Devlet Bakanı Zafer Çağlayan"ın et fiyatlarıyla ilgili çıkan tartışmalardan sonra “Et Balık Kurumu"na dış ticaret müsteşarlığı tarafından ithalat yetkisi verildi” açıklamasının ardından ithalatın nereden yapılacağı sorusu gündeme geldi.
Edinilen bilgiye göre Başbakan Recep Tayyip Erdoğan verdiği talimatla bölge sınırlamasına gidilmemesini istedi. Özellikle et ithalatı konusunda rotayı Güney Amerika ve Avustralya olarak gösterdiği öğrenildi. Buna göre büyükbaş hayvan için Arjantin, Brezilya, Paraguay ve Uruguay, küçükbaş hayvan için de Yeni Zelanda ve Avustralya araştırılmaya başlandı.

"Bufalo" gelebilir endişesi
Öte yandan Türkiye, Avrupa Birliği (AB) ile yaptığı anlaşmaya göre 19 bin ton parça et, 3 bin ton kesim amaçlı canlı hayvanı gümrüksüz ithal etmek zorunda bulunuyor. Bugüne kadar deli dana hastalığı riski nedeniyle anlaşmaya imza koymasına karşın et ithal etmeyen Türkiye için şimdi bu konunun da gündeme geleceği belirtiliyor.
Ayrıca ithalat için ABD de bir başka olasılık gibi görünüyor. Ancak sektör yetkilileri gelecek ete dünyanın en büyük vahşi büyükbaş hayvanlarından olan "bufalo" etinin karışmasından endişeleniyor. Bu konuda dış ticaretin gelen eti iyi analiz etmesini tavsiye ediyor.
Bir başka sıkıntı da ithalatın sadece Et Balık Kurumu tarafından yapılacak olması. Sektör yetkilileri, “Et Balık Kurumu doğru bir tercih ama uygulama sürecinin içinin doldurulması lazım. Gelen etin nasıl dağıtılacağı konusunda iyi organize olmalı. Burada oluşacak kuyruk pirinç kuyruğuna benzemez” diyor.
Bir başka sıkıntı da gelecek ette spekülatörlerin rolü. Yetkililer Maliyenin ithal mal alındıktan sonra fiyatların dengede tutulması için devrede olması gerektiğini söylüyor.

"Tedbir dört ayda yansır"
Et Balık Kurumu tarafından dağıtılacak ithal etlerin spekülatörler tarafından alınarak stoklanması ve ileride yine fiyat üzerinde oynama yapılmasından korkuluyor.
Alınacak tedbirlerin perakende et fiyatlarına ne zaman yansıyacağı ise merak konusu, Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker bu soruyu "makul bir sürede olur" diye yanıtlarken sektör temsilcileri ithalatın fiyatlara dört ayda yansıyacağını tahmin ediyor.

AB"den 19 bin ton et gelebilir
Yetkililer et ithalatıyla birlikte dört ay içinde kıyma fiyatının 10 lira kuşbaşı fiyatının da 12 lira olacağını belirtiyor.
Türkiye, Ortaklık Konseyi kararına göre Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden belli bir süre içinde 19 bin ton parça et, 3 bin ton kesim amaçlı canlı hayvanı gümrüksüz ithal etmek zorunda bulunuyor.
Ancak Türkiye bugüne kadar deli dana hastalığı riski nedeniyle anlaşmaya imza koymasına karşın et ithal etmedi.
Avrupa Birliği Türkiye"nin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirerek anlaşma gereği ithalata başlamasını isterken "devlet garantisi" ile et ithalinin yapılabileceğini ileri sürdü.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ise bugüne kadar karara sıcak bakmadı. Sektör yetkilileri şimdi bu anlaşmanın yeniden gündeme gelebileceğini, Bulgaristan, Macaristan ve Hollanda gibi ülkelerden hayvan ithalatının gerçekleştirilebileceğini ifade ediyor.



"Spekülatörün zararlı tesirini bertaraf edeceğiz"
Tarım ve Köyişleri Bakanı Mehdi Eker, et fiyatlarındaki artış konusunda arada birilerinin spekülasyon yaptığını belirterek, “Amacımız spekülatörlerin zararlı tesirlerini bertaraf etmek” dedi. Asla üreticiye zarar verecek bir uygulama yapmayacaklarını belirten Eker, “Perakendeye bir günde yansımaz bu iş. Ama toptan et fiyatlarını etkiler” diye konuştu.



İTHALATTA "DONDURULMUŞ MU", "CANLI MI" TARTIŞMASI
Sektör etin hangi yöntemle ithal edileceği konusunda da ikiye bölündü. Kimi ithal edilecek etin karkas olarak dondurulmuş şekilde Türkiye"ye getirilmesini isterken kimisi de canlı hayvan olarak ithal edilmesinden yana. Canlı ithalatın fiyatlara hemen yansımayacağı düşünülürken, kesilmiş ve dondurulmuş etin de sağlıksız olabileceği yönünde görüşler var. Bakanlık ise her iki yöntem üzerine de çalışma yapıyor.

"Canlı hayvan ithalatı yapılmalı"
Şemsi Kopuz Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu
“Bize göre canlı hayvan ithalatı yapılmalı. Bu şekilde hayvancılığa da destek olunur. Ancak kısa sürede fiyatlara yansıması istendiği için karkas olarak ithal edilebileceğini tahmin ediyorum. Canlı olarak gelmesi ikinci aşamada olacaktır.”

"Dondurulmuş et işine girmeyiz"
Kubilay Özerkan Real Hipermarketleri Genel Müdürü
“İthal et olarak donmuş etin çok tercih edileceğini sanmıyorum. O etlerin tekrar çözülmesi, satışı farklı bir işlem. Biz dondurulmuş et işine girmeyiz. Zaten donmuş et gelse de en fazla restoranda, otellerde yani toplu tüketim olan yerlerde kullanılabilir.”

"Bize de ithalat izni verilsin"
Ali Kopuz İTO Meclis Üyesi
“Gelecek etin kesinlikle canlı olarak gelmesi lazım. Yaptığımız anlaşma gereği AB"den et alacağımızı tahmin ediyorum. İthalatı Et Balık Kurumu yapacak. Bizler de bu piyasada varsak ithalat izninin bizlere de verilmesi gerekir.”

"Hayvanlar dışarıda kesilip getirilmeli"
Turhan Özbahçeci İstanbul Gıda ve İhtiyaç Maddeleri Perakendeciler Derneği Bşk.
“Bize göre hayvanlar yurtdışındaki entegre tesislerde İslami koşullara uygun kesilmeli ve soğutucularda getirilmeli. Üye marketlerimiz EBK logosuyla ithal eti satmaya hazırız.”



Hayvancılığı geliştirmek için kuruldu şimdi ithalat yapacak
Et ve Balık Kurumu, 1952 yılında kuruldu. Amacı hayvancılık ve et sektörünün gelişimini sağlamaktı. Ayrıca özel sektörün gelişmesine öncülük edecekti. Ancak, tarih, 1992"yi gösterdiğinde özelleştirme kapsamına alındı. 1993"te adı "Et ve Balık Ürünleri A.Ş." olarak değiştirildi. Bu tarihe kadar Türkiye çapında 37 işyeriyle faaliyetlerini sürdüren kurumun 18 işletmesi bu karar doğrultusunda özelleştirildi. 5"i bedelsiz olarak resmi kurumlara devredilirken, 3"ü için de kapatılma kararı alındı.
Yıl, 2005"e geldiğinde, kurum, bir politika değişikliğine daha tanık oldu. O yıl, AB normlarına uygun olarak hayvancılık sektöründe düzenleyici ve destekleyici bir rol oynaması için özelleştirme kapsamından çıkarıldı. Ve kuruluşun adı "Et ve Balık Kurumu" (EBK) Genel Müdürlüğü olarak belirlendi. Böylece, kurumun kendi sitesinde de belirtildiği gibi yeniden kamu ağırlıklı bir rol üstlenen EBK, 2006 yılına kadar 6 ile sınırlı olan kombina sayısını bu karar doğrultusunda 7"ye çıkardı.
EBK şimdi ise aldığı yetkiyle et ithalatı yapmaya hazırlanıyor.



Rekabet Kurumu: Kartel türünden bir ihlal yok
Et fiyatlarında yaşanan tartışmalara Rekabet Kuruma Başkanı Prof. Dr. Nurettin Kaldırımcı"dan yanıt geldi. CNBC-e"ye konuşan Kaldırımcı, et fiyatlarına 15 ayda yüzde 120 gibi bir zam yapılması üzerine kendilerine bu konuda birçok şikayet geldiğini belirtti. Kaldırımcı, başlattıkları ön araştırma sonucunda kartel türünden bir rekabet ihlali tespit etmediklerini açıkladı. Bu konuda soruşturma açmak için yeterli veri bulamadıklarını belirten Kaldırımcı, “Ama konuyla ilgili ek çalışmalarımız sürüyor” diye konuştu.
Ancak yaptıkları araştırmalarla sektörde yapısal bazı sorunlar ortaya çıktı diye konuşan Kaldırımcı, “Fakat konuya müdahil olan hükümetimiz gerekleri tedbirleri aldı” açıklamasını yaptı. Et ithalatının kısa sürede çözüm olabilir ancak kalıcı bir çözüm olacağına inanmıyorum diyen Kaldırımcı, “Uzun vadede Türkiye"de piyasa kendi dengelerini bulur” ifadesini kullandı.



"Yatırım hamlesini kırmayalım"
Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Başkanı Erdal Bahçıvan et fiyatlarında ölçünün kaçtığını söyleyerek, “Ama öbür taraftada da kısa vadede piyasayı regüle edelim derken üreticilerin yatırım hamlesini kırmayalım” dedi.
Halkın ithalatla birlikte ucuz et yiyebileceğini söyleyen ETÇİİ"nin sahibi Mehmet Emin Arslan da “Artık at eti, eşek eti yenmeyecek” dedi.