Av. Dr. Serdar Tahtakıran, yıllık iznin işçi için bir hak olduğunu ve bu dinlenme hakkının Anayasa'nın 50. maddesinde de düzenlendiğini belirterek, 'Ancak dinlenme hakkı konusunda işçiler yeterince bilinçli değil' dedi.
Av. Dr. Serdar Tahtakıran, yaz tatilinin gelmesiyle yıllık izinlerini kullanmayı planlayan çalışanlara önemli bilgiler verdi. Yıllık ücretli izin süreleri hakkında da bilgi veren Tahtakıran, izinlerin 5 yıl dahil çalışanlara 14 gün, 5-15 yıl arası çalışanlara 20 gün, 15 yıl dahil daha fazla çalışanlara 26 gün, 18 yaşında veya daha küçük olan ve 50 yaşında veya daha büyük olan işçiler için 20 günden az verilemeyeceğini vurguladı. Tahtakıran, iş yerinde en az bir yıl çalışmış olan işçinin yıllık ücretli izine hak kazandığını, bu bir yıllık çalışma süresine deneme süresinin de dahil edildiğini ifade ederken, mevsimlik işler ve kampanya işlerinde çalışanların yıllık ücretli izin kullanamayacaklarını vurguladı. Örnek olarak inşaat işlerinde mevsimsel olarak ve her yıl bir yıldan kısa sürelerle çalışan işçilerin yıllık izin hakkından yararlanamadığını, bunlar dışında kalan, kısmi süreli, belirli süreli işler yapanlar da dahil bütün işçilerin yıllık izine hak kazandığının altını çizen Tahtakıran, 'İş sözleşmesinin feshinde hesaplanacak yıllık izin ücretinde, bir yıldan artan süreler orantılı olarak hesaba dahil edilemez. Her seferinde bir tam yılın dolması gereklidir' diye konuştu.
AYNI İŞVERENİN YANINDA ÖNCEKİ ÇALIŞMALAR HESABA KATILIR MI?
Tahtakıran, yıllık izne hak kazanmak için gerekli olan sürenin, aynı işverenin çeşitli iş yerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesaplandığını vurgulayarak, 'Örneğin bir iş yerinde çalışan işçinin askerlik nedeniyle iş yerinden ayrılması ve askerden geldikten sonra aynı işverenin farklı bir iş yerinde çalışmaya başlaması durumunda, yıllık izin süresinin hesabında askere gitmeden önceki çalışmaları da dikkate alınacaktır. Ancak önceki işte kıdem tazminatı ödenerek iş sözleşmesi sona erdirilmişse, aynı iş yerinde çalışmaya devam edilmiş olsa bile önceki süreler yıllık izin süresinin hesabına katılamaz. Örneğin emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı ödenerek iş sözleşmesinin sonlandırılmasından sonra, işçi aynı işverenin aynı iş yerinde çalışmaya devam etse bile, yıllık izin süresinin hesabında, önceki çalışma süreleri sonraki çalışma sürelerine eklenemez' açıklamalarında bulundu.
"YIL İÇİNDEKİ BİR İKİ GÜNLÜK İZİNLER YILLIK İZİN SÜRESİNDEN DÜŞÜLEMEZ"
Tahtakıran, işverenlerin çalışanlarına izin süresini bölerek kullandıramayacağını ancak işçi kabul ederse bir bölümü 10 günden az olmayacak şekilde iznin en fazla üçe bölünerek kullanılabileceğini hatırlattı. İşçinin yıllık izin süresinden, yıl içinde verilmiş olan ücretli ve ücretsiz izinlerin, dinlenme ve hastalık izinlerinin düşülemeyeceğini söyleyen Tahtakıran, 'Genellikle, işverenler yıl içinde verdikleri bir iki günlük izinleri yıllık izin süresinden düşmektedir ancak bu uygulama İş Kanunu'nun 56. maddesine aykırıdır. Yıllık izin süresi belirlenirken, izin süresi içine rastlayan dini ve milli bayramlar, yılbaşı günü, hafta tatili günleri sayılmadan hesap yapılır' ifadelerini kullandı.
"TATİLE GİDERKEN YOLDA GEÇEN SÜRELER İZİN SÜRESİNDEN SAYILMAZ"
Tahtakıran, 'İşçi, yıllık izinlerini geçirmek için başka bir yere gitmek isterse yolda geçecek toplam 4 güne kadar süre için ücretsiz ek izin isteyebilir. Bu durumda işveren işçiye yıllık ücretli iznine ek olarak gidiş ve dönüşlerde yolda geçecek süreler için toplam 4 güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır' dedi.
İşverenlerin yıllık izin süresinin ücretini işçinin izne başlamasından önce işçiye vermek zorunda olduğunu vurgulayan Tahtakıran, "Yıllık iznini kullanan işçi, yıllık izin süresi içinde hastalanırsa veya kaza geçirirse işçinin bu rahatsızlığı nedeniyle raporlu olarak geçirdiği süreler izin süresine eklenir. Yıllık izin süresinin bitişinde iş yerinde bulunmamasını gerektiren önemli bir nedenin olmaması halinde ise çalışan yıllık iznini uzatamayıp iş yerine dönmekle yükümlüdür. Ancak hastalık veya kaza nedeniyle raporlu olarak geçirdiği ve dinlenemediği süreler yıllık izin süresinden düşülemeyecektir' dedi.
İş yerinin veya işçinin yeni bir işverene devredilmiş oldu ğu durumlarda, işçinin kullanamamış olduğu yıllık izinlerin tamamından son işverenin tek başına sorumlu olduğunu belirten Tahtakıran, önceki işverenlerin kullanılmamış yıllık izin sürelerinden veya bu sürelerin ücretinden sorumluluğu olmadığını söyledi.
Tahtakıran son olarak, yıllık izinlerinin geçerli olarak kullanıldığının kanıtlanabilmesi için iznin başlangıç ve bitiş tarihleri ile işçinin imzasının bulunduğu bir yazılı belge tutulması gerektiğini vurguladı.
