Türkiye'nin makine halısı üretim merkezi olan Gaziantep'ten, makine hasılı ihracatı Ocak-Ekim döneminde yüzde 18,5 artarak 708 milyon 305 bin dolara ulaştı.

Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri (GAİB) Genel Sekreterliği verilerine göre, Gaziantep'ten Ocak-Ekim 2010 döneminde (10 aylık) farklı kıtalarda yer alan çok sayıda ülkeye toplam 708 milyon 305 bin dolarlık makine halısı ihraç edildi.

Makine halısı ihracatı, Ocak-Ekim 2010 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 18,5 oranında arttı. Geçen yılın Ocak-Ekim 2009 döneminde makine halısı ihracatıyla 597 milyon 632 bin dolar döviz girdisi sağlanmıştı.

Gaziantep'ten makine halısı ihracatı, geçen ay (Ekim 2010) geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 20,7 oranında artış gösterdi. Ekim 2009'da 80 milyon 612 bin dolar olarak gerçekleşen makine halısı ihracatı, bu yılın aynı ayında 97 milyon 337 bin dolara yükseldi.

Makine halısı ihracatıyla sağlanan döviz girdisi miktarı, Ocak-Ekim 2010 döneminde Gaziantep'in toplam ihracat gelirinin yüzde 25'ini oluşturdu. Bir başka ifadeyle Gaziantep'in ihracatla sağladığı her 4 doların 1 doları makine halısı ihracatıyla elde edildi.

-YILDA 240 MİLYON METREKARE HALI DOKUNUYOR-

Makine halısı üretimine ilişkin veriler, Türkiye'nin makine halısı üretim merkezi olmayı başaran Gaziantep'in, şimdilerde dünyanın makine halısı üretim merkezi olma yolunda emin adımlarla ilerliyor.

Dünyada halı üretimi için kullanılan 2 bin 400 tezgahın 800 tanesi Gaziantep'te bulunuyor. Gaziantep sahip olduğu makine parkı sayesinde dünya halı üretimi kapasitesinin üçte birine yalnız başına sahip bulunuyor.

Makine halısı üretiminde ve ihracatında Gaziantep'in rakibi konumundaki Belçika'da 250, İran'da 200 ve Mısır'da 150 dolayında dokuma makinesiyle halı üretimi yapılıyor. Gaziantep makine varlığı bakımından en yakın rakibinin 3 katı büyüklüğe sahip bulunuyor.

Gaziantep'te makine halısı sektöründe 150 imalatçı ve 150 ihracatçı firma faaliyet gösteriyor. Gaziantep'teki işletmelerin yıllık 300 milyon metrekare halı üretim kapasitesine sahip olduğu ve işletmelerin yüzde 80 kapasite ile çalıştığı dikkate alındığında, ilde yılda 240 milyon metrekare makine halısı üretiliyor.

İşletmelerden çıkan 240 milyon metrekare halının 160 milyon metrekaresi 100'den fazlaya ihraç ediliyor, 80 milyon metrekaresi iç piyasada satılıyor.

Gaziantep makine halısı sektörü, yaşadığı ciddi sorun ve sıkıntılara rağmen büyüyor. Yaklaşık 30 bin kişiye iş ve aş sağlayan sektörle, geçen yıl ihracat yoluyla Türkiye ekonomisine 756 milyon dolar döviz girdisi sağlandı. Gaziantep makine halısı sektörünün bu yıl toplam 1 milyar dolarlık ihracat hedefliyor.

Sektörde faaliyet gösteren firmalar, daha birkaç yıl önce girilmesi hayal olan pazarlara, üretim teknolojisindeki gelişmeler ve kalitenin yükseltilmesi sonucunda kolaylıkla girebiliyor, mevcut pazarlardaki payını da hızla artırıyor.

Sorun ve sıkıntılarına karşın bu yıl yüzde 8-10 büyümesi beklenen Gaziantep makine halıcılığı sektörü, onlarca ulusal ve onlarca uluslararası markaya sahip bulunuyor ve marka sayısını hızla artırıyor.

-SEKTÖRÜN SORUNLARI VE SIKINTILARI-

Gaziantep ve bölge ekonomisinin bel kemiğini oluşturduğu savunulan makine halıcılığı sektörü yoluna içinde bulunduğu birçok sorun ve sıkıntıyla devam ediyor.

Sektörel büyümenin beraberinde bazı sorun ve sıkıntıları da getirmesini doğal bulan sektör temsilcileri, sektörün sorun ve sıkıntılarını şöyle özetledi:

''Dünyada hammadde fiyatları özellikle son 2 yıldır çok inişli ve çıkışlı bir grafik izliyor, müşterilerimize sürekli değişik fiyatlar vermek zorunda kalıyoruz, bu da zaman zaman sıkıntı yaşamamıza neden oluyor. Aşırı rekabetten kaynaklanan sıkıntılarımız var. Bazı firmaların ihracat yapılan ülkelerde orantısız fiyat indirimleri yapması, açık satışlar yapması, herhangi bir aracı ya da garanti olmadan iş anlaşmaları imzalamaları yüzünden ödeme ve tahsilatta zaman zaman ciddi sorunlar yaşanıyor.

Öte yandan bazı ülkeler kendi üreticilerini korumak için yüksek gümrük duvarları koruyor, bazı ülkelerde ihraç edilen ürün bedeli kadar vergi isteniyor, bu da bizim için önemli bir sorun. Ayrıca bazı ülkeler nakliye ve sınır geçişlerinde toprak bastı ya da başka adlar altında para istiyorlar. Ödenen bu paralar ister istemez fiyata yansıtılıyor, bu da işletmelerin rekabet gücünü azaltıyor. Gümrük işlemlerinde yaşanan gecikmeler de zaman zaman müşterilerimizin siparişlerini iptal etmelerine yol açıyor.''

A.A.