Meclis'e sevk edilen yeni yasa tasarısı ile hem bayram ikramiyeleri hem bakıma ihtiyacı olan engelliler hem de evde bakım yardımı alanlarla ilgili önemli değişiklik yapılıyor. Buna göre; Ramazan ve Kurban bayramı olmak üzere senede iki kere ödenen bayram ikramiyeleri alınacak yardımlarda ortalama aylık gelir hesabını etkilemeyecek ve ikramiyeler hesaplamaya dahil edilmeyecek.

Hürriyet'ten Noyan Doğan'ın yazısına göre Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, bakıma ihtiyacı olan engellilerin resmi veya özel bakım merkezlerinde bakım hizmeti alabilmesi ya da sosyal yardım yapılmak suretiyle evde bakım desteği veriyor. Evde bakım desteğinden yararlanmak için de Sağlık Bakanlığınca belirlenen yetkili hastanelerden alınacak engelli sağlık kurulu raporunda, engel oranının en az yüzde 50 olması, yani ağır engelli olması gerekiyor. Yardım kapsamında da hasta, engelli ve bakıma muhtaç yakını olan, bakımını üstlenen kişilere evde bakım maaşı adı altında ödeme yapılıyor. Bu kapsamda da 2018 yılında 513 bin 276 kişi bu yardımı aldı ve toplamda da 6.8 milyar TL'lik yardım yapıldı.

Bakım yardımından yararlanmak için de hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelirin asgari ücretin aylık net tutarının 3'te 2'sinden az olması gerekiyor. Buna göre 2019 yılında asgari ücret net 1.829.02 (asgari geçim indirimi hariç) lira olduğuna göre; hane içinde kişi başına düşen gelirin 1.219.34 liranın altında olması gerekir ki, evde bakım yardımından faydalanılsın. Ancak 2018 yılında başlatılan ve Ramazan ve Kurban bayramları olmak üzere biner liradan toplam 2 bin liralık bayram ikramiyesi; hane içindeki asgari ücretin aylık 3'te 2'lik gelir şartını etkilediğinden ve hane halkının gelirini yükselttiğinden bakıma ihtiyacı olan engelliler, devletin sunduğu yardım ve hizmetlerden yararlanamadı. Daha açık bir anlatımla bayram ikramiyeleri nedeniyle destek alanların yardımları kesildi.

YARDIMLAR DEVAM EDECEK

Şimdi de geçen hafta Meclis'e gönderilen Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ile bu durum düzeltilecek. Tasarının yasalaşması halinde biner liralık bayram ikramiyeleri, hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelir hesaplamasına dahil edilmeyecek. Böylece bakıma ihtiyacı olan engelliler, mevcut yardım ve hizmetlerden faydalanmaya devam edecek. Ayrıca yasa tasarına bir madde daha eklendi. Buna göre de tasarının yasalaştığı tarihten itibaren önceden yardımları kesilenlerin, yardımları yeniden başlatılacak ve daha da önemlisi yardımın kesildiği döneme ilişkin ödenmeyen tüm yardım paraları da bir seferde ödenecek. Ayrıca tasarının yasalaştığı tarihte evde bakım yardımı henüz kesilmemiş olanların ise yardımları kesintisiz ödenmeye devam edecek.

KESİNTİLER TOPLU ÖDENECEK

Tasarı yasalaştığında bayram ikramiyesi nedeniyle geçen yıl evde bakım yardımı kesilenler, yasa çıktıktan sonra bakım yardımının kesildiği döneme ait tüm yardım paralarını topluca bir seferde alabilecekler. Örneğin, geçen senenin ağustos ayında Kurban bayramında bin liralık bayram ikramiyesi nedeniyle eylül ayında evde bakım yardımı kesilen bir kişi, yasanın bu ayın yani, Şubat ayının, sonuna doğru çıkması halinde 6 aylık yardım parasını toplu alacak. 2018'in Eylül ayında evde bakım yardımı tutarı aylık 1.105 liraydı. Yasa çıktığında bu kişi 2018'den 4.420 lira (1.105 x 4 ay) ve 2019'un Ocak ve Şubat ayında da 1.219.34 liradan iki ay 2.438.68 lira olmak üzere toplam 6.858 lira yardımı toplu alacak.

KOMİSYONDAN GEÇTİ

Teklif TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. Meclis'ten geçince yasalaşmış olacak. Komisyonda kabul edilen teklife göre, engellilere "evde bakım hizmeti desteği" için "hane içinde kişi başına düşen ortalama aylık gelirin asgari ücretin aylık net tutarının 2/3'ünden az olması şartı" kapsamında yapılan hesaplamaya bayram ikramiyeleri dahil edilmeyecek. Bayram ikramiyeleri dahil edilerek yapılan hesaplama sonucunda evde bakım hizmeti desteği kesilen engellilere bu hizmet yeniden sağlanmaya başlanacak.

SORU-CEVAP...

31.12.2018 tarihinde çalışmış olduğum iş yeri kapandı ve ihbar süremizi kullandıktan sonra iş akdimiz sona erdi. Kıdem tazminatım ve yıllık izin param ödendi. Kıdem tazminatında vergi iadesinden yararlana bilir miyim? M.Zemin Özü

27 Mart 2018 tarihinden sonra kıdem tazminatının yıllık tavanına kadar olan kısmı gelir vergisinden muaf tutuldu. Bu tarihe kadar verilen tazminatlardan kesilen vergiler iade ediliyor. Yine de vergi kesildiğine inanıyorsanız başvurabilirsiniz.

2016 yılında kamu bankasında emekli oldum ve 24.000 TL kıdem tazminatı aldım. Yeni yasaya göre vergi iadesi talebinde bulundum. Herhangi bir kesintisinin yapılmadığını beyan etiler. Bu konuda ne yapmam gerekiyor? Çetin Özay

Tüm kıdem tazminatı alanlardan vergi kesintisi yapıldı diye bir durum yok. Kesilenler de var, kesilmeyenler de. Sizden vergi kesintisi yapılmamış olabilir.

12 yıl çalıştığım tekstil sektöründen anlaşmalı tazminatlı çıkış aldım. 2016 yılında 86 bin lira tazminat aldım. Vergi iadesi hakkım var mı? Gül Şimşek

İşvereniniz ile aranızda anlaştığınız ve ikale sözleşmesi imzaladıysanız ve aldığınız tazminattan da vergi kesintisi yapıldıysa vergi iadesi hakkınız var.