Hürmüz Boğazı Nerede? Stratejik Önemi Neden Küresel Gündemde?
HÜRMÜZ BOĞAZI NEREDEDİR?
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Körfezi arasında yer alır. İran’ın güney kıyıları ile Umman’a bağlı Musandam Yarımadası arasında uzanan bu boğaz, 33 ila 95 kilometre genişliğe sahiptir. Coğrafi olarak Irak, Kuveyt, Suudi Arabistan, Bahreyn, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi enerji zengini ülkelerin Basra Körfezi çıkışında konumlanmıştır.
NEDEN STRATEJİK?
Hürmüz Boğazı, dünya enerji ticaretinin can damarı konumunda. Küresel petrol ticaretinin yaklaşık yüzde 20’si, yani günlük yaklaşık 17 milyon varil ham petrol, bu boğazdan geçiyor. Bu da yıllık 6 milyar varilden fazla petrole tekabül ediyor.
Yani Basra Körfezi’nden çıkan enerji, Asya, Avrupa ve Amerika’ya ulaşmadan önce mutlaka bu dar su yolundan geçmek zorunda. Bu nedenle Hürmüz Boğazı’ndaki herhangi bir tehdit ya da çatışma, petrol ve doğalgaz fiyatlarında anında etki yaratıyor.
TÜRKİYE’YE ETKİSİ NE OLUR?
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, İsrail-İran geriliminin ardından yaptığı açıklamada, Türkiye’nin İran’dan petrol almadığını, ancak Basra çıkışlı ve Hürmüz üzerinden gelen petrol tedarikinin yüzde 20 civarında olduğunu belirtti. Türkiye, Gabar bölgesindeki üretimle petrol ihtiyacının yaklaşık yüzde 8’ini karşılarken, ithalat kaleminde artışın fiyatlara yansıması bekleniyor.
Petrolün yanı sıra doğalgazda da fiyat baskısının artabileceği belirtiliyor. Ancak Bakanlık, şu an için arz güvenliği açısından bir sorun öngörmediğini vurguluyor.
Hürmüz Boğazı, yalnızca bir deniz geçidi değil; küresel ekonomik dengeleri belirleyen stratejik bir hat. Buradaki en ufak bir kriz, milyonlarca varil petrolün akışını etkileyerek tüm dünyada enerji fiyatlarını tetikleyebiliyor. Bu nedenle jeopolitik gelişmelerin boğaz üzerindeki etkisi, uluslararası piyasalar açısından yakından izlenmeye devam ediyor.
