Garanti Ödeme Sistemleri Genel Müdürü Mehmet Sezgin, Kredi Kayıt Bürosu'nun üzerinde çalıştığı bireysel borçluluk endeksinin Haziran ayında uygulanmasının planlandığını, sonrasında her bankanın sırasıyla kendisine adapte edeceğini ve bankaların o endeksteki bilgiyi alıp nasıl kullanacağına karar vereceğini bildirdi.

Sezgin, Shell & Turcas ve Garanti Bankası'nın geliştirdiği ''Shell Partner Card''ın tanıtıldığı basın toplantısı sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtladı.

Kredilerde bankaların uyguladığı kriterlerden biri olan skorun geçmişteki ödeme ve ödememe performansına baktığını, ''bu kişi borcunu ödeyebilir veya ödeyemez'' gibi bir değerlendirmenin söz konusu olduğunu anlatan Sezgin, şunları kaydetti:

''Endeks uygulamaya başladığında biz diyeceğiz ki 'bu kişinin borçluluk endeksi çok yüksek, dolayısıyla borcunu ödeyememe olasılığı yüksek.' Bu, şu ana kadar bir gecikmesi olmasa da 'bu ürünü vermeyebilirim' noktasına gelebilir. Bireysel borçluluk endeksi ise sizin o ana kadar aldığınız bütün kredilere bakıp önünüzdeki dönemi test ediyor. Öyle bir planlama. Skor geçmişe, bireysel borçluluk endeksi geleceğe bakıyor.''

Kredi Kayıt Bürosu'nun bu endeks ile bireysel kredi verirken ek bir bilgi vereceğini ifade eden Sezgin, ''Bu tür araçlar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ile konuşup 'amacımız eğer en alt gelir grubundaki insanları borç sarmalına sokmamaksa, biz bunları bu şekilde yapmaya çalışıyoruz'u anlatmaya çalışacağız. Sonuçta kural koyucu onlar'' dedi.

''Endeks, kredi kartı dahil tüm bireysel krediler için geçerli olacak''

Geçtiğimiz günlerde konuyla ilgili Kredi Kayıt Bürosu'nun sunum yaptığını belirten Sezgin, ''Kredi Kayıt Bürosu, bireysel borçluluk endeksini Haziran'da uygulamayı planlıyor. Sonra her banka sırayla kendisine adapte edecek. Her banka, o endeksteki bilgiyi alıp, nasıl kullanacağına karar verecek'' diye konuştu.

Mehmet Sezgin, bireysel borçluluk endeksinin, kişinin o zamana kadar aldığı bütün krediler ile borçluluk durumuna bakılarak oluşturulacağına dikkati çekerek, endeksi sadece Kredi Kayıt Bürosu'nun hesaplayacağını ve tek bir endeks olacağını bildirdi.

Bütün bankaların zaten tüm bilgileri Kredi Kayıt Bürosu'na verdiklerine değinen Sezgin, şöyle konuştu:

''Banka olarak benim o endeksi alıp sisteme nasıl entegre edeceğime karar vermem gerekiyor. Limit artırırken, bireysel kredi, kredi kartı verirken... Diyelim ki bireysel endeksiniz 100 üzerinden 70 seviyesinde çok borçlu... O krediyi, başka bankadaki krediyi kapatmak için mi kullanıyorsunuz? Yoksa gidip tekrar kendinize ev eşyası mı alacaksınız? Kapatmak için alıyorsanız krediyi vereyim mi, ev eşyası alacaksanız vermeyeyim mi? Bütün bunları araştırıp öğrenmemiz gerekecek. O safhaya geleceğiz.''

Sezgin, bireysel borçluluk endeksinin kredi kartı dahil bütün bireysel krediler için geçerli olacağını söyledi.

Tek limit...

Tek limitle ilgili de Sezgin, şu görüşleri dile getirdi:

''Tek limitte, sizin adınıza biri size diyecek ki size en fazla '5 bin lira limit veririm.' Bu 5 bin lira limiti size verdiğim zaman sizin hoşunuza gitmiyorsa, bana 'fazla' veya 'az' diyordunuz. Şimdi bunu kim verecek? Siz itiraz etmek isterseniz kime gideceksiniz? Bu 5 bin lira nasıl belirlenecek? Bankaların ellerinde inanılmaz gelir tahmin modelleri gelişti. Ben sizin yaşınıza, cinsiyetinize, eski harcamalarınıza, kaç yıldır çalıştığınıza, okullara bakarak kendi kafamda risk modeli çıkarıyorum. Bunu sürekli güncelliyorum. Bunu bir kurum tek başına nasıl yapacak? En büyük zorluk bu...

Kişi terfi etti, zam aldı. Nasıl olacak? Rekabet bundan nasıl etkilenecek? İlk başta belki büyük bankaların işine geliyor gibi olacak. O zaman orta büyüklükteki bankalar ne diyecek? Çünkü elinizde 10 tane kart varsa, belki 3'ünü tercih edeceksiniz. Çok zor bir konu.''