Newsweek dergisindeki makalesinde ekonomist Daniel Gross mali krizle ilgili ilk kez 'Starbucks teorisini' ortaya attı. Ona göre nerede serbest kapitalizm ve tüketim hakimse Starbucks orada. İstanbul'daki cafe sayısının çok fazla olduğunu yazan Gross 'mali krizin yeni merkezi İstanbul. Türkiye'yi izleyin' dedi.

Dünyayı etkisi altına alan ve Türkiye'yi de etkileyip etkilemeyeceği henüz netlik kazanmayan mali krizle ilgili şimdi Starbucks teorisi tartışılıyor. Ekonomist Daniel Gross Newsweek dergisindeki makalesinde bir ülkede ne kadar çok 'yüksek kafeinli' serbest kapitalizm hakimse o kadar çok Starbucks cafe vardır.' diyerek Londra ve New York'un yanısıra İstanbul'un da artık Starbucks'dan geçilmediğini belirterek 'bundan sonraki kriz noktası neresi mi? Türkiye'yi izleyin' ifadesini kullandı.

TÜRKİYE'Yİ İZLEYİN

1996'da uluslararası ilişkiler teorisyeni Thomas Friedman 'McCdonald teorisiyle' uluslararası ilişkilerde yeni bir yasa formülü geliştirmişti. Buna göre “iki ülkenin orta tabakası McDonalds'da big mac menu yiyebiliyorsa bu iki ülke savaşmaz, happy mail eşliğinde masaya oturup anlaşırlar” demişti. “Geçen hafta İstanbul'daydım. Starbucks'ları saymaktan yoruldum. 67 olmuş. Türkiye'yi izleyin” diyen Gross ise yazısında şu ifadeleri kullanıyor: “Bir ülkenin finansal merkezinde ne kadar çok sahte İtalyan markalı frappuccino işletmeleri varsa ülke o kadar çok mali kayıplara uğrayacak demektir. Son krizin kökleri California merkezli ulusal gayrımenkul piyasasına ve New York merkezli ulusal kredi çılgınlığına dayanıyor. Bu iki balonla ilişkilendirilecek tek marka Starbucks.

BANKALARIN GİRİŞİNDE

Starbucks stratejik olarak büyük yatırım bankalarının giriş katlarına kuruldu. ABD finans kapitalizmi gibi Starbucks da sermaye borsalarından besleniyordu. İlk başta, Avustralya'dan İngiltere'ye mali merkezlerde gözle görülür bir Starbucks varlığı fark edilir. Londra'da 256 Starbucks var. Gayrımenkul kriziyle karşı karşıya olan İspanya'da 48, dükkan var. Dubai'd 48 ve G. Kore'de 253. Sadece İstanbul'da 67 Starbucks sayısıyla Türkiye rekora koşuyor.”


Bol kafein bol bunalım

Dünyanın birçok yerinde Starbucks bulmak zor. Ve bunlar bankaların yaşadıkları noktalar çünkü mali olarak bankalarını Starbucks ekonomisiyle entegre etmediler. Starbucks'ın olmadığı Orta Afrika'dan krizle ilgili fazla haber gelmedi. Italya'da banka batışı olmadı, çünkü banka sektörü uluslararasında çok aktif değil. Oradaki Starbucks dükkanı sıfır.


İstanbul Paris'i geçti

Amerika ve İngiltere'nin başını çektiği mali krizde Starbucks sayısı ile mali bunalım neredeyse doğru orantılı

İstanbul 67

Manhattan 200

Londra 256

İspanya 48

Paris 35

Dubai 48

G.Kore 253