Kütahya’da sıradan bir trafik denetimi sırasında ele geçirilen 7,15 gram kaliforniyum maddesi, hem uzmanları hem de kamuoyunu alarma geçirdi. Son derece nadir bulunan ve yüksek radyoaktif özelliklere sahip bu elementin, Türkiye’de bir araçta bulunması soru işaretlerini beraberinde getirdi. Peki, kaliforniyum nedir, neden bu kadar değerli ve tehlikeli?

KALİFORNİYUM NEDİR?

Kaliforniyum (sembolü: Cf, atom numarası: 98), 1950 yılında Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley kampüsünde keşfedilen, yapay olarak üretilen radyoaktif bir elementtir. Periyodik tabloda aktinitler serisinde yer alır.

  • Doğada bulunmaz, yalnızca nükleer reaktörlerde üretilebilir.

  • Gramı milyonlarca dolara kadar çıkabilen, dünyanın en pahalı maddelerinden biridir.

KALİFORNİYUM NE İŞE YARAR?

Bu son derece özel element, günlük kullanımda yer almaz. Ancak yüksek teknolojili ve kritik alanlarda kullanımı vardır:

Ticaret Bakanlığı'ndan otomotivde ÖTV açıklaması
Ticaret Bakanlığı'ndan otomotivde ÖTV açıklaması
İçeriği Görüntüle

  • Nükleer reaktörlerin çalıştırılması ve başlatılması için kullanılır.

  • Petrol ve altın yataklarının tespiti için jeofiziksel sondajlarda tercih edilir.

  • Tıbbi araştırmalarda, özellikle kanser tedavisine yönelik deneylerde rol alabilir.

  • Nükleer silah ve füzyon sistemleriyle ilgili uygulamalarda da stratejik öneme sahiptir.

KÜTAHYA’DA NE OLMUŞTU?

Kütahya-Tavşanlı yolunda durdurulan bir araçta, sürücü koltuğunun arkasındaki ayakkabı içine gizlenmiş şekilde 7,15 gram kaliforniyum bulundu. İlk tespitlere göre:

  • Madde radyasyon yaymıyordu, ancak incelemeye alındı.

  • Şüpheli şahsın evinde ayrıca ruhsatsız tabanca ve çok sayıda mermi ele geçirildi.

  • Şüpheli, çıkarıldığı mahkemece tutuklandı.

  • Ele geçirilen madde, analiz edilmek üzere Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’na (TENMAK) gönderildi.

KALİFORNİYUM NEDEN TEHLİKELİ?

Kaliforniyum yüksek oranda nötron yayan bir elementtir. Bu özelliği:

  • Nükleer reaksiyonları başlatabilir,

  • Radyoaktif sızıntı riski taşır,

  • Yanlış ellere geçtiğinde askeri amaçlı kullanımı gündeme gelebilir.

Bu yüzden uluslararası düzeyde sıkı denetim altında tutulur. İzinsiz bulundurulması veya taşınması ciddi suç kapsamına girer.

Kaliforniyum, dünyada yalnızca birkaç gram üretilen ve stratejik alanlarda kullanılan son derece değerli ve tehlikeli bir elementtir. Kütahya’da ele geçirilen madde eğer doğrulanırsa, olayın sadece bir kaçakçılık vakası değil, uluslararası güvenlik boyutu da olan bir krize dönüşmesi muhtemel.