Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut hamlesi olan, 250 bin konut, 100 bin altyapılı arsa ve 10 bin işyerini içeren ‘İlk Evim, İlk İşyerim’ kampanyasına başvurular 14 Eylül’de başlamıştı. Büyük talep gören projede, şu anda yalnızca konutlar için başvuru alınıyor ve daha bir hafta dolmadan başvuru sayısı 4 milyona dayandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, sosyal medya hesabından rakamları duyurup, “Milletimizin ’İlk Evim, İlk İş Yerim’ projemize inancı tam” dedi. KONUT TİPLERİ KURA SONRASI Milyonlarca vatandaşın talep gösterdiği projede akıllarda çokça soru bulunuyor. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, proje ile ilgili merak edilenleri yanıtladı. Rehberde, konutların hak sahipliğinin nasıl belirleneceğinden, başvuru iptalinin yapılıp yapılmayacağına kadar detaylar var. Örneğin şu anda konut tipine başvuru alınmıyor. Başvurular, konut tipi (2+1 ve 3+1) ayrımı olmadan, proje bazında alınıyor. Hak sahiplerinin konut tipleri ihaleden sonra çekilecek konut belirleme kurası ile belirlenecek. EŞLERİN İKİSİ DE BAŞVURURSA GEÇERSİZ OLACAK Hane halkından farklı kişiler iki ayrı farklı projeye başvuru yapabilir mi? Hane halkı adına, yalnızca bir adet başvuru yapılabilecek. Her iki eşin de başvurması durumunda başvuruların tamamı geçersiz sayılacak. 50 bin–100 bin konut projesinde kurada hak sahibi olup konut satış sözleşmesi imzalamayan vatandaşlar 250 bin konut projesine başvurabilir mi? Bankaya dilekçeyle başvurarak hak sahipliğinin iptal edilmesini talep edip, yatırmış olduğu başvuru bedelini iade alan vatandaşlar 250 bin konut projesine başvuru yapabilir. HİSSELİ TAPU SAHİPLERİ BAŞVURABİLİR Adına kayıtlı yapı kullanım belgesi olan vatandaşlar projelere başvuru yapabilirler mi? Başvuruda bulunanların kendisi, eşi ve velayeti altındaki çocukları üzerine tapuda kayıtlı bağımsız bir konutun bulunmaması, daha önce TOKİ’ce satılmış bir gayrimenkule sahip olmamış ve daha önce TOKİ’den kredi almamış olması şartı aranıyor. Hisseli tapu sahibi olanlar başvuru yapabilir mi? Bağımsız ve tam hissesi olmadığı sürece başvuru yapılabilir. İADE SÜREÇLERİ Başvuru bedel iadeleri ne zaman ve nasıl yapılacak? Başvuru dönemi içinde başvuru bedelini alarak başvuru iptal edilebilir. Kuradan sonra asil hak sahibi olmayanların paraları kuradan sonra 5 işgünü sonra iade edilecek. Başvurusu iptal edilenler de kurayı beklemeden iade alabilecek. Vatandaşın konutunu iade etmek istemesi halinde süreç ne şekilde ilerleyecek? İade etme hakkı bulunmakta olup, banka nezdinde imzalanan satış sözleşmesi hükümleri uyarınca işlem yapılacak. Konut değiştirme (becayiş) imkanı ise sözleşme imzalama aşamasında verilecek. Asil hak sahibi olup çıkan konutu istemeyenler için başvuru bedel iade süresi nedir? İlgili projedeki sözleşme imzalama süresinin bitimini müteakiben başvuru iade işlemleri yapılacak. GELİRİ OLMAYANIN DA HAKKI VAR Başvuru şartları geçerliliğinde hangi tarih esas alınacak? Gelir, konut olmama, ikametgah, yaş şartlarını başvuru tarihinde taşıması gerekiyor. Daha sonraki değişiklikler dikkate alınmayacak. Aylık hane geliri nasıl hesaplanıyor? Aylık hane halkı gelirinin, en fazla net 16 bin TL, İstanbul için 18 bin TL olması gerekiyor. Başvuru sahibinin ve eşinin gıda, yol vs. aldıkları yardımlar dahil olmak üzere toplam hane halkı aylık net gelirinin toplamını ifade ediyor. Maaşında icra kesintisi olanların kesintiden önceki geliri dikkate alınacak. Çiftçi veya ticari faaliyeti olan kişilerin başvurularda belirtilen azami gelirleri nasıl tespit edilecektir? Ticari faaliyeti olanlarda son yıl vergi levhasında görünen yıllık net kârın 12’ye bölünmesi sonucundaki değer ile gelir tespit edilecek. Zirai faaliyeti olanlarda ise (bilanço ve işletme esasına göre defter tutanlar hariç) beyan ettikleri gelirleri esas alınacak. Geliri olmayanlar bu projelere başvurabilir mi? TOKİ tarafından söz konusu projelere başvuru için asgari gelir düzeyi belirlenmedi. ENGELLİYE VASİ BAŞVURACAK Engelli ve kısıtlı kişilerin başvurusu nasıl olacaktır? En az yüzde 40 engelli olunması gerekiyor. 18 yaşından küçük engelli çocuğu olan anne veya baba kendi adına engelli kategorisinden başvuru yapabilecek. 18 yaşından büyük kısıtlı olan engelliler vasi/velileri aracılığı ile başvuru yapacaklar. Bu konuda vasilik kararında hüküm bulunmalı veya vasilik makamı olan mahkemeden uygunluk yazısı getirilmesi gerekiyor. BEYANLAR İSPATLANACAK Başvuru belgeleri ne zaman alınacak? Başvuru belgeleri; e-Devlet’ten başvuru yapanlar için sözleşme aşamasında alınacak. Bankadan başvuru yapanlardan kategorisine göre; şartların belgelenmesi istenecek. VADE KISALTMA İMKANI Sözleşme ne zaman imzalanacak, inşaat ne zaman başlayacaktır? İmar planlama, projelendirme ve ruhsatlandırma işlemlerinin tamamlanması ve ihale sürecini müteakip, konutların satış fiyatları belirlendikten sonra sözleşme imzalama işlemleri başlatılacak. Başvuru sürecinde, yapılan başvuru farklı proje ile değiştirilebilir mi? Herhangi bir projeye başvuru yaptıktan sonra, başka bir projeye başvuru yapılmak istenmesi durumunda, ilk başvuru yapılan projedeki başvurunun bankada iptal edilmesinden sonra ikinci bir projeye başvuru yapılabilir. Peşinat oranını fazla ödeme veya tamamen kapatılabilir mi? Vade de kısaltma olabilecek mi? Peşinat oranını fazla ödeme imkanı bulunmakta olup, tamamen de kapatılabilir. Vadede kısaltma imkanı bulunuyor. Meltem Kara SÖYLEYENOĞLU-Posta