Meclis, “Torba Yasa”nın çalışma hayatını düzenleyen maddelerini onayladı. Yasal zemine kavuşan esnek çalışma modeli çalışan ve işveren dengelerini yeniden kuracak

Sendika ve sivil toplum kuruluşlarının itiraz ettiği ve önceki gün protesto etmek için Ankara"da büyük bir eylem gerçekleştirdiği “Torba Yasa”nın çalışma hayatını düzenleyen 18 maddesi dün TBMM Genel Kurulu"nda kabul edildi.
Kabul edilen maddelere göre, esnek çalışma modelleri yasal çerçeveye sahip oluyor. Son yıllarda fiilen uygulanan “evden çalışma”, “uzaktan çalışma” ve “çağrı üzerine çalışma” gibi esnek çalışma modelleri yasal dayanağa kavuşturuluyor. Hükümetin öngörüsü, esnek çalışma modeliyle 160 bin kişiye daha istihdam yaratma imkanı doğacağı yönünde.

Kısa çalışma devam
Yapılan düzenlemeyle kısa çalışma ödeneğinin uygulama alanı genişletilerek ödenek miktarı yeniden düzenleniyor. Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz nedeniyle haftalık çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması, işyerinin faaliyetinin kısmen veya geçici olarak durdurulması hallerinde işyerinde 3 ayı aşmamak üzere kısa çalışma yapılabilecek. Kısa çalışma ödeneği İşsizlik Sigortası Fonu"ndan karşılanacak. Ödenek, günlük brüt ücretin yüzde 60"ı oranında olacak. Miktar, asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150"sini geçemeyecek. Bakanlar Kurulu, kısa çalışma ödeneğinin süresini 6 aya kadar uzatmaya yetkili olacak. Söz konusu uygulama küresel durgunluğun en yoğun yaşandığı dönemde başlatılmış, ekonomideki küçülme nedeniyle vardiya sayısını azaltma, hatta işçi çıkarma noktasına gelen aralarında Ford Otosan ve Kordsa Global gibi sanayinin önde gelen isimleri bu ödenek sayesinde faaliyetlerini sürdürebilmişti.

5 yıla kadar prim desteği
Tasarı ile 31 Aralık 2015 tarihine kadar ilk defa işe alınacak her sigortalı için özel sektör işverenine sigorta primi desteği getiriliyor. Buna göre, 31 Aralık 2015 tarihine kadar işe alınan sigortalının sigorta primlerinin işverene ait tutarı işe alındıktan sonra belirli sürelerle İşsizlik Sigortası Fonu"ndan karşılanacak. 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük erkeklerin 24 ay süreyle meslek belgesi sahiplerinin belgelerinin niteliğine göre 48 veya 36 ay süreyle, 29 yaşından büyük erkekler ise meslek belgelerine göre 24 ay süreyle çalışacak.
Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra mesleki yeterlilik belgesi alanlar, mesleki ve teknik eğitimini tamamlayanlar veya işgücü yetiştirme kurslarını bitirenlerin 12 ay süreyle Türkiye İş Kurumu"na kayıtlı işsizler arasından işe alınmaları halinde de ilave 6 ay süreyle işverene ait primleri karşılanacak.
Sigortalı bu destekten bir kez yararlanabilecek. İşverene ait primlerin fondan karşılanması için işverenin SGK"ya prim, para ve gecikme cezası borcu bulunmaması gerekecek. Sigorta prim desteği süresi, Bakanlar Kurulu"nca 5 yıla kadar uzatılabilecek.



Erken doğum yapana izni eklenecek
İşe alınacakların deneme süresi 2 ay, ilk defa işe alınacakların deneme süresi ise 4 ay olacak. 2 aylık süre, toplu iş sözleşmesiyle 4 aya kadar uzatılabilecek. Erken doğum yapan kadın işçi doğumdan önce kullanamadığı izni doğum sonrasında kullanabilecek. 8 hafta olan iznin kullanılmayan süresi yine 8 hafta olan doğum sonrası izne eklenecek. Turizm sektöründe 2 ay olan denkleştirme süresi toplu iş sözleşmesi ile 4 aya kadar çıkarılabilecek. İşyerlerine vergi levhası asma zorunluluğu kaldırılacak.





Viskicilerin borcu atışma konusu oldu
TBMM Genel Kurulu"nda, vergi borçlarının affını öngören Torba Tasarı görüşülürken CHP, “İngiliz viski şirketlerinin 500 milyon dolarlık borcunun affedildiğini” öne sürdü. CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, 2003"teki vergi barışı düzenlemesi kanunlaştırılırken gümrük vergilerinin kapsam dışı bırakıldığını, ancak torba kanunda düzenlemeye dahil edildiğini anımsatarak, “Tony Blair"in Sayın Başbakan"a yazdığı İngiliz viski şirketlerinin 500 milyon dolar borcunu affediyorsunuz. Viskicileri niye koruyorsunuz?” dedi.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise vergi mükellefleri hakkında bilgi vermesinin kanunen yasak olduğunu belirterek, şu açıklamayı yaptı:
“Şimdi, anayasaya göre biz kanunu sadece bir mükellef grubuna uygun olarak hazırlayamayız. Bir kere, anayasanın eşitlik ilkesine aykırıdır. Şu mükellefler hariç, bu mükellefler dâhil, diyelim ki bir yapılandırma tasarısı getirebilir miyiz? Getiremeyiz... Bir kere zaten bu şirketler Türkiye"de kurulmuş, Türk ticaret hukukuna tabidir. Dolayısıyla bunlar arasında ayrım yapamayız; bu, anayasanın temel ilkesidir.”
İnce, bu açıklamaların bir itiraf olduğunu kaydederek, Şimşek ve Canikli için, “İşte itiraf ettiler. Erbakan olsaydı "sizi gidi viskicilier sizi" derdi” diye konuştu. Canikli ise, “itiraf değil, gerçek yani bunlar” karşılığını verdi.
ÖNDER YILMAZ Ankara






ESNEK ÇALIŞMA NE GETİRİR?

Yrd. Doç Dr. Atilla Özsever Maltepe Üniversitesi
"Genç işçi istihdamı açısından olumlu"
“Çalışan açısından bakınca toplu olarak çalışmanın koruyucu hükümleri var. İşten çıkarıldığınız zaman bunun size yazılı olarak gelmesi gerekiyor, sizin itiraz hakkınız var. Ancak evden ya da uzaktan çalıştığınızda bireysiniz. Güvencesiz çalışıyorsunuz. Öte yandan uzaktan ya da evden çalışma kısmi süreli çalışma anlamına gelir. Bu durumda boşta geçen sürelerin bir şekilde sigortalanması gerekir. 1 Ocak 2012"den itibaren özel sektörde çalışanlar boşta geçen sürelerinin yarısını kendileri, yarısını işvereni ödeyecek. Evden çalışma durumunda ücretli izin hakkı, kıdem nasıl olacak? Bunun Çalışma Bakanlığı yönetmeliğiyle belirleneceği dile getiriliyor. Nasıl yapılacağı konusunda biraz şüphe yaratıyor.
İşveren açısından bakarsak servis, yemek, elektrik ve primden tasarruf ediliyor. Çalışana özgür ortam sağlaması iyi gözükse de kimi zaman verilen görevi yerine getirmek için daha çok çalışması gerekecek. Elektrik, ısınma gibi ekstraları da olacak. 31 Aralık 2015"e kadar işverenin yeni işe aldığı 18-29 yaş arası işçilerin sigorta payı fondan karşılanacak. Bu genç işçi istihdamı için olumlu ama 29 yaş üstü insanların işten çıkarılma riski var.”



Doç. Dr. Dilek Leblebici Teker Okan Üniversitesi
"AB kadın istihdamını bu sayede artırmıştı"
"Kadın istihdamına katkıda bulunacağını düşünüyorum. Kadın istihdamı Türkiye"de yüzde 28. Avrupa Birliği üyesi ülkelerde ise yüzde 60 ortalaması var. Biz çok kötü durumdayız.
Kadın istihdamındaki en önemli pay aslında kadınların işe katılımlarını sağlamak. Yaptığımız araştırmalarda yurt dışındaki ülkelerin bunu nasıl yaptığına baktık, bu oranları hep esnek çalışma saatleriyle yaptıklarını gördük.
Kadın istihdamı için önemli bir gelişim. Uygulama da çok önemli. Eğer kadınlar iş yerinde çalışmasın fiili olarakl evde çalışsın deniyorsa tabi ki buna katılmayız.

"Bir çıkış noktası"
Ancak iş gücünme hali hazırda evde olmak zorunda olduğu için katılamayan kadınları düşünürsek, mesela yaşlı ya da çocuk bakmak zorunda olanlar açısından esnek çalışma sistemi bu tip kadınlara bir çıkış noktası önerecekse bunun çok önemli dönüşleri olabilir.
Öte yandan kayıt dışı olarak çeşitli işlerde çalışan kadınlar var. Bu sistem onların kayıt altına alınmasına da neden olabilir.”




TİSK “Torba Yasa” toplantısı yapacak
Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) “Torba Yasa ile Getirilen Yeni Düzenlemeler Semineri” düzenleyecek. 8 Şubat"ta İstanbul"da düzenlenecek seminerde, “Torba Yasa” tasarısının işveren kesimi ve işyerleri açısından getirmeyi öngördüğü değişiklikler değerlendirilecek.

Milliyet