Acıbadem Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Sesin Kocagöz, çiğ süt tüketiminin sağlık açısından ciddi riskler barındırdığına dikkat çekerek, doğru işleme yöntemlerinin önemine vurgu yaptı. Prof. Dr. Kocagöz, özellikle pastörizasyon ve UHT işlemleriyle sütlerin mikrobiyolojik güvenliğinin sağlandığını belirtti.
Çiğ Sütün Sağlık Üzerindeki Riskleri
-
Tehlikeli Mikroorganizmalar İçerir:
- Çiğ süt, Salmonella, E.coli gibi zararlı bakteriler ile toksoplazma gibi enfeksiyonlara neden olan mikroorganizmaları barındırabilir.
- H5N1 (kuş gribi) virüsü bulaşmış ineklerden alınan çiğ sütlerde bu virüs tespit edilmiştir.
-
Risk Altındaki Gruplar:
- Hamileler, 5 yaş altı çocuklar, yaşlılar, bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler ve kronik hastalıkları olan bireyler çiğ süt tüketiminde yüksek risk taşır.
- Çiğ süt kaynaklı enfeksiyonlar bu gruplarda ölümcül sonuçlara yol açabilir.
-
Ciddi Sağlık Sorunlarına Yol Açabilir:
- Çiğ süt kaynaklı enfeksiyonlar; karın ağrısı, kusma, kanlı ishal, ateş gibi semptomlarla başlayıp böbrek yetmezliği, felç ve hatta ölüme neden olabilir.
Pastörizasyonun Önemi
-
Mikropların Yok Edilmesi: Pastörizasyon işlemi zararlı mikroorganizmaları yok ederek çiğ sütün tüketim riskini ortadan kaldırır.
-
Besin Değerine Etkisi: Bu işlem sırasında sütün vitamin ve protein değerlerinde önemli bir kayıp yaşanmaz. UHT işlemiyle de besin değerleri korunurken bozulmaya neden olan mikroplar yok edilir.
Çiğ Sütün Güvenli Tüketimi İçin Öneriler
-
Kaynatma Süresi:
- Evde yapılan kaynatma işlemi en az 15-20 dakika olmalıdır.
- Bu süreç, süt içindeki mikroorganizmaların yok edilmesini sağlar.
-
Soğuk Zincir:
- Çiğ süt, sağıldıktan sonra 4 saat içinde soğuk zincir sistemine alınmalıdır. Bu süre aşıldığında mikropların çoğalma riski artar.
-
Pastörize ve UHT Süt Tercihi:
- İşlenmiş sütler, hem sağlık risklerini ortadan kaldırır hem de besin değerini korur.
Yanlış Algılar ve Bilimsel Gerçekler
Prof. Dr. Kocagöz, toplumda çiğ sütün pastörize sütten daha sağlıklı olduğu yönündeki yanlış inanışlara karşı uyarıda bulundu. Çiğ süt tüketiminin tehlikelerine dikkat çeken Kocagöz, “Pastörizasyon, sütü güvenli hale getirirken besin değerinde anlamlı bir kayba neden olmaz” dedi.
