Memur ve emekli maaş zam oranının yüzde 30'a, en düşük emekli aylığının da 5 bin 500 liraya çıkarılmasına ilişkin yasa teklifi Meclis'e sunuldu. Teklife göre, tarımsal faaliyetlerde bulunanlar, muhtarlar, kendi adına çalışıp ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gelir vergisi mükellefleri olanlar, şirket ortakları, hizmet akdiyle bir veya birden fazla işyerinde çalıştırılanlara ödenen gelir ve aylıklar da yüzde 30 artırılacak. Memur maaş katsayısındaki artışa göre belirlenen yaşlı aylığı, hasta ve çocuklar için yapılacak ödemeler, çocuklar için verilen destekler de artacak. Bu yılın ilk yarısında kıdem tazminatı tavanı 19 bin 983 lira uygulanacak. İşverenin istemesi durumunda tavan miktarı üzerinde tazminat ödenebilir. Basın iş Kanunu'na tabi çalışanlarda tavan sınırı bulunmuyor. İşte yeni zammın ardından kıdem tazminatı ve sosyal desteklerle ilgili merak edilenlerin cevapları: İŞVEREN KIDEM TAZMİNATI TAVANI ÜZERİNDE ÖDEME YAPABİLİR Mİ? Emekli olmayı düşünenler başta olmak üzere çalışanlar için alacakları kıdem tazminatının en fazla ne kadar olacağı bu tavan üzerinden hesaplanıyor. Memurlara toplu sözleşme ve hizmet akitleriyle belirlenen kıdem tazminatının yıllık miktarı Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesini geçemiyor. İşverenin istemesi durumunda tavan miktarı üzerinde tazminat ödenmesinde bir engel bulunmuyor. Sadece tavana kadar olan kısmı için damga vergisi kesintisi yapılıyor. İşveren tavan üzerinde kıdem tazminatı ödemeye zorlanamaz. YÜZDE 30 ZAMLA 65 YAŞ AYLIĞI DA YÜKSELECEK Mİ, KİMLER YARARLANABİLECEK? Geçen yıl bin 537 lira olan yaşlı aylığı bu yıl için yaklaşık bin 998 lira olacak. Devlet herhangi bir sosyal güvencesi olmayan, çalışma gücü azalan 65 yaş ve üstü, maddi durumu kötü olan vatandaşlara yaşlılık aylığı bağlıyor. Yaşlılık aylığı, kendisine yasal olarak bakmakla mükellef kimsesi olmayan, sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden gelir veya aylık almayan, nafaka bağlanmayan Türk vatandaşlarına hayatları boyunca veriliyor. YÜZDE 30 ZAMLA BİRLİKTE EMEKLİYE HER AY ÖDENEN EK ÖDEME TUTARI DA YÜKSELECEK Mİ? Emeklilere her ay ödenen ek ödeme tutarı da yükselecek. SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, tarım emeklileri, dul ve yetim aylığı alanlara ek ödeme yapılıyor. Geçen yıl 10 bin lira emekli aylığı alan memurun geliri 3 bin lira artarken, ek ödemesi 500 liraya yakın artacak. Böylece eline geçen tutar 13 bin 500 liraya yakın olacak. EK GÖSTERGE KAYNAKLI ARTIŞTAN MEVCUT EMEKLİLER YARARLANABİLECEK Mİ? EK gösterge düzenlemesi de maaş, aylıkları artıracak. Son 3 ayda yaş haddi, kadrosuzluk nedeniyle emekli edilenler, vazife malulleri ve ölüm aylığı bağlananlar ek gösterge artışı ve memur maaş katsayısı artışından kaynaklı emekli ikramiyesi farkı alabilecek. ASGARİ ÜCRET VE ÜZERİNDE MAAŞ ALANLAR İÇİN KIDEM TAZMİNATI TAVANI NE KADAR UYGULANACAK? BU yıl asgari ücrete yüzde 54.66 zam yapılmasıyla birlikte brüt asgari ücret 10 bin lira oldu. Yeni kıdem tazminatı tavanı da bu tutarda olurken, yaklaşık 10 yıldır aynı işyerinde çalışan ücretli 100 bin liranın üzerinde kıdem tazminatı alabilecek. (Bu hesapta özlük hakları, ihbar, damga vergisi dikkate alınmamıştır) Memur ve emekliye yüzde 30 zamla birlikte bütün çalışanları ilgilendiren kıdem tazminatı tavanı 15 bin 371 liradan 19 bin 983 liraya çıktı. Buna göre 10 yıl aynı işyerinde çalışan personel yaklaşık 200 bin lira kıdeme hak kazanacak. ÇOCUKLARIN EĞİTİMİ İÇİN VERİLEN YARDIM TUTARI NE KADAR OLACAK? YASAL düzenlemenin Meclis'ten çıkmasıyla netleşecek katsayılara göre kesinleşecek olan sosyal ve ekonomik destek ödemeleri de 1650 lirayla 3 bin 700 lira aralığında olacak. Okul öncesi çocuk için verilecek sosyal destek tutarı 2 bin 60 lira, ilköğretimde 3 bin 90 lira, yükseköğretim döneminde de 3 bin 700 lirayı geçecek. ENGELLİ VE YAKINLARINA VERİLEN YARDIM YÜKSELDİ Mİ? YÜZDE 40-69 engeli olan vatandaşlara 1.226 lira olarak ödenen engelli aylığı 2 bin 392 liraya, yüzde 70 ve üstü olana da 1.840 liradan 2 bin 392 liraya çıkacak. Engelli yakınlarında ödenen tutar da bin 595 liraya çıktı. Hafif silikozis (yüzde 15-yüzde 34) hastalarına 3 bin 446 lira, orta silikozis (yüzde 35-54) 3 bin 938, ağır olanlara da (Yüzde 55 üzeri) 4 bin 388 lira yardım yapılacak. EYT'DE GÖZLER MECLİS'TE Cumhurıyet'ın 100. yılı olan 2023'ün ilk haftalarında Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) konusu çözüme kavuşturulacak. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı EYT düzenlemesini içeren kanun teklifinin, gelecek hafta Meclis Başkanlığına sunulması bekleniyor. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmelerin ardından Genel Kurul süreci başlayacak teklifin, ocak ayında yasalaştırılması öngörülüyor. 23 yıllık problemin çözümüne ilişkin teklif, 8 Eylül 1999'dan önce çalışmaya başlayanları kapsayacak. 2 milyon 250 bin kişinin yararlanacağı EYT konusunda herhangi bir yaş sınırı uygulanmayacak. EYT'lilerin kıdem tazminatı noktasında işverenlere Kredi Garanti Fonu'ndan (KGF) destek verilecek. EYT'den dolayı ayrılan, kıdem tazminatı alan ama işine devam etmek isteyen işçiye özel 5 puan SGK destek primi indirimi yapılacak. EYT ile ilgili henüz yasalaşma süreci gerçekleşmediği için şu an yapılan müracaatlar geçerli olmayacak. Yasal süreç tamamlandıktan sonra başvurular, e-Devlet üzerinden SGK'ya yapılabilecek.