Zamanında alınıp bir kenara kaldırılan yastık altındaki hisse senetlerinin miktarı 21 milyar dolara ulaştı. Kayıt dışındaki bu hisselerin yönetimi 1 Ocak'tan itibaren devlete geçiyor. 2001 yılında kabul edilen 'Merkezî Kayıt Kuruluşu Yönetmeliği', hisse senedi sahiplerinin altı yıl içinde bunu devlete bildirmesini öngörüyor.

Kayıt süresi 31 Aralık 2007'de sona eriyor. Ancak 25 milyar yeni liralık (21,1 milyar dolar) hisse senedinin kaydı henüz yapılmadı. Yatırımcılar gerekli bildirimde bulunmazsa hisselerin yönetimi devletin eline geçecek. Merkezî Kayıt Kuruluşu, şirketlerin genel kurullarına iştirak edip oy kullanacak ve yönetimde söz sahibi olacak. Söz konusu hisselerden doğan kâr payları da, vatandaşlar sahip çıkana kadar devletin kasasında duracak. Kayıt dışılığı engellemeyi amaçlayan uygulama, yatırımcıların haklarını ortadan kaldırmayacak.

Merkezi Kayıt Kuruluşu Başkanı Remzi Özbay, kayıt altına alma konusunda son derece kararlı olduklarını ifade ediyor: "Elinde borsada işlem gören bir şirkete ait hisse senedi bulunduranlar bunları gelip kayıt ettirmezlerse o şirketin genel kuruluna yatırımcı değil, biz katılacağız. Hissedarlar gelip kayıt yaptırıncaya kadar hisselerden temettü de alamayacaklar."

Remzi Özbay'ın verdiği bilgilere göre halen halka açık şirketlerdeki kayıt dışılık oranı yüzde yarım seviyesinde bulunuyor. Piyasa değeri olarak 400 milyon yeni lira (338,9 milyon dolar) civarında olan kayıt dışılığın en önemli ayağını Borsa'ya kapalı kısımdaki hisseler oluşturuyor. Halka açık şirketlerin kapalı kısmındaki hisselerin toplamı ise 24,6 milyar yeni liraya (20,8 milyar dolar) ulaşıyor. Buradaki toplam yatırımcı sayısı hakkında ellerinde herhangi bir bilgi bulunmadığını kaydeden Özbay, "Zaten Borsa'da işlem görmeyen, dolayısıyla fiyat hareketlerinin çok fazla olmadığı bu bölümde hisseler genelde aile fertlerinin elinde bulunuyor. Bu kişiler gelip ellerindeki hisseleri ibraz etmezlerse aile fertleri adına da genel kurullara biz katılacağız." uyarısında bulunuyor. Kayıt yaptırmayan yatırımcılar arasında yabancıların da olabileceğini ifade eden Genel Müdür Özbay, "Bu konuda elimizde somut bilgiler olmamakla birlikte yabancı yatırımcıların da bir bölümünün kaydileştirme işlemi yapmamış olmaması kuvvetle muhtemeldir." diyor.

Özbay, uygulamanın yatırımcıların haklarını ortadan kaldırmayacağına işaret ederken, işlemin temel amacının kayıt dışılığı engellemek olduğunun altını çiziyor: "Biz yatırımcıların emanetçisi olacağız. Dolayısıyla hissedarlar açısından aslında bir hak kaybı söz konusu değil. Bizim yapacağımız işlem aslında onlar adına mali izleme yapmak olacak." Düzenlemeye göre yatırımcılar 31 Aralık 2007 tarihinden sonra da kayıt yaptırma imkanına sahip. Ancak bu tarihten sonra yapılacak kayıt işlemlerinde süreçler daha uzun olacak.

Zaman