Doktora tezi için yapılan, İstanbul, İzmir, Kayseri, Antalya, Erzurum, Gaziantep ve Samsun'dan 300'den fazla görme engellinin katıldığı araştırmaya göre, görme engellilerin yüzde 67'si şurup, yüzde 40'ı damla, yüzde 15'i krem ve merhem, yüzde 8'i ağız-burun spreyi, yüzde 7'si tablet kullanırken zorluk çekiyor.

Eczacı Dr. Halil Tekiner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de 2002 yılı verilerine göre toplam 8 milyon 431 bin 937 engelli bulunduğunu, bunlardan 412 bin 313'ünün görme engelli olduğunu bildirdi.

Dr. Tekiner, ''Gören hastaların ilaç kullanımı ve tedavilerine ilişkin bilme hakkına sahip oldukları tüm bilgileri temel bir hasta hakkı olarak görme engelli hastaların da bilme hakkına sahip olduğu ve eczacılık hizmetlerinin esas amaçlarından birisi olan kişilerin akılcı ilaç kullanımında kendi kendine yetebilirliklerinin sağlanması gerektiği gerçeklerinden hareketle mevcut sistemde eczacıların görme engellilere sundukları hizmet yetersiz kalıyor ve mutlaka iyileştirilmesi gerekiyor'' diye konuştu.

''Türkiye'deki Görme Engelli Yetişkinlerin Eczacılık Alanındaki İhtiyaçları'' başlıklı doktora tezini hazırlayarak görme engellilerin sağlık hizmeti alırken karşılaştıkları güçlükleri gözler önüne seren Tekiner, ''Tez için yaptığımız araştırmada elde ettiğimiz bulgular, ülkemizdeki görme engelli yetişkinlerin çoğunun farklı ya da yanlış dozda ilaç kullanımı, şurup ve göz damlası formundaki ilaçları doğru kullanamama, ilaçların son kullanma tarihini takip edememe, ilaç kulanım bilgilerine ulaşamama gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya olduklarını, ilaçla ilgili bilgilere ulaşmak içinse öncelikle telefonla ilaç bilgisi sağlama sistemini tercih ettiklerini gösteriyor'' dedi.

Dr. Tekiner, araştırmaya katılan görme engellilerin yüzde 67'sinin şurup, yüzde 40'ının damla, yüzde 15'inin krem-merhem, yüzde 8'inin ağız-burun spreyi, yüzde 7'sinin de tablet kullanırken zorlandıklarının ortaya çıktığını bildirdi.

Araştırmaya katılanların yüzde 43'ünün şurup ölçek dozunu ayarlarken başka birinden yardım aldığının, yüzde 32'sinin şişeyi ağızına götürdüğünün, yüzde 28'inin kaşığa döktüğünün, binde 3'ünün ise özel teknolojik bir aletten yararlandığının ortaya çıktığını ifade eden Tekiner, şöyle devam etti:

''Araştırmaya katılanların yüzde 41'i göz damlası kullanırken bir başkasından yardım almakta, yüzde 19'u kendi başına kullanmakta, yüzde 1,4'ü özel bir teknolojik aletten yararlanmakta, yüzde 38'i göz damlası kullanmamaktadır. Araştırmaya katılanların yüzde 28'i geçmişte kendilerine söylenen ilaç talimatını unutmuş veya karıştırmış. Görme engellilerin yüzde 28'i kullandığı ilacın son kullanma tarihini takip etmezken yüzde 56'sı bir başkasına soruyor, yüzde 12,2'i hafızasında tutuyor, yüzde 2,1'i kabartma yazıyla not ediyor, yüzde 1,4'ü ise teknolojik bir üründen yararlanıyor.''

-''Sıkıntılar belli, gidermek mümkün''-

Görme engellilerin sağlık hizmeti alırken karşılaştıkları sıkıntıların ve sorunların genel olarak bilindiğini, hazırladığı doktora teziyle bunu bir kez daha ortaya koyduğunu belirten Tekiner, bunların giderilmesinin mümkün olduğunu bildirdi.

Tekiner, ''Görme engellilerin eczacılık alanındaki ihtiyaçları, sağlık ve ilaç konusunda görme engellilere yönelik hazırlanmış güvenilir, kolay ulaşılabilir ve ekonomik bilgi kaynakları, görme engelliler konusunda eğitimli sağlık personeli, uluslararası standartlara sahip kabartma yazılı ilaç kutuları, görme engellilerin doğru ilaç kullanımına yönelik yüksek teknolojili aletler olarak sıralanabilir'' dedi.

Eczacılık hizmetlerinin sunulduğu ortamda görme engelli hastanın kendisi varken refakatçisinin muhatap alınmaması gerektiğini bildiren Tekiner, ''Eczacının görme engelli hastalarla empati kurması, özellikle uzun süreli ilaç kullanımında görülecek yan etkiler gibi önemli bilgileri hastaya aktarması, hastanın bu bilgileri doğru anladığından emin olması, ilaç son kullanma tarihini söylemesi ve her ihtimale karşı hastaya telefon numarasını vermesi önerilir'' diye konuştu.

Tekiner, birden çok ilaç kullanması gereken görme engellilere ait ilaçların eczacı tarafından hastanın talebine göre farklı şekildeki kutulara konulması ile şurup, göz damlası, insülin iğnesi gibi formlardaki ilaçların görme engelli hastalar tarafından tek başlarına doğru ve kolay kullanımını sağlayacak teknik araçlar geliştirilmesi gerektiğini söyledi.

Görme engellilerin çoğunun kabartma yazıyı (Braille alfabesi) okuyup yazabildiğini belirten Tekiner, eczanelerde satılan bütün ilaç kutularının üzerinde ilacın adı, farklı dozları, varsa doz miktarı ve son kullanma tarihinin kabartma yazıyla yazılması gerektiğini, böyle bir uygulamanın da görme engellilere büyük kolaylık sağlayacağını sözlerine ekledi.

Altı Nokta Körler Derneği Kayseri Şube Başkanı Saadettin Kulkul da araştırmada ortaya çıkan sonuçların yetkililer tarafından en kısa zamanda uygulamaya konulmasını umduklarını belirterek, ''Görme engelliler olarak ilaçlarımızı bilinçli bir şekilde ve doğru olarak kullanabiliriz'' diye konuştu.

Görme engelli genç Umut Yolcu ise Eczacı Dr. Halil Tekiner'in çalışmasının, görme engellilerin sorunlarına ışık tuttuğunu ifade ederek, ''Özellikle şurup içerken çok zorluk çekiyoruz. Şurubu kaşığa koyup içmek istiyorum, çoğu zaman kaşık doluyor ve şurup yere dökülüyor. İlaçlarımı annem ya da yakınlarımın birinin yardımıyla alabiliyorum'' dedi.

Yolcu, ilaç kutularının üzerine kabartma yazıyla ilacın adı, ne ilacı olduğu, son kullanma tarihi ve ölçüsü yazılırsa birçok görme engellinin tek başına rahatlıkla kendi ilacını kullanabileceğini söyledi.