Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), Türk
Malı adlı dizide, Abiye ve Erman Kuzu karakterlerinin kullandığı bozuk Türkçe
nedeniyle Show TV"den savunma istedi. Dizide söz konusu karakterler tarafından
değiştirilerek söylenen Türkçe kelimelerin listesini çıkaran RTÜK uzmanları,
dizinin sadece iki bölümünde toplam 81 ifadenin yanlış kullanıldığını
belirlediler.
AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, Türk Malı adlı dizide, Abiye ve Erman
Kuzu karakterleri tarafından yanlış kullanılan 81 ifadeyi listeleyen RTÜK
uzmanları, kelime, deyim, özlü söz, özel isim, unvan, yer ismi, terim ve yabancı
kelimelerden oluşan mini bir "kuzu sözlük" oluşturdular.
Üst Kurul Show TV"nin 15 gün içerisinde vereceği savunmayı yeterli
bulmazsa, "Gençlerin ve çocukların fiziksel, zihinsel ve ahlaki gelişimini
zedeleyecek türden programların, bunların seyredebileceği zaman ve saatlerde
yayınlanmaması"na ilişkin yayın ilkesinin (4/z) ihlali nedeniyle, kanala program
durdurma cezası verebilecek.
-RAPOR-
RTÜK uzmanları tarafından hazırlanan raporda, dizide birçok kelime,
deyim, özlü söz, özel isim, unvan, yer ismi, terim ile dilimize yabancı dillerden
giren sözcüklerin yanlış kullanıldığı ve çok fazla argo kelimenin diyaloglarda
yer aldığı belirtildi.
Bu nedenle dizinin çocuklara ve gençlere kötü örnek olduğu vurgulanan
raporda, diziyle ilgili olarak 444 1 178 RTÜK İletişim Merkezi"ne gelen
şikayetlere de atıf yapıldı.
Şikayette bulunan ebeveynlerin, söz konusu dizide yanlış kullanılan
kelimeleri ve argo sözcükleri çocuklarına açıklamakta güçlük çektiklerini,
çocukların dizideki karakterlere özenip bu sözcükleri sürekli kullandıklarını ve
bu sözcüklerin adeta çocukların dillerine yapıştığını ifade ettikleri
bildirildi.
-DİL DERNEĞİ YÖNETİM KURULUNUN AÇIKLAMASI-
Raporda, diziyle ilgili olarak Dil Derneği Yönetim Kurulu tarafından
yapılan bir açıklamaya da atıf yapılarak, "Hiç kimsenin dili bozarak, toplumsal
değerleri göz ardı ederek gülmece yapma hevesi olmamalıdır. Gülmece sanılan kimi
diziler, büyük gülmece ustalarımızı incitecek kadar düzeyi düşürmektedir.
Televizyon, günümüzün en etkin, en etkileyici iletişim araçlarından biridir.
Özellikle bizimki gibi eğitim düzeyi ve dil bilinci yaralı bir ülkenin televizyon
yöneticileri, dizi yapımcıları ve yazarları, bu etkili aracı kullanırken çok
duyarlı olmak zorundadır" ifadelerine yer verildi.
Televizyonun insanları birçok açıdan etkilediği ve toplumsal yaşamı
şekillendirmede önemli bir rol oynadığı belirtilen raporda, televizyonda argo ve
yanlış dil kullanımının özellikle ilkokul çağındaki çocuklar ve gençler üzerinde
olumsuz etkisi olacağına dikkat çekildi.
-81 KELİMELİK "KUZU SÖZLÜK"-
"Türk Malı" adlı dizinin iki bölümünü inceleyen RTÜK uzmanları, yanlış
kullanıldığını belirledikleri, kelime, deyim, özlü söz, özel isim, unvan, yer
ismi, terim ve yabancı kelimeden oluşan 81 ifadeyi liste haline getirerek, mini
bir "kuzu sözlük" oluşturdular.
RTÜK uzmanlarının listeledikleri bazı yanlış ifadeler şunlar:
"Aritmatik (aritmetik), aşortman (eşofman), bu kadan (bu kadar), cöle
(jöle), derişiklik (değişiklik), ezelfektan (dezenfektan), guzu (kuzu), hakketten
(hakikaten), ivet (evet), kopek (köpek), laylon (naylon), lehavilite
(rehabilite), liften (lütfen), mikemmel (mükemmel), ne kadan (ne kadar), ötüd
odası (etüd odası), ruhsal burhan (ruhsal buhran), tebrik koyuyorum (tebrik
ediyorum), tezcüraat (tezahürat), tijene (hijyen), tikkat (dikkat), tonurcuk
(tomurcuk), yiter (yeter), yürüşen merdiven (yürüyen merdiven), zaman hışımı
(zaman aşımı), şah mart oldu (şah mat oldu), uzun lafın sopası (uzun lafın
kısası), ağaç yaşken emilir (ağaç yaşken eğilir), ödüm cörtledi (ödüm koptu),
ayağını organına göre uzatmak (ayağını yorganına göre uzatmak), komşu komşunun
gülüne muhtaçtır (komşu komşunun külüne muhtaçtır), misafir girmeyen eve doktor
girer (güneş girmeyen eve doktor girer), temizlik İran"dan gelir (temizlik
imandan gelir), istemek başarmanın karısıdır (istemek başarmanın yarısıdır),
kitap en iyi tosttur (kitap en iyi dosttur), laf olsun torba kopsun (laf olsun
torba dolsun), yalancının mumu yansıyana kadar yanar (yalancının mumu yatsıya
kadar yanar), her koyun kendi bacanağıylan basılır (her koyun kendi bacağından
asılır), Saval (Seval), Gokan (Gökhan), Hollanda"nın başkenti Paris (Hollanda;nın
başkenti Amsterdam), logoritma (logaritma), aynobik (aerobik), esperesko
(espresso), Aykut testi (IQ testi), boy Frenk (boy friend)."
Vatan
