Espor sektörünün genç isimlerinden Vecdi Aksoy, FANATİK'e konuştu ve oldukça önemli konularda değerlendirmelerde bulundu.

İşte espor dünyasının genç girişimcisinin o açıklamaları:

Espor nedir?

Esporun ne olduğunu söylerken aslında geleneksel sporun bünyesinde barındırdığı pek çok tanımı burada da görebilirsiniz. Espor uzun haliyle elektronik spor, dijital ortamda takımca ya da bireysel bir şekilde rekabetçi olarak aynı amaç ve hedef doğrultusunda oynanan oyunlardır aslında. Dijital ortam derken buna bilgisayar oyunları, konsol oyunları hatta mobilde oynanan oyunlar da dahildir. Buradaki en önemli detaylardan biri "bir hedef doğrultusunda oynamak". Hedef derken anlatmak istediğimiz bir turnuvada mücadele etmek, ligde şampiyonluğa oynamak veya kupa kazanmak gibi hedefler. Yani evde arkadaşlarınızla ya da başka insanlarla eğlencesine, vakit geçirmek için oynadığınız oyun espor olarak nitelendirilmiyor.

Dünyada ve Türkiye'de espora olan bakış açısı ne durumda?

Dünyada pek çok ülke gençlere ulaşmanın en etkili yollarından bir tanesinin espor olduğunu anlamış durumda. Zaten bunu yapılan yatırımlar ve sponsorluklarla anlamak çok kolay. Özellikle Kuzey Amerika, Latin Amerika, Avrupa ve Uzak Doğu'da espor altın çağını yaşıyor. Türkiye'de işler pek yurt dışındaki gibi ilerlemiyor. Türkiye'de esporun kitlesi kendine çok has ve aslında biraz da dışarıya kapalı gibi. Gençlerin hemen hemen hepsi esporla alakalı bilgili. 35 yaş ve üzeri insanların pek çoğunda espora karşı ön yargı mevcut. Bu ön yargı sektörüne her geçen gün kendini kanıtlamasıyla kırılıyor ama daha yapılması gereken çok şey var. Özellikle bizim kültürümüzde "evladım kalk şu bilgisayarın başından artık" gibi laflar çok meşhurdur. Bunun gibi bazı kültürel zorluklar da oluyor. Bu sektörde sponsor olabilecek pek çok marka konunun ne olduğunu yeni yeni anladı ama hala ciddi çekinceleri var. Aslında hala bu alanda tutulmamış pek çok köşe var ama markalar konuya ilgiyle yaklaşsa da cesur adımlar atamıyorlar. Ciddi yatırım yapan markalar tabii ki var ama sayıları çok az.

Espor şu an nerede?

Espor hem dünyada hem Türkiye'de son 1-2 senedir önemli bir dönemece girdi. İşin aslı espor artık kurumsallaşmaya ve gelir modellerinin belirginleşmeye başladığı bir dönemde. Bu durumun artıları olduğu kadar eksileri de söz konusu. En büyük artılarından birisi para kazanma şeklinin iyice oturması ve espordaki etkileşim ve ilginin ciddi derecede artması markaların burada var olmaya çabalamasına neden oldu. Bunun önemli adımlarından biri franchise sistemidir. İş modelinin yanı sıra aradan geçen senelerden sonra çeşitliliğin hızlı bir şekilde artması izleyiciyi ve oyuncuyu sürekli bu pazara bağlı hale getiriyor. Siz hiç yeni çıkan geleneksel bir spor gördünüz mü? Futbol, basketbol gibi sporlar yüzyıllardır oynanıyor. Espor için her yıl pek çok yeni oyun çıkıyor. Espor inanılmaz derecede yeniliğe açık bir eğlence haline geldi. Trend 1-2 oyunda değil, trend sürekli değişiyor ve bu esporu diri ve canlı tutuyor. Bu pazarın en önemli oyuncuları tabii ki de oyun yapım şirketleri. Futbol, basketbol, voleybol gibi sporlar evrenseldir, herhangi bir sahibi yoktur. Diğer yandan espor oyunları özünde video oyunlarıdır ve her birini yapan şirketler vardır. Yani oyunun bir sahibi var ve oyunun sahibi oyunu nasıl oynatmak, nasıl izletmek isterse öyle yapıyor. Herkes kendi oyununu sahiplendiği ve geliştirdiği için aslında içeride ciddi bir rekabet de ortaya çıkıyor. Bu rekabet kesinlikle espor ekosistemi için faydalı bir şey.

Espor gelecekte nerede olacak?

Bu işin geleceği daha da parlak görünüyor çünkü aşağıdan daha genç oyuncular ve izleyiciler sürekli gelmeye devam ediyor. Espor artık dönemsel bir akım olmaktan çıkmış durumda. Espor artık dünyaya yerleşti, eğlence endüstrisinin bir parçası oldu. Zaten yükselen izlenmeler, bu sektöre yapılan yatırımlar, oyuncu sayısının ve ödül havuzlarının ciddi derecede artması bu durumun da kanıtı.

Espor spor mudur?

Bunun anlamanın en iyi yolu sporun tanımını yapmaktan geçiyor çünkü espor aslında spordan türemiş bir şey. Sporun içinde bulunan rekabet, takım oyunu, bir amaç uğruna oynamak gibi kavramların hepsi esporda da mevcut. Genelde insanlar "oturduğun yerden, ter dökmeden, hareket etmeden, kapalı yerde spor mu olur" gibi sorular yöneltiyor. Mesela golf. Golf'de herhangi zorlayıcı fiziksel bir aktivite yok. Satranç örneğini de verebiliriz. Satranç spor olarak geçiyor ve oturularak oynanıyor. Espor oyunlarının şiddet içerildiğinden bahsedildiği zaman bunun bir oyundan ibaret olduğunu ve oyun içinde şiddet olarak görülmediğini anlatmaya çalışıyorum. Boks, kickboks ya da diğer dövüş sporlarından bahsetmiyorum bile. Yani sporla espor arasındaki en büyük fark esporun dijital bir ortamda yapılıyor olması. Bunun dışında hiçbir farkı yok.

Türkiye'de espor sektörü ne durumda?

Türkiye'de espor sektörüne olan ilgi ve alaka yoğun ama yatırım yetersiz durumda. Türkiye'de çok derin bir espor çeşitliliği yok. Genelde ilgi ve alaka 1-2 oyunun üzerinde. Bu ilgi ve alakanın böyle devam etmesinin sebebi de oyunun yapım şirketinin Türkiye'deki yatırımları ve izleyicilerin severek takip etmesi. Şu an espor dallarının ülkemizde genişleyeceğini pek düşünmüyorum. Bunun sebebi de yapılan yatırımların geri dönüşlerinin tatmin edici olmaması. Hemen hemen her espor oyununu ücretsiz ya da çok ufak bir ücretle oynayabiliyorsunuz. Oynamanın yanı sıra liglerini ve turnuvalarını internet üzerinden izlemek tamamen ücretsiz. Durum böyle olunca oyunun para kazanmasının 1-2 yolu var. Ya etkinlik bileti, oyun içi ve oyun dışı eşyalar satacak ya da sponsorlarla reklam gelirleri elde edecek. Yurt dışında gelirin en büyük çoğunu sponsorlardan gelirken Türkiye'de sponsor gelirleri üçüncü veya dördüncü sıralarda. Bu da markaların bu sektöre yeterince yatırım yapmadığını gösteriyor. Markalar hala geleneksel mecralarda çok ciddi rakamlara reklamlar çıkmaya devam ediyor. Türkiye'de espor tarafında bir kampanya yapmak, proje geliştirmek, sponsor olmak gerçekten zor değil ve elde edilecek etkileşimler ve geri dönüşler marka için eşsiz olacaktır. Eminim Türkiye'de markaların bir numaralı önceliği espor değil ama burayı da görmemezlikten gelmek olmaz doğrusu.

Peki profesyonel espor oyuncusu nasıl olunuyor?

Genellikle bunun yaşları 14-15 gibi başlıyor. Eğer siz oynadığınız oyunda yeterince iyiyseniz zaten profesyonel espor kulüpleri sizi fark ediyorlar. Espor oyunlarının çoğunda derecelendirme sistemi olduğu için fark edilmek çok da zor olmuyor. Bir takım tarafından fark edilip takıma dahil olursanız resmi olarak profesyonel bir espor oyuncusu oluyorsunuz.

Profesyonel esporcu olmak eğitimi engelliyor mu?

Profesyonel oyunculuğun temposu çok ağır olduğu için maalesef oyuncuların üniversiteye ayıracak vakitleri olmuyor. Çoğu profesyonel oyuncunun kariyeri aşağı yukarı 25 yaşına kadar sürüyor. Profesyonel oyuncu kariyerini sonlandırdıktan sonra rahatlıkla üniversite hayatına biraz gecikmeli olsa da başlayabilir

Peki Vecdi Aksoy esporla ilgili ne yapıyor?

Aslında ben bu sektörde yer almak isteyen markalara ve yatırımcılara danışmanlık veriyorum ve yardımcı oluyorum. Bu danışmanlığın içinde içerik üretimi, sektörle alakalı bilgiler verme, yeni yatırım kanalları oluşturma, var olan yatırım kanallarını en iyi şekilde kullanmak gibi servisler var. Yapılabilecek sponsorluklar ve yatırımlarla ilgili her türlü yardımı yapmaya çalışıyorum. Pek çok markayı ziyaret ettiğimde karşılaştığım durum genellikle geleneksel ajanslar üzerinden bu işe bir çözüm bulmak olduğunu gördüm. Bu işle geleneksel ya da dijital ajansların değil, esporun içinden gelen insanların ilgilenmesi gerektiğini düşünüyorum.

Mehmet Caner Kolağasıgil