Bir THY uçağının korsan telsiz yayınıyla yanlış yönlendirildiği ve facianın eşiğinden dönüldüğünün ortaya çıkması, güvenlik tartışmasını gündeme getirdi. İstanbul Atatürk Havalimanı’nda Eğitim Sorumlusu olarak görev yapan Birleşik Taşımacılık Sendikası (BTS) İstanbul 2. Şube Başkanı Devrim Akmaz, hava trafiğinde yaşanan bu güvenlik boşluğunun Devlet Hava Meydanları İşletmesi’nin (DHMİ) ihmali olduğunu iddia etti. Akmaz, İstanbul’da günde ortalama 1500 uçağın iniş kalkışını yöneten 200 hava kontrolörünün dikkatine güvenen DHMİ’nin, Telsiz Genel Müdürlüğü’nün elinde bulunan ve korsan frekansların tespitine yarayan ‘frekans tarama sistemi’ni kullanmadığını ileri sürdü.
‘Sistem korsanı belirler’
Devrim Akmaz, Radikal’e yaptığı açıklamada, Telsiz Genel Müdürlüğü’nün elinde bulunan ‘scanner (tarama)’ sistemi ile hava trafiği sırasında frekanslara korsan giren telsizlerin uydu aracılığı ile anında belirlendiğini söyledi. Bu sistem sayesinde korsan telsizcilerin yerinin anında 8 metrekarelik alan çapında tespit edildiğine dikkat çeken Akmaz, “DHMİ Telsizler Genel Müdürlüğü’nden bu sistemleri kullanmak üzere talepte bulunabilir. Ya da bu sistemlerden temin edebilir. Ancak DHMİ bunu yapmadığı için hava trafiği ve korsan girişler tamamen hava kontrolörlerinin dikkatine emanet edilmiş durumda” diye konuştu.
Şu anda frekans tarama sisteminin hava trafiği için kullanılmaması nedeniyle hava kontrolörlerinin üzerinde büyük bir baskı olduğunu vurgulayan Akmaz, “DHMİ bu sistemi kullanmadığı için hava trafiği ve korsan girişler tamamen hava kontrolörlerinin dikkatine emanet edilmiş durumda. Eğer kontrolör uçağın yanlış gittiğini fark edemezse facia olur. Hava kontrolörü arkadaşlarımız bu olay sonrasında çok tedirgin oldu. Tekrar yaşanır mı korkusu var” dedi.
Piyasadaki telsizler bloke ediliyor
Kendisinin de yıllarca amatör telsizci olduğunu dile getiren Devrim Akmaz, söz konusu korsan eylemin ancak havacılığı çok iyi bilen, teknolojik donanımı çok yüksek profesyonel bir kişi tarafından yapılmış olabileceğini kaydetti. Hava trafiğini dinlemeye yarayan ve ‘air band’ adı verilen telsizleri, internette 300-500 dolar arasında fiyatlara temin etmek mümkün.
Ancak yurtdışından getirilebilen VHF çıkışlı telsizlerin yurda sokulması öncesinde Telsizler Genel Müdürlüğü’nden ruhsat almak gerekiyor. Genel Müdürlük, ruhsatlandırdığı tüm telsizlerde hava ve emniyet frekanslarını bloke ederek, telsiz kullanıcılarının bu frekanslara girmesini engelliyor. Ancak uzmanlar, elektronik bilgisine sahip bir kişinin frekansları tekrar işler hale getirip dinleyebileceğini belirtiyor. Buna karşın söz konusu frekanslara giriş ve konuşmanın ise çok ciddi bir ekipman gerektirdiği ifade ediliyor.
‘İçeriden biri yapmış olabilir’
Türkiye’de yaklaşık 4 bin, İstanbul’da ise 140 üyesi bulunan Telsiz ve Radyo Amatörleri Cemiyeti (TRAC) İstanbul Şube Başkanı İlker Gönültaş, sıradan bir telsizcinin bu tür bir eylem yapmasının mümkün olmadığını belirterek, “Hava trafiğinde kullanılan sistemler özel izinle alınabiliyor. Üstelik bunlar paket halinde uçakların üzerinde ve kuleler kurulurken ihale ile alınan sistemler. Bu yüzden korsan eylemin içeriden yapılmış olabileceğini düşünüyorum” diye konuştu. Türkiye Özel Sektör Havacılık İşletmeleri Derneği (TÖSHİD) Başkanı Yavuz Çizmeci de Türkiye havacılık tarihinde ilk kez böyle bir olay yaşandığına dikkat çekerek, “Çok hassas bir konu. Uzmanların derin incelemesine ihtiyaç var” dedi.
radikal
