Tütün mamullerine 4 Ocak 2010'dan itibaren uygulanan vergi artırımıyla üreticiler fiyatları yeniden belirledi. Fiyat artışlarıyla tüketimin azalacağını söyleyen sigara üreticileri sektörün üzerinde ödeyebileceğinden fazla vergi yükü olduğunu öne sürdü.
Sigara fabrikası yöneticileri nispi vergideki artışın geri alınması gerektiğini savunuyor. Üst fiyat kategorisindeki ürünlerinde yeni fiyatı eski haline döndüren Philip Morris Sabancı Pazarlama ve Satış AŞ Genel Müdürü Turhan Talu, "Yeni fiyatlarla tüketici gider." şeklinde konuştu. Vergi artışından doğan zammı tüketiciye yansıtamayacaklarını kaydeden Talu, farkı şirketin karşıladığını ancak bu durumun sürdürülebilir olmadığını ve bir süre sonra tüketiciye yansıtılacağını ifade etti. Türkiye'de sigara pazarında üç fiyat kategorisi bulunduğunu belirten Talu, pazarın yüzde 20,5'ini üst fiyat, yüzde 23,3'ünü orta fiyat ve yüzde 56,2'sini düşük fiyat kategorisinin oluşturduğunu anlattı. Talu, Philip Morris'in geçen yılı yüzde 43 pazar payıyla tamamladığını açıkladı.

Hükümet yeni düzenlemeyle sigarada yüzde 58 olan nispi vergi oranını yüzde 63'e, paket başına 2,05 lira olan maktu vergiyi 2,65 liraya çıkardı. 2010 bütçesinde sektörden 16,4 milyar lira ÖTV, 3,9 milyar lira da KDV toplanması hedefleniyor. 2009'da ise sigaradan devlete ödenen vergi 15 milyar lira. Bu tutarın 4,25 milyar lirası üst fiyat kategorisinden, 3,75'i orta fiyat kategorisinden, 7 milyar lirası da alt fiyat kategorisinden oluştu.
Talu şöyle konuştu:
"Problemin kökeninde kozmik-mozmik bir şey yok. Kimse kimseye silah çekmedi, savaş açmadı. Silah zaten devletin elinde. Sorunun kökeni yüksek ve sektörün ödeyemeyeceği bir vergi kaleminin bütçede olması ve Gelir İdaresi"nin biraz da zorlamayla fiyat artışıyla onu almaya çalışması var. Şirketler, fiyat artışı yapmadığı takdirde bu rakamın olması mümkün değil.
Gelir İdaresi "biraz da zorlamayla" fiyat artışıyla bunu almaya çalışıyor. Ben para mutemediyim. Bakkallar aracılığıyla tüketicilerden topluyorum, devlete ödüyorum. Bende kalan pek bir şey yok. Zaten bizim küçük ortağımız Sabancı, büyük ortağımız hükümet, maliye ve Gelir İdaresi. Çünkü cironun yüzde 78"i devletin.
16.4 milyar liralık hedef çok yanlış. "Bütçe bağlandı" denilecek ama en kısa zamanda bu rakamı revize edip, alınabilecek rakama indirmek lazım. Bu endüstrinin önünü açmak için 15 milyar lira hedefi koymamız lazım. Sonraki aşamalarda da fiyata bağlı rekabetin olmayacağı bir vergi sistemi üzerinde çalışılması gerekir."

Fiyat 5.5 lira değil 7.23 lira olmalıydı

Talu, fiyatını 7 liraya çıkardıktan sonra indirdikleri sigarada "5.5 liralık fiyatın sürdürülebilir olmadığını" söylerken, şunları dile getirdi:
16.4 milyar liralık ÖTV hedefi, yüzde 30-32"lik fiyat artışı gerektiriyor.
En çok satan markamızda her şey dahil kalan rakam 1 lira 10 kuruş.Sineye çekmemek için 28 kuruşluk vergi yükünün fiyatlara aynen yansıtılabilmesi demek 7 katı artış demek. Aslında fiyatın 5.5 lira yerine 7 lira 23 kuruş olması lazım.
Ama tüketicinin satın alma gücüne bakıp 7 liranın üzerine çıkılamadık. Şimdi 5.5. TL"ye çektik ama bu sürdürülebilir bir fiyat değil.
Şu anda 5.50 liralık fiyatla vergi yüzde 19"luk azalmayla 1.19 liraya geriledi.Şu anda biz para kaybetmedik. Ama Ancak bu verginin mantığına aykırı.


Sorun nereden kaynaklandı

VERGİ ARTMASAYDI
25.8 milyarlık sektör
12.9 milyar TL ÖTV
3.3 milyar TL KDV
ödeyecekti.

ÜRETİCİNİN ÖNERİSİ
Vergi artışı 50 kuruşda kalsa
14.8 milyar TL ÖTV
3.7 milyar TL KDV
toplanır.

HÜKÜMET NE YAPTI
2010 bütçesinde
16.4 milyar TL"lik ÖTV
3.9 milyar TL"lik KDV
hedefleniyor./HT