamaların yönetmeliğe açıkça aykırı olduğu tespit edilmiştir. Otopark hesabında toplanan meblağın, amacı dışında kullanılıp kullanılmadığıyla ilgili denetimin İçişleri Bakanlığı'nca daha etkin yapılması gerektiği kanısına varılmıştır.

Komisyonumuz, görev ve sorumluluklarının gereklerini yerine getirme konusunda ilgili idareleri uyararak, yönetmelik hükümlerinin yerine getirilmesinde ihmali olan kamu görevlilerinin idari ve cezai sorumluluklarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi, mevzuat hükümlerinin daha sağlıklı yürütülebilmesi için gerekli düzenlemelerin yapılması sonuç ve kanaatine ulaşmıştır.''

Raporda, İçişleri Bakanlığı'ndan, otopark bedellerini mevzuata uygun olarak kullanmayan belediyeler üzerinde denetimlerini artırmasının istenmesine karar verildiği belirtildi. Otopark hizmetinin işleyişinde aksamalara neden olan kamu görevlilerinin sorumluluklarının araştırılmasının istenmesine de karar verildiği kaydedilen raporda, ''Sayıştay Başkanlığı'ndan belediyelerin otopark hesaplarıyla ilgili işlemlerinin yıllar itibariyle geriye dönük olarak incelenmesi ve denetlenmesinin istenmesine karar verildi'' denildi.

17 belediyenin otopark hesabında para yok

Raporda, belediyelerin otopark hesabında bulunan meblağ, otopark bedelleriyle inşa edilen otoparklar ve bunun hangi hizmetlerde kullanıldığına ilişkin bilgilere de yer verildi.

Buna göre, otopark hesabında en çok para olan il 44 milyon 156 bin TL ile İzmir Büyükşehir Belediyesi. İzmir Belediyesi toplanan paranın bir miktarıyla bin 184 araçlık otopark yaptı.

İzmir'den sonra otopark hesabında en çok para bulunan belediye Eskişehir Belediyesi. Belediyenin hesabında 23 milyon 727 bin TL var ve bugüne kadar da 78 bin 104 metrekarelik otopark yapıldı.
Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin otopark hesabında 700 bin 746 TL bulunuyor. Belediye bugüne kadar 600 araçlık otopark yaptı; yol ve trafik hizmetlerinde kullandı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin hesabındaki 755 bin 961 TL var ve bugüne kadar da 11 bin 821 araçlık otopark inşa edildi.

Antalya, Erzurum ve Gaziantep'in de aralarında bulunduğu 17 belediyenin otopark hesabında para bulunmuyor. Adıyaman, Artvin, Aydın, Batman, Mersin belediyeleri ise topladıkları otopark paralarını hiç kullanmadı.

Otopark hesabında 2 TL 24 Kuruş bulunan Osmaniye Belediyesi, bugüne kadar 1 otopark yaptı.