Dünya’nın Güneş etrafındaki hareketi, mevsimlerin oluşmasını sağlarken, yıl içerisinde iki kez gece ve gündüz sürelerinin eşitlendiği özel bir astronomik olay gerçekleşir. Bu olay, ekinoks olarak adlandırılır. 2025 yılında ilkbahar ekinoksu 21 Mart’ta, sonbahar ekinoksu ise 23 Eylül’de yaşanacaktır.
Ekinoks Nedir?
Ekinoks kelimesi, Latince kökenli olup “eşit gece” anlamına gelir. Yılda iki kez, ilkbahar ve sonbahar aylarında meydana gelen bu olayda, gece ve gündüz süreleri eşitlenir. Bu tarihlerde Güneş, Ekvator’a dik açıyla ışın gönderir ve Dünya üzerindeki her noktada gündüz ile gece yaklaşık olarak 12 saat sürer.
Bu özel günlerde:
Güneş tam doğudan doğar ve tam batıdan batar.
Aydınlanma çemberi, kutuplardan geçer.
Gece ve gündüz süreleri eşit olur.
İlkbahar Ekinoksu – 21 Mart 2025
İlkbahar ekinoksu, kuzey yarımkürede baharın başlangıcı olarak kabul edilir. 21 Mart’tan itibaren gündüzler uzamaya başlar, geceler ise kısalmaya devam eder.
Bu tarihte yaşanan olaylar:
Gece ve gündüz süreleri eşitlenir.
Güneş ışınları Ekvator’a dik açıyla düşer.
Güneş tam doğudan doğar ve tam batıdan batar.
Kuzey yarımkürede bahar, güney yarımkürede sonbahar başlar.
Bu tarihten sonra kuzey yarımkürede günler uzamaya başlar.
Sonbahar Ekinoksu – 23 Eylül 2025
Sonbahar ekinoksu, kuzey yarımkürede sonbaharın başlangıcı, güney yarımkürede ise ilkbaharın başlangıcıdır. 23 Eylül’den itibaren kuzey yarımkürede geceler uzamaya, gündüzler ise kısalmaya başlar.
Bu tarihte yaşanan olaylar:
Gece ve gündüz süreleri eşitlenir.
Güneş ışınları Ekvator’a dik açıyla düşer.
Güneş tam doğudan doğar ve tam batıdan batar.
Kuzey yarımkürede sonbahar, güney yarımkürede ilkbahar başlar.
Bu tarihten sonra kuzey yarımkürede geceler uzamaya başlar.
Ekinoksun Önemi
Ekinokslar, mevsim geçişlerini belirleyen önemli astronomik olaylardır. Tarım, iklim değişimleri, gün uzunlukları ve gölge boyları gibi birçok doğal süreç üzerinde etkili olur. Aynı zamanda ekinoks tarihleri, birçok kültür ve takvim sisteminde dini ve kültürel anlamlar taşır.
2025 yılında 21 Mart’ta ilkbahar, 23 Eylül’de ise sonbahar ekinoksu yaşanacak ve dünya çapında bu doğal denge gözlemlenecek.
