Rusya, geçtiğimiz mart ayında Karadeniz üzerinde dünyanın süper güçleri ile fiilen ilk kez karşı karşıya geldi. İki Rus savaş uçağı, Karadeniz’de uçuş gerçekleştiren ABD yapımı MQ-9 Reaper droneunu fark etti ve peşine takıldı. Direkt bir temas ya da saldırıdan kaçınan Rus pilotlar, droneun üzerine yakıt boşaltarak etkisiz hale getirmeye çalıştı.
Yarım saatten fazla süren kovalamacanın ardından jetlerden biri droneun pervanesine çarptı ve onu Karadeniz’in derin sularına gönderdi.
İKİNCİ HEDEF ALMAN VE İNGİLİZ UÇAKLARI
Karadeniz'deki şok henüz atlatılamadan bu kez Alman ve İngiliz savaş uçaklarıyla Rus jetleri Avrupa'da karşı karşıya geldi. Baltık Denizi üstünde uçarken Estonya hava trafik kontrol kulesiyle bağlantısı kopan Rus jetinin önü, Typhoon savaş uçaklarıyla kesildi.
Mart ayı sona ererken, bu kez ABD'ye ait stratejik bombardıman uçağı B-52 Avrupa semalarındaydı. Nükleer başlık taşıyabilen B-52'ye, İtalya, İspanya ve Romanya savaş uçakları eşlik etti. İtalyanlar Typhoon, İspanyollar F-22 ve Romanya ordusu ise kadraja F-18'lerle girdi.
Nisan ayının ilk günlerinde NATO jetleri bu kez Rusya'ya ait Il-76'nın yanında belirdi. Litvanya'dan kalkış yapan Romanya'ya ait F-16 jetleri, Rus askeri nakliye uçağını izledi. NATO'dan yapılan resmi açıklamada, Il-76'nın bir uçuş planı bulunmadığı, hava trafikle de temas kurmadığı belirtildi.
Baltık Denizi'ne taşınan gerilimi bölge ülkesi Finlandiya'nın NATO'ya resmen katılımı izledi. Putin'in Ukrayna'ya saldırmasıyla tarafsızlığını bir kenara bırakan Finlandiya, ittifakın 31'inci üyesi oldu. Finlandiya'nın NATO'ya girişiyle, Rusya ve ittifak arasındaki kara sınırı iki katına çıktı. Zira, Finlandiya 1340 kilometreyi bulan hatla Rusya ile en uzun sınıra sahip Avrupa Birliği ülkesiydi.
MQ-9 Reaper'ı Karadeniz üstünde düşürerek Ukrayna işgalinden bu yana ilk kez NATO ile doğrudan yüzleşen Rusya, Finlandiya'nın ittifaka katılmasının ardından Baltık Denizi'nde kıskaca alındı. Finlandiya'nın NATO'ya dahil olmasından yalnızca dört gün sonra, Baltık Denizi'nde bir kez daha alarm verildi. Litvanya'daki Siauliai Üssü'nde konuşlu NATO F-16'ları, Baltık Denizi'nde seyreden iki Rus savaş uçağının önünü kesti. NATO'nun resmi Twitter hesabından paylaşılan ve Romanya F-16'larından çekilen fotoğraflarda, Rus jetleri oldukça net şekilde kadrajdaydı.
Rus lider Vladimir Putin, 24 Şubat 2022'de işgal emri verdiği Ukrayna'da geride kalan 400 günde tarihi bir hezimet yaşadı. Birkaç günde Kiev'i ele geçirip kukla bir yönetimi işbaşına getirmeyi hedefleyen Kremlin, Batılı ülkeler ve NATO'nun savaşta oynadığı role öfkesini gizlemiyor.
PENTAGON’DAN SIZAN BELGELER DOĞRULADI
Pentagon'un sızan istihbarat belgelerinde ise, Karadeniz semalarında aylar önce yaşanan ve dünya savaşına yol açabilecek bir detay var. Amerikan Washington Post gazetesi, bir İngiliz casus uçağının bir Rus jeti tarafından neredeyse düşürüleceğini yazdı.
Washington Post'a göre, daha önce açıklanan kapışmalardan daha önemli ve NATO üyelerini doğrudan savaşın içine çekebilecek vaka, 29 Eylül 2022'de gerçekleşti. Yer: Putin'in 2014'te el koyduğu ve Rusya'nın Karadeniz donanmasına ev sahipliği de yapan Kırım Yarımadası açıkları. Pentagon belgelerinde 'İngiliz RJ'nin neredeyse vurulması' diye bahsedilen olaydaki İngiliz casus uçağı RC-135, radyo sinyalleri ve diğer elektronik mesajları toplamak için kullanılıyor.
Washington Post, İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace'ın Karadeniz'deki olaydan günler sonra parlamentoda yaptığı konuşmayı hatırlatıyor. Bakan Wallace, iki Rus Su-27 jetinin Karadeniz'de uluslararası hava sahasında seyreden RC-135'in önünü kestiği bilgisini verdi. Söz konusu konuşmada, İngiliz uçağının yanına 5 metreye kadar sokulan Rus jetinin hamlesi 'pervasızca' kelimesiyle nitelendi.
İngiltere Savunma Bakanı Rus jetinden bir füze ateşlendiğini belirtip olayı bir 'teknik arıza' olarak tanımladı. Washington Post, Wallace'ın 'neredeyse düşürmek' gibi bir nitelemede bulunmadığının altını çizdiği haberinde, NATO'nun ünlü 5'inci maddesine atıfta bulundu. 5'inci maddeye göre, ittifak üyelerinden birine yapılmış silahlı saldırı tüm NATO'ya yapılmış sayılıyor ve toplu yanıt verilmesi gerekiyor.
Sızan belgelerin 'GİZLİ-YABANCILAR GÖREMEZ' şeklinde etiketlendiği, 29 Eylül'deki vakanın yanı sıra ABD, İngiliz ve Fransız gözetleme uçaklarına Rusların verdiği tepkilerin ayrıntıların bulunduğu ortaya çıktı.
GERGİNLİK HİÇ AZALMADI
30 Kasım'da ise iki İngiliz Typhoon jetinin eşlik ettiği casus uçağı RC-135'in peşine yine Rus savaş uçakları takıldı. Gizli belgelere göre, kovalamaca sırasında Rus savaş uçakları ile İngiliz jetleri arasındaki mesafe 30 metreye kadar indi.
Pentagon belgeleri, Amerikan MQ-9 Reaper insansız hava aracının 14 Mart'ta Karadeniz sularına gömülmesinden yalnızca 20 gün önce de benzer bir olay yaşandığını ortaya koydu. Buna göre, casus drone MQ-9 Reaper 22 Şubat tarihinde uçarken bir Rus jeti tarafından izlendi ve Ruslar insansız hava aracına yine 30 metre kadar yaklaştı.
Washington Post, Kırım Yarımadası açıklarındaki olaya dair Pentagon, İngiltere ve Rusya'nın ABD büyükelçiliklerinden yorum istediğini ancak talebin reddedildiğini yazdı.
Toplam boyutu 100 sayfayı bulan belgeleri kimin sızdırdığına ilişkin bir bilgi henüz bulunmuyor. Ancak Rus istihbaratı 'olağan şüpheli' konumunda. Üst düzey bir ABD’li yetkili sızıntıları, 'devasa istihbarat çatlağı' olarak tanımlarken, FBI’ın konuyla ilgili soruşturma başlattığı ve sızıntının kaynağının hızlıca tespit edilmeye çalışıldığını söyledi.
