ÜNLÜ KOMEDYENDEN DESTEK
28 yaşındaki New Jersey'li komedyen Mike Pridgen, ameliyatını videoya çekti ve TikTok'a attı. Ameliyatın düşündüğünden daha iyi bir şekilde tamamlandığını ifade eden Pridgen, “Düşündüğüm kadar kötü değildi. Bu dünyaya bir çocuk getirmek istemedim” dedi. Ünlü komedyenin milyonlarca izlenen videosu kısa sürede olumlu tepkiler topladı.
Ancak bu ameliyatı yaptıran kişilerin tek nedeni "bu dünyaya bir çocuk getirmek istememek" değil. Daha önce çocuk sahibi olan eşler arasında da vazektomi yaygın hale gelmeye başlamış durumda.
Kullanıcı adı lufalueth olan bir TikTok kullanıcısı, 4 çocuğu olan ve karısının isteği üzerine kendine vazektomi yaptıran bir başka kullanıcının ameliyat sonrası videosuna kendisinin de yakın zamanda vazektomi yaptırdığını ve bunu yaptığı için mutlu olduğu yorumunda bulundu.
4 çocuk doğuran karısının talebi üzerine vazektomi yaptıran kişiye, eşi Jess Lueth'in yorumu ise "Tereddüt bile etmedin. Ne yapman gerektiğini anladın ve yaptın. Seni seviyorum!" oldu. Lueth ayrıca vazektominin bebek sahibi olmaktan çok daha ucuza geldiğini esprili bir dille anlattı.
Yakın zamanda vazektomi ameliyatı olan bir başka kullanıcı ise, sadece ilk haftanın zor olduğunu belirtti.
Erkeklerin vazektomi yaptırmasını destekleyen Em Sparkle kullanıcı adlı kadının yorumu ise, kadınların doğum kontrolü konusunda erkeklerden daha fazla yara aldıkları yönünde.
Kadınların tüplerinin bağlanması ameliyatının (**) çok daha zahmetli olduğuna dair benzer bir yorum crazycoffeehouse kullanıcısından geldi.
NEDİR BU VAZEKTOMİ?
Her ne kadar kısırlık konusu evli çiftlerin en korkulu rüyalarından biri olsa da bazı durumlarda çocuk istenmeyebiliyor. Böyle durumlarda erkek ve kadın için farklı doğum kontrol yöntemleri var. Bu yöntemlerin kimisi ilişki sırasında alınan önlemlerken, bazıları da rahim içi araçlar gibi istenilen süre boyunca kalıcı olan doğum kontrol yöntemleri.
Kadınlarda doğum kontrol hapları, spiral gibi rahim içi araçlar ya da hormon iğneleri doğum kontrolüne yardımcı olurken, erkeklerde prezervatif adıyla bilinen kondom ilişki sırasında gebelik önlemeye yardımcı oluyor. Ancak bunlar yüzde 100 etkinliğe sahip değil ve her zaman düşük yüzde ile olsa da gebelik oluşturma riski taşıyor. (Doğum kontrol hapının düzenli alınmaması, kondomun yırtılması vb. nedenler)
"Erkek için en güvenilir doğum kontrol yöntemi vazektomidir" diyen Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaan Aydos konu hakkında detaylı açıklamalarda bulundu.
Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaan Aydos, "Vazektomi, testisten sperm taşıyan ve vaz deferens olarak bilinen kanalların bağlanarak iptal edilmesidir. Böylelikle spermler daha ileri taşınamayacak ve meni içinden dışarı atılmayacaktır. Dünyanın çoğu yerinde yaygın olarak kullanılmasına rağmen ülkemizde erkeklerin 1000'de 1 gibi az bir kısmı vazektomiyi tercih etmektedir. Bunda başlıca faktör yeterli bilgi sahibi olunmamasıdır. Oysa vazektominin gebelikten korunmada etkinliği neredeyse yüzde 100’e yakındır." dedi.
Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaan Aydos vazektominin nasıl yapıldığını açıkladı.
Ameliyattan sonra spermlerin çıkışı hemen kesilmez diyen Prof. Dr. Kaan Aydos, "bir süre devam edebilir. O nedenle başlangıçta kondom ile ya da başka yöntemlerle gebelikten korunması önerilir. 20-30 ejakülasyon sonrası en az iki kez tahlil yapılarak sperm çıkışının tamamen kaybolduğu gösterilene kadar korunmaya devam edilmelidir. Çok nadiren, birkaç yıl sonra yeniden kanal oluşarak sperm çıktığı görülmüştür. Arada sperm tahlilleri yapılarak bunun da kontrol edilmesinde fayda vardır. Şayet eşinde adet gecikmesi görülürse gebelik şüphesiyle jinekoloji uzmanına başvurulmalıdır."dedi
ERKEKLİK HORMONLARINA ZARAR VERİR Mİ? İLİŞKİDEN ALINAN ZEVKİ ETKİLER Mİ?
"Vazektomide en merak edilen konu, hormonlarda ya da erkeklik gücünde bir azalma olup olmayacağıdır" diyen Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaan Aydos "Vazektominin testislerde testosteron üretimi ve cinsel fonksiyonlar üzerinde hiçbir etkisi olmaz, bu hususta endişe edilmemelidir. Buna karşın meni miktarı eskisi gibi çıkmaya devam eder, cinsel ilişkide haz alma durumunda da bir değişiklik olmaz."
VAZEKTOMİDEN GERİ DÖNÜŞ VAR MI?
"Peki bu işlemin geri dönüşü var mı, erkek daha sonra tekrar ilişki yoluyla yumurtaları dölleyebilir mi? sorusunu sorduğumuz Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Kaan Aydos, vazektominin geri dönüşü olmayan bir yöntem olduğunu belirtti. Aydos, "Testislerden alınacak spermlerle tüp bebek yapılabilir ama bunun da başarısı sınırlıdır. O nedenle vazektomiye karar vermek için bir daha çocuk sahibi olunamayacağı her iki eş tarafından da kabul edilmelidir. "diyor.
TÜRKİYE'DE ERKEKLERİN VAZEKTOMİYE BAKIŞ AÇISI
2021 Mart ayında Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi'nde yayımlanan "Üroloji Polikliniğine Başvuran Erkeklerin Vazektomiye İlişkin Bilgi ve Görüşleri" adlı 442 erkekle yapılan araştırmaya göre, erkeklerin %87.2’si "gönüllü sterilizasyon" olarak adlandırılan vazektomi yöntemini duymadığını ve %46.2’si yöntemi yaptırmayacağını belirtmiş.
Araştırmadaki erkeklerin %48.6’sı vazektominin cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korumadığını (***), %52.1’i vazektominin geri dönüşü olmayan bir yöntem olduğunu, %69.4’ü kesinlikle bir daha çocuk sahibi olmak istemeyenler için uygun olduğunu ifade etmiş. Çalışmadaki erkeklerin %4.3’ü vazektominin en iyi doğum kontrol yöntemlerinden biri olduğunu düşünüyor.
Araştırmanın bir diğer ilginç noktası ise katılımcıların çoğu yöntemi duymadıklarını ifade etmelerine rağmen, vazektomi ile ilgili bilgi sorularına çoğunlukla doğru cevap vermiş. Araştırmadaki erkeklerin çoğunun vazektomi ile ilgili düşüncelerinin olumlu olduğu fakat vazektomi yaptırmak istemedikleri görülmüş.
"EŞİMİN YERİNE KENDİ TÜPLERİMİ BAĞLATLIRIM"
Ağırlıkla üniversite mezunlarının oluşturduğu katılımcıların çoğu kalıcı bir yöntem seçecek olsalar eşlerinin tüplerinin bağlatması yerine vazektomiyi tercih edeceğini, akraba/arkadaş veya yakınındaki insanlara tavsiye edeceğini ifade etmiş. Bu çalışmanın aksine 2013 yılında Nijerya'da yapılan Onasoga ve ark. (28) çalışmasında erkeklerin çoğu, kalıcı sterilizasyon yönteminin kadına ait olması gerektiğini ve bu nedenle de vazektomi olmayacaklarını belirtmişti.
TIKTOK AKIMININ ASIL ÇIKIŞ NOKTASI
TikTok akımının çıkış noktasına dönecek olursak, haberin başında yer verdiğimiz yorumlardan yola çıkarak, vazektomi özellikle bir partneri olan, daha önce çocuk sahibi olmuş ancak artık çocuk istemeyen kişiler tarafından, özellikle eşler tarafından alınan destekle başvurulan bir yöntem.
Her ne kadar daha önce çocuk sahibi olmayan erkekler arasında da yaptırılan bir yöntem olsa da, vazektomi, kadınların tüp bağlatması işlemine oranla çok daha basit bir cerrahi ve çok daha uygun fiyatlara yapılabiliyor. Kadınlar için bu işlem çok daha zahmetli. Bu nedenle eşler arasında kadın yerine erkek tüplerini bağlatıyor. Çünkü prosedür ortalama 15 dakika içinde ve genellikle lokal anestezi altında gerçekleştiriliyor.
Bu anlamda "bu dünyaya bir çocuk getirmek istemiyorum" açıklamasında bulunan ve çocuğu olmayan New Jersey'li komedyen Mike Pridgen, nadir örneklerden biri.
ABD'DE KÜRTAJ YASAĞINA KARŞI DA BİR TEPKİ!
ABD Yüksek Mahkemesi, 24 Haziran 2022'de açıkladığı kararla, kürtaj hakkının artık federal düzeyde korunan anayasal bir hak olmadığına hükmetti. Kararda; isteyen eyaletlerin kürtajı ensest ve tecavüz sonucu gebelik dahil olmak üzere hiçbir kısıtlamaya tabi kalmadan yasaklayabilmesi, anayasaya uygun olarak değerlendirildi. Kararın ardından Cumhuriyetçilerin çoğunlukta olduğu 16 eyalette kürtaj yasaklandı.
Bu doğrultuda ABD'de erkekler kürtaj yasağı kıskacındaki eşlerine sevgilerini göstermek için de vazektomiye yöneliyor.
NOTLAR
(*) Tüp bağlatma yaşı için net bir yaş sınırı olmasa da tüm dünyada 30 yaşın altında kordonların bağlanması önerilmiyor. Mevcut yasal düzenlemeler gereği ülkemizde, tüp ligasyon için (resmi olarak belgelenmiş zorunlu sağlık durumları hariç) 18 yaşından küçük olan kadınlarda ebeveynin izni, ayrıca 18 yaşından büyük, resmi olarak evlenmiş kadınlarda eş izni gerekiyor. Keza ABD'de de bir kadın tüplerini bağlatmak istiyorsa, eşinin onayı gerekiyor. Hem ülkemizde hem de ABD'de reşit olan bekâr kadınlarda ise bu işlemler için cinsel partnerin iznine gerek yok.
(**) Kadınlarda tüplerin bağlanması: Yapılan bir çalışmada vazektominin dolar cinsinden maliyetinin, tubal sterilizasyona göre 1/6 oranında daha düşük olduğu saptanmış. Çocuk sayısını tamamlamış ve gebe kalmak istemeyen kadınların yaptırdığı kalıcı doğum kontrol yöntemlerinden biri olan bilateral tüp ligasyonu (BTL) Amerika’da kadınların %30’unun tercih ettiği bir yöntem.
(***) Vazektomi sadece biyolojk anlamda çocuk sahibi olmayı engeller. Ancak cinsel yolla bulaşan hastalıklardan koruyan bir yöntem değildir. Cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için muhakkak kondom gibi bariyer yöntemlerinin uygulanması gerekir.
