Aynı gün 2 lira üzerinden 42 milyon liralık elektrik satıldı. Yüksek fiyattan satılan toplam elektrik 80 milyon lirayı buldu. Uzmanlar, tedbir alınmaması halinde benzer fiyatların yeniden yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Aşırı soğuklar son günlerde elektrik tüketimini patlattı. Doğalgaz ithalatında yaşanan aksamayla birlikte enerji yönetimi, artan talebi karşılamakta zorlandı. İhtiyaç, Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezi (PMUM) olarak bilinen serbest piyasadan karşılandı. Ancak, elektrik talebinin üretimin çok üzerine çıkması, serbest piyasada üç saatlik süre için 1 kilovatsaat (kWh) elektriğin fiyatı 20 kuruş seviyelerinden 2 liraya kadar çıktı.
Sektörde tartışılan konu, 2 liradan ne kadar elektriğin işlem gördüğü oldu. Zaman'a ulaşan belgelere göre, elektrik fiyatlarının zirve yaptığı 13 Şubat'ta PMUM'da 1 liranın üzerinde fiyatla yaklaşık 80 milyon liralık elektrik satışı gerçekleşti. Tarihî fiyat olan 2 liradan ise yaklaşık 21 milyon kWh elektrik 42 milyon liraya satıldı. Aynı gün için 1 liradan 15,4 milyon; 1,63 liradan 8,8 milyon ve 1,6 liradan da 7,6 milyon kWh elektrik satışı oldu.
Merkezin bağlı olduğu Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) yetkilileri, 2 liralık fiyatla ilgili "Her şey serbest piyasa şartları içerisinde gerçekleşti. Mevzuata ve piyasa kurallarına aykırı herhangi bir durum söz konusu değil." değerlendirmesini yaptı. Yetkililer, yüksek fiyattan satılan elektriğin miktarı konusunda bilgi vermedi. Uzmanlar da, 'fiyatların 2 liraya çıkmasının mutlaka incelenmesi ve sebeplerinin ortaya konulması' gereğine vurgu yapıyor. Uzmanlara göre, elektrikte rekabetçi bir serbest piyasa için sağlıklı bir altyapı oluşturulmalı. Aksi halde, 13 Şubat'ta görülen rekor fiyat düzeylerine yeniden çıkılabilir. Bunun önüne geçmek için yetkililerin bir taraftan manipülasyonu engelleyecek tedbirleri uygulamaya koyarken, diğer yandan elektrik ve doğalgaz tasarrufu için çağrı yapması gerekiyor.
Elektrikte serbest piyasa olarak bilinen PMUM, TEİAŞ'a bağlı çalışıyor. Elektrik üreticileriyle satıcılarını buluşturan piyasada alıcılarla satıcılar, işlemlerini gün öncesi (GÖP) tamamlıyor. Bir diğer anlatımla, her saat için elektrik alacaklar taleplerini bildiriyor, satıcılar da üretebileceklerini ve fiyatı açıklıyor. Böylece, gün öncesi piyasada alıcı ile satıcı buluşup her saat için işlemlerini tamamlıyor. Gün içinde, hesaplanamayan, önceden doğru tahmin edilemeyen ve oluşabilecek arızalardan kaynaklı miktar değişiklikleri için de, dengeleme güç piyasası (DGP) denilen piyasada anlık alış-satış işlemleri gerçekleşiyor. Böylece elektrik sistemi dengede tutuluyor.
