12 Eylül darbesi sonrası hazırlanan mevcut Anayasa, 1982 yılında halk oyuyla kabul edildi.
Son 28 yılda neredeyse bütün siyasi partiler ve sivil toplum örgütlerinin talep ettiği anayasa değişikliği, bugüne kadar 16 kez kısmi olarak yapıldı. 12 Eylül 2010 tarihinde referanduma sunulan ve 'evet' kararı çıkan anayasa değişiklik paketiyle demokrasi için köklü reformlar getiren değişikliklerin birçoğu hayata geçirildi. Mevcut işleyişte, ceza soruşturması ve kovuşturması geçirenlere yurt dışı yasağı getirilebiliyordu. Az miktarda vergi borcu olan bir işadamı, bu sınırlama yüzünden yurt dışına çıkamıyordu. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin de 2006 yılında yanlış bulduğu bu uygulama değiştirildi.
Artık hakkında hakim kararı olmadığı sürece ceza kovuşturması ve soruşturması geçirenler de yurt dışına çıkabiliyor. İçişleri Bakanlığı verilerine göre Pasaport Kanunu'nun 22'nci maddesine dayanılarak valiliklerce yapılan tahkikat sonucunda, bakanlığın takdir yetkisi ile genel güvenlik bakımından yurt dışına çıkmalarına kısıtlama getirilen 528 vatandaş hakkındaki tahdit kaydı silindi. Ayrıca vergi daireleri ve mal müdürlüklerince yurt dışı çıkış yasağı talep edilen ve hakkında yurt dışı çıkış yasağı konulan 71 bin 516 vatandaşın yasağı da anayasada yapılan düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle bilgisayar kayıtlarından silindi.
YAŞ KARARLARIYLA ORDUDAN ATILAN BİN 800 KİŞİYE GERİ DÖNÜŞ YOLU AÇILDI
Yıllardır eşinin kılık kıyafeti veya inançlarından dolayı irtica gerekçesiyle Yüksek Askeri Şura (YAŞ) kararlarıyla ordudan binlerce subay ve astsubay ihraç edildi. Bu rakam 28 Şubat döneminde zirveye çıktı. 1997-1998 yıllarında 569 kişi ordudan atıldı.
Ordudan ilişiği kesilen askerlerin hak aramasının önündeki engel, YAŞ kararlarına karşı yargı yolunun kapalı olmasıydı. Rütbesi sökülen, işsiz bırakılan askerler mahkemelere gidip hakkını arayamıyordu. Anayasa değişikliğiyle bu durum düzeltildi. 12 Mart 1971 tarihinden sonra yargı yoluna kapalı idari işlemler veya YAŞ kararları ile Türk Sil'hlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilenlere veya vefatları halinde kanuni mirasçılarına, bir kısım özlük haklarının geri verilmesi ve yargı yolu açılması maksadıyla, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu'nda yapılan değişiklik, 22 Mart 2011 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Anayasanın 125'inci maddesinde yapılan değişiklikle YAŞ'ın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolu açıldı. Böylece Silahlı Kuvvetler'den ilişiği kesilen askeri personele hak arama hürriyeti ve savunma hakkı tanındı. Bu değişiklikle birlikte YAŞ kararlarıyla ordudan atılan yaklaşık bin 800 kişiye yargı yolu açıldı. Başvurular Milli Savunma Bakanlığı'na yapılıyor. Başvurusu reddedilen yargıya gidebilecek. Kabul edilirse bulunduğu rütbe itibariyle intibakları yapılacak. Emekliliği hak etmişse emekli olacak. Başka kurumda da görevlendirmeler olacak. Araştırma görevlisi kadroları ihdas edilecek.
