EYT ile ilgili son dakika açıklaması geldi. EYT'de bunun yapmayanını maaş düşüyor. EYT düzenlemesiyle emekli olan vatandaşa yüksek maaş formülü verildi. Emekli maaşının nasıl yükseltilmesiyle ilgili detaylar tek tek açıklandı. EYT'de yüksek emekli maaş almak için dilekçe detayı ortaya çıktı. EYT ile ilgili merak edilen tüm sorular cevabını buldu. Peki EYT'li emekli maaşı nasıl yükseltilir? En düşük EYT'li maaşı ne kadar olacak? Öte yanda EYT ile ilgili merak edilen tüm sorular cevabını buldu. İşte EYT'li milyonlarca vatandaşı ilgilendiren detaylar...

EYT ile ilgili son dakika düşük maaş detayı. Milyonlarca emeklilikte yaşa takılanın gözü kulağı düzenlemede. EYT ile ilgili çarpıcı bir gerçek ortaya çıktı. EYT'liler 2022'de emekli olanlardan daha düşük maaş alacak. Ancak yüksek maaş için 14 Ocak'a kadar başvuru yapılabilecek.

Hürriyet'ten Noyan Doğan EYT ile ilgili merak edilen sorulara cevap verdi. İşte merak edilenler...

Soru: EYT düzenlemesinde erkekler için emekli sandığından erken emeklilik için kaç gün prim yatırmak gerekiyor? Deniz A.

Cevap: Eylül 1999 öncesi sigortalı olan Emekli Sandığı’na bağlı memurlardan kadın memurlar 7200 prim gün sayısını, erkek memurlar da 9000 prim günü tamamladıklarında EYT düzenlemesinden yararlanıp, emekli olabilecek.

Soru: Normal emeklilik tarihim 1.06.2023 ve 5800 iş günüm var. EYT’ye başvurursam, düşük maaş mı bağlanır? Yani emeklilik tarihim olan şu önümüzdeki 6 ayı beklesem daha kârlı olur muyum? Melek Ş.

Cevap: EYT’den yararlanıp emekli olacaklar ile normal şartlarda emekliler arasında maaş hesaplamasında fark olmayacaktır ve EYT’liler daha düşük maaş alacak diye bir durum söz konusu değildir. EYT’den emekli olmakla, haziran ayında emekli olmak arasında bir fark olmayacaktır.

Soru: 15.5.1999-1.12.1999 arasında SSK’lı olarak çalıştım, 196 gün prim günüm var. 2001 tarihinden itibaren devlet memuru olarak halen çalışmaktayım. Toplam 23 yıl 7 ay çalıştım ve 8071 primim var. Memurların düzenlemeden yararlanamayacağı söylendi, doğru mudur? EYT’den yararlanabilir miyim? Nimet T.

Soru: 15.5.1999-1.12.1999 arasında SSK’lı olarak çalıştım, 196 gün prim günüm var. 2001 tarihinden itibaren devlet memuru olarak halen çalışmaktayım. Toplam 23 yıl 7 ay çalıştım ve 8071 primim var. Memurların düzenlemeden yararlanamayacağı söylendi, doğru mudur? EYT’den yararlanabilir miyim? Nimet T.

Soru: Doğum tarihim 04.12.1980. Sigortalılık başlangıcım 17.6.1996. Prim gün sayım 7441. 25 yıllık sigortalılık süresi, sigorta başlangıç tarihinden sonra mı hesaplanıyor yoksa 18 yaşını doldurduktan sonra mı başlıyor? Durkan C.

Soru: Doğum tarihim 04.12.1980. Sigortalılık başlangıcım 17.6.1996. Prim gün sayım 7441. 25 yıllık sigortalılık süresi, sigorta başlangıç tarihinden sonra mı hesaplanıyor yoksa 18 yaşını doldurduktan sonra mı başlıyor? Durkan C.

Soru: 6.12.1982 doğumluyum. 1.7.1999 Temmuz sigorta girişim var. 5.8.1999 çıkış verilerek 35 günlük ödenmişliğim var. Ardından üniversite okudum. 2002’de SGK kaydım başladı, 15 ay askerlik yaptım, SGK kaydım devam etti, 2012 yılında sözleşmeli memur oldum. 18 yıl, çalışma sürem, 6900 prim günüm var. 9000 primi doldurunca yaşa takılmadan emekli olabiliyor muyum? Emre Ç.

Cevap: İlk sigortalı olduğunuz tarihte 17 yaşındasınız. Eylül 1999 tarihinde emeklilik için 18 yaşını doldurmanız gerekiyor. 1999’un Ağustos ayında da işten çıkarılmışsınız. Staj sigortası yapılmış. 2002’de sigorta girişiniz var. Bu durumda EYT düzenlemesinden yararlanamazsınız.

Soru: Babamdan 4/B yetim maaşı alıyorum. EYT şartlarına göre emekliliğe hak kazandım. SSK’dan emekli oluyorum. Emekli olunca yetim maaşı kesilir mi? Ebru S.

Cevap: EYT düzenlemesinden yararlanıp emekli olursanız babanızdan aldığınız yetim aylığı kesilir.

Soru: 21.4.1975 doğumluyum. 1.7.1990-25.8.1990 arası 4/A’lı olarak çalıştım, 55 gün primim var. 18.8.2008- 14.8.2011 arası 4/A’lı olarak çalıştım. Prim gün sayım 1078. 15.8.2011-1.12.2021 tarihleri arasında 4/C’li çalıştım, prim gün sayım 3707. Toplam prim gün sayım 4840 gün. 2.10.1997-2.2.2008 tarihleri arasında yurtdışı çalışmam bulunmakta. 1.12.2021 tarihi itibarıyla da yurtdışında çalışmaktayım, 390 gün prim günüm bulunuyor. EYT’den yararlanabilir miyim?

Cevap: 1990 yılındaki 55 günlük çalışmanız 15 yaşında olmuş. 18 yaş öncesi olduğu için emeklilikte bu çalıştığınız süre sayılmıyor. 1999-2008 yıllarında yurtdışı çalışma sürenizi borçlanarak (Türkiye’nin sosyal güvenlik anlaşması olduğu ülkeler için geçerli) sigortalılık sürenizi önceye çekebilirsiniz. Bu durumda EYT’den yararlanıp, emekli olabileceksiniz.

Emeklilik dilekçesini 2022 yılında verenler, ocak ayında dilekçe verenlere göre daha avantajlı çıktı. Kamu işçileri için 2022 avantajından yararlanma fırsatı 14 Ocak tarihine kadar devam edecek.

Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesi ile emeklilik hakkı elde edecek kişiler ise 2022 yılında dilekçe veren aynı prim gününe sahip emsallerine göre daha düşük tutar ile emekli aylığı almaya başlayacak.

Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Erdoğan Kabine Toplantısı sonrası emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) ile ilgili şunları söyledi:

28 Aralık'ta EYT düzenlemesini kamuoyuyla paylaştık. Milyonlarca vatandaşımızın sorunlarını herhangi bir sınırlamaya gitmeksizin çözüme kavuşturacak çalışmayı yakında TBMM'nin takdirine sunuyoruz.

AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan da EYT'lilerin ilk maaşı ile ilgili şunları söyledi: EYT ile çalışmalarımız olacak. Şubat ın ortalarına kadar geçmesini umut ediyoruz. En geç Mart ayında maaşlar yatacak.

NASIL YÜKSEK EMEKLİ MAAŞI ALINIR?

Habertürk'te yer alan habere göre; milyonlarca emeklilikte yaşa takılan (EYT) ile yeni emekli olacak kişiler, ne kadar aylık bağlanacağını merak ediyor. Emekli aylığı, çalışma hayatı boyunca Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas (brüt) kazanç tutarı, aylık bağlama oranı ve prim gün sayısına göre belirleniyor.

SGK’ya bildirilen brüt kazancı ve prim gün sayısı yüksek olanlar daha fazla emekli aylığı alıyor.

Ancak, prim günü ve prime esas kazancı aynı olan kişinin emeklilik dilekçesi verdiği tarih de bağlanacak aylığın tutarı konusunda belirleyici olabiliyor. Enflasyonun ve milli gelir artış hızının düşük olduğu yıllarda fark düşük olurken, enflasyonun ve milli gelir artış hızının yüksek olduğu yıllarda fark çok açılabiliyor.

Ancak, prim günü ve prime esas kazancı aynı olan kişinin emeklilik dilekçesi verdiği tarih de bağlanacak aylığın tutarı konusunda belirleyici olabiliyor. Enflasyonun ve milli gelir artış hızının düşük olduğu yıllarda fark düşük olurken, enflasyonun ve milli gelir artış hızının yüksek olduğu yıllarda fark çok açılabiliyor.

2000 öncesindeki kazançlar gösterge sistemiyle (göstergenin memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu); 2000 – 2008 arasındaki kazançlar tüketici fiyat endeksi (TÜFE) artışı ve milli gelirdeki artışın yüzde 100’ü; 2008 sonrasındaki kazançlar ise TÜFE artışı ve milli gelirdeki artışın yüzde 30’u dikkate alınarak güncelleniyor. Son yılın güncelleme işlemi ise dillekçe verilen tarihe göre değişiyor.

Örneğin, emeklilik dilekçesini 2022 yılında temmuz – aralık döneminde, yani 31 Aralık tarihinden önce vermiş olanların aylıkları hesaplanırken Ocak 2022’deki tutar, geçen yılın ocak ve temmuz aylarında yapılan emekli maaş zamları oranında artırılacak.

Dilekçeyi 1 Ocak 2023’ten sonra verenlerin emekli aylığı hesabında ise 2022’deki yıllık enflasyonun yüzde 100’ü ile şubat ayında açıklanacak 2022 yılı gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) artışının yüzde 30’u dikkate alınacak. Ocak ayında yapılacak yüzde 30 maaş zammından her ikisi de yararlanacak.

2022’DE DİLEKÇE VERENLER NEDEN KAZANÇLI ÇIKACAK?

2022 yılında SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıklarına ocak ayında yüzde 25.47, temmuz ayında ise yüzde 42.55 oranında zam yapıldı. Toplam zam yüzde 78.86 oldu. Buna göre, dilekçeyi 31 Aralık’tan önce verenlerin emekli aylığı hesaplanırken yüzde 78.86’lık artış dikkate alınacak.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2022 yılı TÜFE artışını yüzde 64.27 olarak açıkladı. Orta Vadeli Plan’da ise 2022 yılı gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH) büyümesi yüzde 5 olarak tahmin edildi. 2022 yılı güncelleme katsayısında GSYH’deki yüzde 5’lik büyümenin yüzde 30’unu oluşturan 1.5 puanlık kısım dikkate alınacak.

Bu durumda, dilekçeyi 1 Ocak’tan sonra verenlerin güncelleme işlemi (1.6673 güncelleme katsayısı uygulanarak) yüzde 66.73 oranında artırılarak gerçekleştirilecek. Aynı prim günü ve kazanca sahip iki kişiden dilekçeyi 1 Ocak 2023 tarihinde veren ile 31 Aralık 2022 tarihinde verenin emekli aylığı arasında yüzde 10’a yakın fark olacak.

2022 OCAK'TA FARK DAHA YÜKSEK OLDU

2021 yılında enflasyon yüzde 10- 15 arasında seyrederken kasım ayında yüzde 19.82’ye, aralık ayında da yüzde 36.08’e tırmandı. Dilekçeyi 31 Aralık 2021 tarihinden önce verenlere 2021 yılı ocak ayındaki yüzde 8.37 ve temmuz ayındaki yüzde 8.45 maaş zammına göre yüzde 17.52’lik güncelleme oranı uygulandı.

2021 yılında GSYH yüzde 11.6 oranında arttı. Bunun yüzde 30’u ve yüzde 36.08’lik TÜFE artışı dikkate alınarak 2021 yılı güncelleme katsayısı 1.408’e çıktı. Böylece, dilekçeyi 1 Ocak 2022 tarihinde verenlerin kazancı yüzde 17.52 yerine yüzde 40.8 oranında artırılarak güncellendi. Bu da 2021 yerine 2022 yılında dilekçe verenlerin emekli aylıklarında yüzde 17 dolayında artış sağladı.

KAMU İŞÇİLERİ İÇİN FIRSAT DEVAM EDİYOR

Kamuda çalışan işçiler ücretlerini ayın 15’inde alıyorlar. Bu nedenle kamu işçilerinin 14 Ocak 2023 tarihine kadar vereceği emeklilik dilekçeleri, 2022 yılında verilmiş sayılacak. 15 Ocak 2023 tarihinden sonra verilen dilekçeler ise 2023’te verilmiş kabul edilecek.

Yukarıda anlattığımız 2022 yılında dilekçe verenlerin avantajı özel sektörde çalışan işçiler için 31 Aralık tarihinde sona ererken, kamuda çalışan işçiler için 14 Ocak 2023 tarihine kadar devam edecek.

EYT’LİLER OLUMSUZ ETKİLENECEK

Emeklilikte yaşa takılanlar ile ilgili yasa teklifinin bu hafta TBMM’ye sunulması bekleniyor. AK Parti Grup Başkanvekili Özlem Zengin teklifin ocak sonu veya şubat ayı başında TBMM’de kabul edilerek yasalaşacağını söyledi.

EYT’lilerin emeklilik dilekçesi 2023 yılına kaldığı için, güncelleme sistemindeki bu uygulamadan dolayı emekli aylıkları bir miktar olumsuz etkilenecek. Ocak ayında maaşlara yapılan yüzde 30 zamdan EYT’liler de yararlanacak.

Ocak zammı yüzde 30 değil de yüzde 10 oranında kalsaydı, EYT’lilerin e-Devlet’e girdiklerinde 31 Aralık’tan önce gördükleri emekli aylığı ile mart ayında alacakları emekli aylığı tutarları aynı olacaktı.

KIDEM TAZMİNATI TESELLİSİ

Kıdem tazminatı tavanı ocak ve temmuz aylarında 6 ayda bir artıyor. 2022’nin temmuz – aralık döneminde 15.371 TL olan kıdem tazminatı tavanı, 1 Ocak’tan geçerli olmak üzere 19.982 TL’ye çıktı.

Giydirilmiş brüt ücreti 15.371 TL’nin üzerinde olanlar, emeklilik dilekçesini 1 Ocak’tan sonra verdiklerinde yeni tavana göre kıdem tazminatı alacaklar. Emekli aylığındaki kaybın bir kısmını telafi etme imkânı olacak.