İyi huylu prostat büyümesinin (benign prostat hiperplazisi) insanlarda mesane ile üretra denen idrar kanalının üst kısmında yerleşmiş olan prostat bezinin büyümesi olduğunu belirten Üroloji Bölümü’nden Opr. Dr. Ahmet Gençbay, halk arasında iyi huylu prostat büyümesi olarak bilinen ‘benign prostat hiperplazisi’ hakkında bilgi verdi.

Hastalığın oluşumunda genetik faktörlerin etkili olduğunu ifade eden Gençbay, “İyi huylu prostat büyümesinin gelişimi için erkeklik hormonu olan testosteron gereklidir. İlerleyen yaşla birlikte testosteron düzeyi azalmasına rağmen prostat dokusunda bu hormon yoğunluğu artmaktadır. İyi huylu prostat büyümesinin oluşumunda genetik geçişin de rolü vardır. Birinci derece yakınlarında İyi huylu prostat büyümesi olan erkeklerin bu hastalığa yakalanma ihtimali daha fazladır. Bu yüzden ailesinde bu hastalığa yakalanmış olan erkeklerin daha dikkatli olması gerekir. Hastalığın hafif, orta ve ileri düzeyde belirtileri vardır” dedi.

Opr. Dr. Ahmet Gençbay, iyi huylu prostat büyümesinin başlıca belirtileri hakkında şu bilgileri verdi:

Depolama belirtileri: Gece uyurken sık sık idrar nedeniyle uyanmak, acilen idrar yapma isteği.

Boşaltım belirtileri: İdrara başlarken bekleme, ıkınma, zorlanma, kesik kesik idrar yapma.

İdrar sonrası belirtiler: İdrarını tam boşaltamama, mesanede idrar kalma hissi, idrarı yaptıktan sonra damlama olması. Hafif belirtileri olanlarda aktif izlem yapılabilmektedir. Bu hastalar hastalıkları ile ilgili olarak bilgilendirilmekte ve bazı tavsiyelerle şikâyetlerinin azalması sağlanabilmektedir. Orta şiddette belirtileri olanlarda ise hastanın prostatının büyüklüğüne, idrarını yaparken şikâyetlerine göre tedavi belirlenmektedir. Örneğin depolama belirtileri baskın olan hastalarda prostat büyüklüğü ve bazı kan tetkikleri uygun ise ilaçlarla hastaların şikâyetlerinde azalma sağlanabilmektedir. İleri düzeyde prostatı büyük olan hastalarda bazı tedavi yöntemleriyle prostat büyüklüğü 8-12 ayda küçültülebilmektedir.

Tedavi yöntemleri

Gençbay, prostat tedavisi hakkında şunları söyledi:

“Tedavi yöntemlerinden fayda göremeyenler için ameliyat gerekmektedir. Eskiden açık prostat ameliyatı en sık yapılan ameliyat tekniği iken günümüzde bu ameliyat tekniği giderek daha az yapılmakta ancak mesanesinde çok sayıda taş ve prostat büyüklüğü 80 ml’nin üzerinde olan hastalarda açık prostat ameliyatı yapılması önerilmektedir. Günümüzde daha çok kapalı prostat ameliyatı olarak bilinen TUR-P ameliyatı altın standart tedavi olarak yapılmaktadır. Çeşitli lazer teknolojileriyle yapılan prostat ameliyatları olmasına rağmen günümüzde bu ameliyat yöntemleri halen standart bir tedavi haline gelmemiştir. Tedavi edilmediği takdirde; erken teşhis ve tedavinin önemli olduğu iyi huylu prostat büyümesinde geç kalındığında böbrek yetmezliği, mesane taşları, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, hatta mesane taşlarına bağlı olarak mesanede oluşabilecek kronik irritasyonlara bağlı mesane kanserleri gelişebilmektedir. Hastalar, cerrahi müdahale sonrasında uzman hekim tarafından dikkatli şekilde takip edilmeli ve bol su içmeleri konusunda da uyarılmalıdırlar.”