Japonya’da 11 Mart’ta meydana gelen deprem ve tsunamiden hasar gören Fukuşima Nükleer Santralı binlerce ‘Nükleer Çingeneye’ ekmek kapısı yaratıyor. Aynı santralda 1970’lerde çalışıp, anılarını ‘Nükleer Çingene’ adlı kitapta toplayan Japon yazar Kunio Horie bu tabiri kendisiyle aynı dönemde tesislerde çalışıp en pis ve tehlikeli işleri yapan işçiler için kullanmış. Bugün ise aynı tabir felaketin ardından çevre illerden Fukuşima’ya gelen ve santraldaki radyasyon sızıntısının durdurulması için çalışan mühendisler için kullanılıyor. Radyasyona rağmen ‘yaşamları pahasına’ günlük yaklaşık 95 sterline (152 dolara) çalışan 2 binden fazla teknisyen ve mühendisin yeni evi, santralın yakınındaki Iwaki-Yumoto’da kurulan yatakhane. Santraldan yayılan radyasyon, çalışanların hayatlarını tahliye attığı için yalnızca 90 dakikalık mesailere izin veriliyor. Mesaileri bitince de 30 bin kişinin yaşadığı ve Fukuşima’dan göç eden bin kişiye de ev sahipliği yapan Iwaki-Yumoto’ya geri dönüyorlar. Ancak nükleer alan içinde giydikleri botlar ve üniformalarla kente girmeleri, radyasyonun mahallelerine yayılmasından endişe duyan kent sakinlerinin tepkisini çekiyor. Santralda çalışan iftaiyecilerin üniformalarını taşımakla görevli 47 yaşındaki Ariyoşi Rune de ‘Nükleer Çingenelerden’ biri.
Para uğruna tehlike
İş ilanını bir dergide görüp başvuran Rune, firmasının geçici işçilerde öngördüğü 15 milisevertlik radyasyon miktarının 3’te birine tam bir ayda maruz kalmış. Limiti doldurması için geriye 2 ayı kalan Rune, aldığı yüksek ücretten vazgeçmemek uğruna şirketinden çalışma süresini uzatmasını istiyor. Osakalı bir işçi de radyasyondan çok, giymek zorunda oldukları beyaz üniformaların vücut ısılarını yükseltmesinden şikâyetçi.
Emekli mühendisler gönüllü
Marttan bu yana yaklaşık 9 bin kişinin katıldığı santral soğutma çalışmalarına ‘emekli mühendisler’ de gönüllü olarak katkıda bulunmayı bekliyor. Yaş ortalamaları 60 olan yaklaşık 430 kişi TEPCO’ya gönülüllük için başvurdu. Aralarından 72 yaşındaki Yasuteru Yamada daha önce kanseri yenmiş bir mühendis. Deneyimleriyle, kanser olma riski yüksek olan bir genç yerine kendisinin çalışması gerektiğini savunan Yamada, ‘15 yıl daha yaşayıp sonra öleceğini’ bildiğini ifade ederek, “Radyasyona maruz kalsam bile kanserin ortaya çıkması 20-30 yıl alacak. Bu demektir ki bizim gibi yaşlıların kanser olma riski daha az” dedi. (Guardian)
