Türkiye"nin, Danimarka Başbakanı Rasmussen"e NATO Genel Sekreterliği vetosunu kaldırmasının ardındaki “gizli kahraman”, İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi çıktı. Kamuoyu önünde, krizin çözülmesinin asıl gerekçesi, Rasmussen"in “Müslüman dünyadan özür dilemeyi kabul etmesi” olarak gösterildi.


Rasmussen, ülkesinde çıkan “Karikatür krizini” doğru idare edemeyerek, Müslüman-Hristiyan gerginliğine neden olmuştu.
Ancak perde arkasındaki asıl pazarlık, özür konusunda yaşanmadı.

Ankara"nın vetoyu kaldırmasındaki en büyük pazarlık, “NATO genel sekreter yardımcılığı” konusunda oldu.

KRİZİ BERLUSCONİ ÇÖZDÜ

Türkiye, Rasmussen"in önünü açmak için, NATO Genel Sekreter yardımcılığının bir Türk"e verilmesini şart koştu.
Oysa bu görev, NATO içindeki mevcut yapılanma çerçevesinde İtalya"ya ayrılmıştı.

NATO içinde, önemli görevleri hangi üye ülke vatandaşlarının üstleneceği konusunda, “resmi olmayan” bir “centilmenler anlaşması” bulunuyor.


Zeynep Gürcanlı YAZIYOR

Bu çerçevede mesela, NATO"nun en üst düzey askeri yetkilisi olan Müttefik Kuvvetler Komutanlığı ABD"li askerlere verilirken, en yüksek sivil görevli olan NATO Genel Sekreteri mutlaka Avrupa"dan seçiliyor.

Bu pazarlık, nitekim, Fransa"nın Askeri kanada dönüşünde de yaşanmıştı ve Fransa, geri dönüşüne şart olarak ABD"de görevli NATO komutanının bir Fransız general olmasını öne sürmüş ve kabul ettirmişti.

Aynı şekilde, NATO Genel Sekreter yardımcısının ise bir İtalyan diplomat olması konusunda bir “uzlaşma” vardı. İtalyanlar, NATO Genel Sekreter yardımcılığı görevi hep kendilerinde olduklarından, “centilmenler anlaşması” gereği, hiçbir zaman NATO Genel Sekreterliği için aday göstermiyorlardı.

BERLUSCONİ İKNA EDİLDİ, “EN YÜKSEK İKİNCİ SİVİL GÖREV” TÜRK"E GEÇTİ

Dolayısıyla, adı hiç konulmamış bu düzenlemeler çerçevesinde, bir Türk diplomatın NATO Genel Sekreter vekili görevini alabilmesi için, öncelikle “dengelerin yeniden yapılandırılması”, yani bu görevi yıllardır üstlenen İtalyanların “vazgeçmeye ikna edilmesi” gerekiyordu.

İşte bu aşamada devreye ABD Başkanı Barack Obama girdi. İtalya Başbakanı Berlusconi ile konuşan Obama, Rasmussen"in önündeki “Türk vetosunu” kaldırabilmek için, Berlusconi"yi ikna etti.

Nitekim, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan"ın İtalya Başbakanı Berlusconi ile yaptığı ve Berlusconi"nin liderler zirve fotoğrafını kaçırmasına neden olan telefon görüşmesi de bu konuyla ilgiliydi.

Sonuçta, Berlusconi NATO Genel Sekreter Yardımcılığı görevini Türkiye"ye bırakmayı kabul edince de, kriz çözüldü.

İKİ SORU İŞARETİ

Bu pazarlıkların ardında ise ortaya iki büyük soru işareti çıktı;
Bunların ilki, Berlusconi"nin böylesine önemli bir görevi bırakmak karşılığında ABD ya da Türkiye"den ne söz aldığı;
İkincisi ise, Türkiye"nin bu önemli göreve kimi atayacağı…


Hürriyet