YASİN ARSLAN | gazetevatan.com Ticaret Bakanlığı’nın duyurduğu yeni tüketici düzenlemesi 1 Ekim'de yürürlüğe giriyor. Yeni dönem, kredi sözleşmelerinden mesafeli satışlara, e-ticaret sitelerinde satış sonrası hizmetlerden tüketici hakem heyetlerine kadar pek çok konuda yenilik getiriyor. Resmi Gazete’nin 1 Nisan 2022 tarihli sayısında yayımlanan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile Kat Mülkiyeti Kanunu’nda değişiklik öngören yeni düzenleme, tüketicileri daha ileri seviyede korumayı amaçlıyor. Tüketiciye ne gibi haklar getirdiği merak edilen düzenleme ile ilgili uzmanlardan önemli açıklamalar geldi. Konuyla ilgili değerlendirmede bulunan Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, yönetmelik ile tüketici lehine pek çok değişiklik getirildiğini söyledi. Bankaların, nakit sıkıntısı nedeniyle kredi kullanan tüketicilere kredi kartı, kredili mevduat hesabı açılması, otomatik fatura ödeme talimatı, ev sigortası ve hayat sigortası gibi bazı yan finansal hizmetlerin alınmasını zorunlu tuttuğunu hatırlatan Ağaoğlu, bu yan finansal ürünlerin paraya sıkışan tüketiciye baskı ile kabul ettirildiğini ve bu neden tüketicinin ek masraflar ödemek durumunda kaldığını ifade etti. YAN FİNANSAL ÜRÜNLERİN SATIŞINA SON Finans kuruluşlarının kanunda yer alan ‘bir ürün ya da hizmetin satışı esnasında başka bir ürünün satışı ileri sürülemez’ kuralını açıkça ihlal ettiğini belirten Ağaoğlu, “Buna rağmen pek çok finans kuruluşu ek hizmet satıyordu. Şimdiki yönetmelik ise kredi ile ilgili olmayan ve yasal zorunluluk gereği mecbur olan DASK dışındaki finansal hizmetlerin satışının açıkça yasak olduğunu belirtiyor” hatırlatmasında bulundu. “İKİ AYRI TEKLİF SUNULACAK” Ağaoğlu, bunun yanı sıra tüketicilere kredi kullandırılırken, hayat sigortası olan bir teklif ile birlikte, sigorta ettirilmeden kullandırılacak kredi ile ilgili iki ayrı teklif sunulacağını söyledi. “FİNANS KURULUŞLARI YASALARI İHLAL ETTİ” Tüketicinin sigorta ettirilmeyi kabul etmesi durumunda bankanın istediği değil, tüketicinin tercih ettiği sigorta şirketinden düzenlenen poliçenin kabul edileceğine dikkati çeken Ağaoğlu, “Aslında mevcut tüketici kanununun, gerek tüketici kredilerini düzenleyen 29. maddesi, gerekse konut kredileri ile ilgili sigortalanma hususundaki 38. maddeleri bu hususları açıkça, hüküm altına almış olmasına rağmen finans kuruluşlarının uymadığı görülünce yönetmeliğe yazılmış oldu” ifadelerini kullandı. “TÜKETİCİ TÜM DETAYLARI AÇIKÇA GÖRECEK” Ağaoğlu tüketicilerin yeni düzenleme ile gerek konut kredisi, gerek ihtiyaç kredisi ve otomobil kredisi kullanırken; sigorta yaptırırsa ne kadarlık faiz avantajı olacak, poliçeye ne kadar bedel ödeyecek, bunu dışarda yaptırırsa kaça mal edecek, bunları açıkça görme imkanına kavuşacaklarını söyledi. KREDİ KULLANIMINDA YENİ DÖNEM Krediler ile ilgili önemli bilgiler veren Ağaoğlu’nun aktardığı bilgiye göre; kredili mevduat hesabı gibi değişken faizli kredilerde faizler indiği takdirde, faizler ilk ödeme dönemine yansıtılacak, eğer faizler yükseltilirse 30 gün önceden tüketiciye bildirim yapılacak. Bu süreçte 60 gün içinde tüketici, kalan kredinin tamamını kapatırsa, yeni yüksek faiz kendisine yansıtılmayacak. “ZATEN BÖYLE BİR ZORUNLULUK YOKTU” Sigorta zorunluluğunun da kalktığını ifade eden Ağaoğlu, aslında böyle bir zorunluluğun olmadığını ancak bankaların buna uymadığını ifade etti. Kanunun 8,5 yıldır yürürlükte olduğunu hatırlatan Ağaoğlu, Tüketici Kanununun 29 ve 30 maddelerinin hali hazırda bunları içerdiğini ve yeni düzenleme ile bir kez daha hatırlatılmış olduğunun altını çizdi. DİKKAT ÇEKEN 14 GÜN DETAYI Kredi kullandırılmadan makul bir süre önce kredi şartlarının tüketiciye bildirileceğini ifade eden Ağaoğlu, “Tüketici 14 gün zarfında krediden caydığı takdirde, sadece krediyi kullandığı gün sayısı kadar faiz ile kamu kurum ve kuruluşlarına ödenmiş olan geri alınamayacak bedelleri keser ve banka olduğu gibi krediyi kapatır” ifadelerini kullandı. ERKEN KAPATMA CEZASINA SON Ağaoğlu, bankanın krediyi erken kapatma cezası uygulayamayacağının vurgulayarak, “Finans kuruluşu tüketiciyi kredi kullanırken cayma hakkı konusunda bilgilendirmemişse ve buna rağmen 14 gün içinde tüketici krediyi kapatmışsa ona erken kapatma cezası yansıtılamayacak” dedi. TÜKETİCİYİ BİLGİLENDİRMEK ZORUNLU Bu konuda hak kayıpları yaşandığını da ifade eden Ağaoğlu “Banka bilgilendirme yapsaydı, tüketici onu kapatırken bankaya ‘ben hesabımı kapatıyorum cayma hakkımı kullanıyorum’ diye bildirimde bulunabilirdi. Tüketiciler bilgilendirilmediği için böyle bir bildirimde de bulunmuyor” ifadelerini kullandı.