TBMM Adalet Komisyonu tarafından alt komisyona sevkedilen Borçlar Kanunu tasarısına göre; peşin kira kalkacak, depozito 3 aylık kira bedelini geçemeyecek, eşlerden biri izin vermedikçe başka birine kefil olunamayacak; kira sözleşmesi eşin de onayıyla feshedilebilecek; çatının akması, rutubet, bacanın tütmesi gibi "ayıplı" bir durum halinde kiracı kirada indirim isteyebilecek.

“Komşuya saygı” da bu tasarıyla yasal zorunluluk olacak. Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin, tasarıyla “Tek taraflı ve önceden hazırlanmış olan kredi kartı, sigorta, her türlü abonelik sözleşmelerinde tüketiciyi koruyucu tedbirlerin alınacağını” söyledi.

649 maddelik Borçlar Kanunu Tasarısı kredi kullanımından taksitli alışverişlere, ev sahibi-kiracı ilişkisinden kefalet şartlarına kadar ticari hayatın hemen her alanında önemli değişiklikler getiriyor.

TASARI NELER GETİRİYOR?

80 yıllık Borçlar Kanunu"nu tümüyle değiştiren ve 8 yıllık çalışmanın ürünü olan tasarısı, ev sahiplerine karşı kiracıları avantajlı duruma getiriyor. Meclis"e sunulan tasarı, kira artış oranını enflasyona (ÜFE) endeksliyor. Güvence bedelini (depozito) en fazla üç kira bedeli ile sınırlandırıyor.

Kiracıya, evde bir arıza çıkması halinde, kirada indirim isteme hakkı da tanınıyor. Tasarı, kredi kullanımından taksitli alışverişlere, evsahibi-kiracı ilişkisinden kefalet şartlarına kadar ticari hayatın hemen her alanında önemli değişiklikler getiriyor.

Tasarının geniş özeti

ENFLASYONU AŞAMAYACAK

Kira artışı, üretici fiyat endeksi (ÜFE) oranını aşamayacak. Bu kural bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde uygulanacak. Evsahibine verilecek güvence bedeli üç aylık kira bedelini aşamayacak. Bu para vadeli bir hesaba yatırılacak.

PEŞİN KİRA KALKACAK

Kiranın bir ay aksatılması halinde kalan kiraların tümünün peşin olarak evsahibine ödenmesi kaldırılıyor. Kirasını geciktiren kiracı, gecikme faizini ödeyecek ancak geri kalan ayların kira ödemesini kira sözleşmesine göre yapacak.

KEFALET YOK

Aile konutu olarak kiralanan evden, eşe danışmadan çıkılamayacak. Kira sözleşmesinin feshinde eşin “açık rızası” şartı aranacak. Eşten izinsiz artık kefil de olunamayacak.

KOMŞUYA SAYGI

Kiracı, kiralanan yeri sözleşmeye uygun olarak özenle kullanacak ve komşulara gerekli saygıyı gösterecek. Kiracının bu yükümlülüğüne aykırı davranması durumunda ev sahibi otuz gün süre vererek durumunu düzeltmesi için ihtarda bulunacak. Ancak, kiracının davranışları komşular tarafından çekilmez hale gelirse, ev sahibi yazılı bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebilecek.

KİRACIYA DEVİR HAKKI

Kiracıya, kira ilişkisini başkasına devir hakkı da tanınıyor. İşyerlerine ilişkin kira uygulamalarında da kiracı işi yolunda gitmezse dükkanı başka bir kiracıya devredebilecek. Mal sahibinin yazılı rızası ile devir yapılabilecek. Dükkan sahibi, “Haklı bir gerekçe ve özel bir sebep” gösteremezse, devir işlemine artık karşı çıkamayacak. Bu tür devirlerde, eski kiracının taşınmazla hiçbir hukuki bağı kalmayacak. Kira sözleşmesi, kira borçları devralan yeni kiracıya geçecek.

KEFİL KABUL ETTİĞİ MİKTARDAN SORUMLU

Kefalet sözleşmelerinde kefilin sorumlu tutulacağı miktar, kefil tarafından belirlenecek. Kefil, sadece kabul ettiği miktardan sorumlu olacak. Kefalet sözleşmesi yazılı yapılmadıkça ve kefilin sorumlu olacağı azami miktar belirtilmedikçe geçersiz sayılacak.

KUMAR ALACAĞINA DAVA YOK

Kumar ve bahisten doğan alacak hakkında dava açılamayacak ve takip yapılamayacak. Kumar oynayan veya bahse giren kişi tarafından imzalanmış adi borç veya kambiyo senedi, üçüncü bir kişiye devredilmiş olsa bile hiç kimse bunlara dayanarak, dava açamayacak ve takip yapılamayacak.
NTV