Yurtdışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının sadece gümrüklerde oy verebilme çilesi sona eriyor. Hükümetin hazırladığı yeni tasarıya göre, herkes bulunduğu ülkede, 38 gün süreyle, 24 saatte ve sadece konsolukta değil evine yakın spor salonunda da oyunu kullanabilecek. Yurtdışında, İzmir’e eşit seçmen sayısı bulunuyor. Bu da sandığa gitme oranının Türkiye kadar olması (yüzde 85) durumunda 20 milletvekiline karşılık veriyor.
Hükümetin referandum ve genel seçimlerde hayata geçiremediği yurtdışında yaşayan seçmenlerin oy kullanma sıkıntısı çözülüyor. 289 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’da değişiklik öngören yasal düzenleme Başbakanlığa sunuldu. Kısa bir süre sonra TBMM Başkanlığı’na sunulacak olan yasa tasarısı yurt dışında yaşayan seçmenlere yaşadığı kentte alternatifli oy kulanma şansı tanıyor.
23 milletvekili ediyor
Çoğunluğu Almanya’da olmak üzere yurt dışında yaşayan seçmen sayısının 2 milyon 550 bin olduğu tahmin ediliyor. Bu rakam İzmir’in seçmen sayısına yaklaşıyor. Yurt dışı seçmen oylarının karşılığı 23 milletvekiline karşılık geliyor. Türkiye’deki seçimlerde sandığa gitme oranı yüzde 85’leri buluyor. Benzer oranda yurtdışı seçmenin sandığa gitmesi durumunda Meclis’teki 550 milletvekilinin 20’si gurbetçi oylarıyla belirlenecek. Avrupa’da sandığa gitme oranı ise daha düşük. Sadece gümrükte oy kullanma imkanı veren mevcut uygulamada katılımın çok düşük olduğu biliniyor. 12 Eylül’de yapılan referanduma yurt dışı seçmenlerin sadece yüzde 1’i oy vermişti. Seçimlere en yüksek katılım oranını hiçbir zaman yüzde 5’i geçmedi.
Tasarının ayrıntıları
- Yeni hazırlanan tasarıya göre yurtdışında yaşayan vatandaşlar için seçmen kütüğü oluşturulacak. Herkes bulunduğu bölgeye en yakın konsolosluklarda ve ya spor salonu gibi geniş mekanlarda oyunu kullanabilecek
- Elektronik oy kullanma seçeneği de olacak. Ancak ne zaman ve nerede uygulanabileceğine Yüksek Seçim Kurulu karar verecek
- Gümrük kapılarında yurda giriş-çıkış zorunluluğu olmadan oyunu kullanılabilecek
- Oy verme işlemi seçim tarihinden 38 gün önce başlayacak
- Seçmenler mesai saatleri içerisinde değil 24 saat kesintisiz oy kullanabilecek
- Yurt dışı seçmenler için büyük boy sandık yaptırılacak. Bir sandığa 1000 oy atılabilecek
- Meclis’te grubu bulunan siyasi partiler yurt dışı seçimlerine gözlemci gönderebilecek.
- Yurt dışında yaşayan seçmenler Pasaport ve ya Nüfus Cüzdanı ile oyunu kullanabilecek
