İş giriş tarihi ile ilgili dikkat çeken uyarılarda bulunan Yeni Asır gazetesi yazarı Faruk Erdem, bazı işçilerin istifa etseler dahi kıdem tazminatı alabileceğini detayları ile anlattı. İşte Erdem’in milyonlarca çalışanı ilgilendiren yazısı:
5510 sayılı yasanın 41. maddesi borçlanmaların sigortadan önceki döneme rastlaması halinde işe giriş tarihini geri çekeceğini belirtiyor. Sigorta girişim 2002 olduğundan EYT'den yararlanamıyorum. Fakat askerlik borçlanması diye bir konu gündemde. Ben askerliğimi 24 Mayıs 1999'da yaptım. Bu borçlanmayı ödediğim takdirde EYT'den yararlanabilir miyim?
5510 sayılı yasanın 41. maddesi borçlanma imkanlarını düzenliyor. Bu maddenin bir fıkrasında borçlanmalar ile ilgili şu ifadeler yer alıyor: "Bu Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür..." Bu hüküm gereğince sigortadan önce yapılan askerlikleri borçlananlar işe giriş tarihlerini borçlandıkları gün kadar geriye çekerler. Örneğin 2000 yılının Ocak ayında sigortalı olan bir vatandaş bu tarihten önce yaptığı askerlik için 1 yıllık bir borçlanma yaparsa işe giriş tarihi 1 Ocak 1999 olur. Emeklilik işlemleri de bu tarihe göre yapılır.
Bu noktada EYT kapsamına girmesi de söz konusu olur. Bu konu da çıkartılacak yasada 'borçlanılan süreler de EYT kapsamındadır' şeklinde belirtilmesi gerekir. Bu genel kural çerçevesinde sizin durumunuza bakarsak yapacağınız borçlanma işe giriş tarihini 8 Eylül 1999 öncesine çekmeyecektir. Çünkü bunun için 2 yıldan fazla gün gerekiyor. Bu kadar askerlik yapmadığınız için siz bu yasadan yararlanma şansını yitiriyorsunuz.
TAZMİNAT İÇİN 7 BİN GÜN GEREKİR
SGK başlangıcım 16.09.2002. 4053 günüm var. 12 yıldır aynı yerde çalışıyorum. Tazminatımı istediğim zaman alıp çıkmam için ne yapmam gerekir?
Kıdem tazminatını alabilmek için çalışanların kendi istek ve kusurları dışında işten çıkartılmış olmaları gerekiyor. Burada istifa ederek tazminat alabilmek mümkün değil. Ancak bazı istisnaları var. Bunlardan birisi de emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlamış olmak. Sizin işe giriş tarihinize göre yaş dışındaki şartlarınız 7 bin gün olmaktadır.
Ayrıca 25 yıl 4.500 gün şartı da var. İkisinden birinin gerçekleşmesi lazım. Ya 7 bin günü tamamlayacaksınız ya da 25 yıl bekleyip ki 2027 yılı ediyor, 4500 günü tamamlayacaksınız. Bu şartlardan birini yerine getirirseniz istifa edip tazminat alırsınız. Bunun için SGK'dan bir yazı almak da gerekiyor.
YETİM AYLIĞI YAŞA BAĞLI
Erkek kardeşim 19 yaşında öğrenci ve staj görüyor. Sigortası başladı, annem ve kardeşim vefat eden babamdan Bağ-Kur aylığı alıyor. Kardeşim kaç yaşına kadar yetim maaşı alabilir? Sigortadan dolayı aylığı kesilir mi?
Yetim aylığı alacak olan erkek çocuklar 18 yaşına kadar sorunsuz yetim aylığı alabiliyor. Eğer öğrenci ise ve okuduğu okul lise ise 20 yaşına kadar yetim aylığı alabilir. Eğer yüksekokul okursa 25 yaşına kadar yetim aylığından faydalanabilmektedir.
Kardeşiniz üniversitede ise 25 yaşı dolana kadar yetim aylığı alabilecek. Ayrıca kardeşinizin sigortasının stajyerlik nedeni ile başladığını belirtmişsiniz. Stajyerlikten dolayı ödenen primler yetim maaşına engel teşkil etmemektedir.
İKİ ÇOCUKTAN 1440 GÜN
01.06.1978 doğumluyum 1996 sigorta girişim 3800 günüm var. İki çocuğum bulunuyor. Biri 2004, diğeri 2013 doğumlu. Ne zaman emekli olabilirim?
İki çocuğu da borçlanarak yani prim satın alarak 1440 gün kazanabilirsiniz. Bu durumda toplam priminiz 5240 gün yapar. EYT yasasını bekleyin, şartlara göre hareket edersiniz. EYT yasasından çıkacak şartlara göre borçlanmanızı yapar ve emekli olursunuz. Ancak bir hatırlatma yapalım. Borçlanmanız için başvurunuzu Aralık ayı sonuna kadar mutlaka yapın. Yoksa Ocak ayında artacak asgari ücret ile birlikte daha yüksek para ödeyebilirsiniz.
20 YIL SÜRE BİTTİ
1 Temmuz 1995 girişliyim. 4030 günüm var ama 20 yıl çalışmışlığım yok. EYT'den yararlanabilecek miyim?
Emeklilik için prim haricindeki yıl şartı çalışıp çalışmadığınıza bakılmadan hesaplanıyor. Yani siz işe girdiğiniz tarihten itibaren 20 yılı geçirmeniz lazım. Burada çalışmanıza bakılmıyor. 1995 girişinize göre de sizin için 20 yıl şartı 2015 yılında dolmuş. Ancak emekli olmak için bu prim yeterli olmayacaktır. Priminizi artırmanız gerekir.
ŞARTLARINIZ TAMAM
17 Nisan 1977 doğumluyum. 1 Mart 1999 işe giriş tarihim. 8500 iş günün var. 3 çocuk annesiyim. Halen çalışıyorum. Emekli olabilir miyim?
İşe giriş tarihiniz ve primleriniz itibariyle EYT şartlarını yerine getirmişsiniz. Yasada yaş şartı olmayacak. Bu durumda siz emekli olursunuz. Bu yüzden yasayı bekleyin ve yasanın hükümlerine göre hareket ederek emeklilik için başvurunuzu yapın.
