Mevcut sistemde çalıştığı her bir yıla karşılık 940 lira kıdem tazminatına hak kazanan asgari ücretli, yeni düzenlemeyle 451 lira alacak.

Kıdem tazminatı sistemi tümden değişiyor. Hazırlanan taslak, işçinin kıdem tazminatı hakkının yarıdan da fazla budanmasına yol açacak.

Çalıştığı her bir yılın karşılığında 30 günlük brüt ücret tutarında tazminata hak kazanan işçi, yeni düzenlemeyle 14,4 günlük ücretinin karşılığını alabilecek.

1 maaş yerine yüzde 4
Hükümetin hazırladığı “Kıdem Tazminatının İşçinin Bireysel Hesabına Yatırılması Hakkında KanunTaslağı” tartışmaya açıldı.

Taslağa göre işçilerin hak kazanacağı kıdem tazminatı tutarı, aldıkları brüt maaşın yüzde 4’üne indirilecek. Halen uygulanan ve brüt maaşın yüzde 8’ine karşılık gelen “1 yıla 1 maaş” sistemi sona erecek. Kıdem hesabı yıllık değil, aylık tutulacak.

15 yıl çekilemeyecek
Örneğin asgari ücret alan işçiler, mevcut sistemde bir yıl çalıştıklarında brüt asgari ücret olan 940 lira 50 kuruş kıdem tazminatına hak kazanıyordu. Taslağa göre ise 940 lira 50 kuruşun yüzde 4’ü, yani 37 lira 62 kuruş her ay fondaki kişisel hesaba kıdem tazminatı olarak yatacak.

Bir yılın sonunda asgari ücretlinin hesabında sadece 451 lira 44 kuruş birikecek. Dolayısıyla asgari ücretli bir çalışan, mevcut sisteme göre yıllık 489 lira kayba uğrayacak. Kıdem tazminatı 15 yıl çekilemeyeceği için, uğranılan zarar 7 bin 336 liraya ulaşacak.

İşveren 503 lira kârda

Taslak, işverenin yüzde 8 olan kıdem yükünü yüzde 4’e indirirken aynı zamanda işsizlik sigortasına ödediği yüzde 2 primi de yüzde 0,5’e indiriyor.

Yeni taslak işverenin kıdem yükünü net yüzde 2,5’e indirmiş olacak. İşveren, çalıştırdığı her bir asgariücretli işçi için halen yıllık 940,5 lira kıdem tazminatı, 18,8 lira da işsizlik sigortası primi olmak üzere toplam 959,3 lira ödüyor.

İşverenin cebinden yeni sistemle birlikte 451,4 lira kıdem, 4,7 lira da işsizlik primi olmak üzere sadece 456,1 lira çıkacak. İşverenin istihdam yükü işçi başına 503,2 lira azalacak.

İŞTE YENİ SİSTEM
- İşçinin kıdem tazminatı brüt ücretin her ay yüzde 4’ü oranında kesilip fon hesabına işveren tarafından yatırılacak.

- Ait olduğu ayda kıdemi yatıramayan işveren sonraki dönemlerde nemasıyla birlikte ödeme yapacak.

- Çalışanlar, işten atılsa dahi 15 yılı doldurmadan ve adlarına 3 bin 600 gün kıdem primi yatırılmadan kıdem tazminatına dokunamayacaklar.

- Bu şartları sağlayanlar ise tazminatının sadece yarısını çekebilecek. İkinci kez para çekimi içinse 1800 günlük prim ödenmesi gerekecek.

- Çalışanlar ev almaları halindeyse prim günü şartı aranmaksızın tazminatın yarısını çekebilecekler.

- Emeklilik halinde tazminatın tümü alınacak. Ölüm halinde ise tazminatın tümünü mirasçılar çekebilecek.

- Fon şirketini işveren seçecek, tazminatın ne şekilde değerlendirileceğine ise işçi karar verecek.

- Fonun nema geliri üzerinden Maliye ayrıca vergi alacak.

- Unutup 10 yıl boyunca kıdem tazminatını hesaptan çekmeyen çalışanın tazminat hakkı kaybolacak, biriken para Maliye’ye kalacak.

DEVLETE 2,5 MİLYARLIK KATKI
Yeni sistem Hazine’nin elini daha da rahatlatacak. İşsizlik Sigortası Fonu ve yeni kurulan bireysel emeklilik fonunun yanı sıra kıdem tazminatı fonunda biriken paralar da Hazine’ye akacak. Çünkü bu fonda biriken paraların en az yüzde 40’ı Hazine’nin borçlanma kağıtlarında değerlendirilecek. Dolayısıyla Hazine, daha az borçlanacak. Bu da faizleri düşürecek.

Yapılan hesaba göre, kıdem tazminatı fonunda yıllık 6,2 milyar lira para birikecek. Bu da Hazine’ye buradan her ay yaklaşık 2,5milyar lira kaynak akması demek. Fonun 15 yılda ulaşacağı büyüklüğün ise en az 93 milyar lira olması bekleniyor.