Karabekir, 1919 Padişah Vandettin'in 'Mustafa Kemal'i tutuklama' emrini yerine getirmeyerek Erzurum Kongresi öncesi 'Emrinizdeyim' diyerek Milli Mücadele'ye katıldı. Terakkiperver Cumhuriyet Fıkrası'nı kuran Karabekir, Atatürk'e İzmir suikastı nedeniyle yargılanıp beraat etti. Karabekir Paşa, muhafazakar görüşleriyle sık sık Atatürk'le karşı karşıya geldi.

“Kazım Karabekir Özel Anma Töreni”, dün Genelkurmay Karargahı Orbay Salonu"nda gerçekleştirildi. Org. İlker Başbuğ, panelin ardından yaptığı konuşmada ilk mesajı Kazım Karabekir"in bir sözüyle verdi. Karabekir"in “Vatandaş! yanlış bilgi felaket kaynağıdır. Her işin evvela hakikatini ara ve öğren, sonra münakaşasını istediğin gibi yap” sözlerini hatırlatan Org. Başbuğ, şöyle dedi: “Bence Kazım Karabekir"in bu sözlerini herkes büyük harflerle yazarak, gözünün önünde bulundurmalıdır. Önce vicdanı sonra da bilgi seviyesine dayanarak, hareket etmelidir. Bugün buna çok ihtiyacımız olduğunu düşünüyorum.”

KİMDİR?

Karabekir Paşa suikasttan yargılandı

Kurtuluş Savaşı komutanlarından Musa Kazım Karabekir, 1882 yılında İstanbul"da doğdu. Harp Okulu"ndan 1902"de birincilikle mezun olan Karabekir, 1912"de binbaşı oldu. Bulgarların Edirne"yi kuşatmaları sırasında esir düştü ve Sofya"ya gönderildi. 1913"te imzalanan İstanbul Anlaşması"yla esaretten kurtuldu. 1914"te Yarbay rütbesiyle Birinci Kuvve-i Seferiye komutanlığıyla İran ve ötesi harekâtıyla görevlendirildi. Bir süre sonra İstanbul Kartal"da 14. Fırka komutanlığına atandı ve Çanakkale"ye gönderildi. Kerevizdere"de Fransızlar"a karşı üç ay savaştıktan sonra Albay oldu. 1916"da 18. Kolordu komutanlığına getirildi ve burayı aldıktan sonra Irak"ta İngilizler"le çarpıştı. 1917"de Diyarbakır"daki 2. Kolordu komutanlığına getirildi ve Van, Bitlis, Elaziz (Elazığ) cephelerindeki II. Ordu Komutanlığı"na vekâlet etti. 1918"de Erzincan ve Erzurum"u Ermeniler"den ve Ruslar"dan geri aldı. Ardından Sarıkamış, Kars ve Gümrü kalelerini ve Karakilise"yi (Karaköse) kurtardı. Aynı yıl Tümgeneral oldu. Mondros Mütarekesi sırasında sadrazam Ahmed İzzet Paşa"nın Genelkurmay Başkanlığı önerisini kabul etmedi, Anadolu"da görev almak istedi. Önce Tekirdağ"daki 14. Kolordu komutanlığına, ardından da Erzurum"daki 15. Kolordu komutanlığına atanmasını sağlayarak Nisan 1919"da göreve başladı. Erzurum Kongresi"nin toplanmasında önemli rol oynadı. Kurtuluş Savaşı"nda Edirne milletvekilliği ve Doğu cephesi komutanlığı yaptı. Ermeniler"in eline geçen Sarıkamış, Kars ve Gümrü kalelerini geri alarak 15 Kasım 1920"de Ermeni ordusunu yendi. Kurtuluş Savaşı"nın bitiminden sonra I. Ordu müfettişliğine atandı, 1923"te İstanbul milletvekili oldu. 1924"te, TBMM"deki Dörtler Grubu"nu destekledi. Askerlikten ayrılarak Halk Fırkası"ndan istifa etti. 17 Kasım 1924"te kurulan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası"nın başkanlığına seçildi. Parti 3 Haziran 1925"te Şeyh Sait ayaklanması nedeniyle kapatıldı. Karabekir Mustafa Kemal Paşa"ya karşı yapılan İzmir suikasti ile ilgili görülerek bazı partililerle birlikte yargılandıysa da beraat etti. Siyasi yaşamına on iki yıllık aradan sonra, 6 Ocak 1939"da İstanbul milletvekili olarak devam etti. 1946"da TBMM başkanlığına seçildi ve bu görevde iken 26 Ocak 1948"de vefat etti.

O sözü 1933"te söylemişti

Org. Başbuğ"un alıntı yaptığı Karabekir"in "hakikatı arayın" konuşması 1933 tarihini taşıyor. Millet dergisinin 1933"deki sayısında yer alan el yazılı sözlerinde Karabekir şöyle diyor: “Cihan"a feyz saçan varlık hakikat nurudur her dem. Bu nurla kurtuldu beşer, zulme esaretten. Bunun için telakki eyleyen millet, neme lazım deyip yatmaz. Arar, sorar, söyler yazar. Hakikat kaybolup batmaz. Nura bir nur eklemek için bütün millet bir biri ile yarış yapar. Böyle bir diyarda, riya yalan propagandalar falan avutamaz, uyutamaz, düşünceyi daraltamaz, hakikati karaltamaz. O halde sen de ey şark"ın evladı! Bu yoldan dönme döndürme, hakikat nurunu parlat, onu gafletle söndürme. Onu söndüren afet riya, yalan. Korkup susmak gibi tesirlerle yalnız hoşa giden şeyi yapmak. Bugün sesin çıkmıyorsa yaz ve yazdır hakikatı.”

GÖRÜŞ: Sabancı Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Halil Berktay: Atatürk ile Karabekir arasında derin bir çatışma yaşandı. Bu hafife alınacak bir olay değil. Geniş bir birleşik cepheyle istiklal savaşı gerçekleştirildi. Sonuçta ne olacağı, belirsizdi. Cumhuriyet kurulduktan sonra radikal milliyetçilerle, kendilerine sonradan Terakki Perver adını verecek olan ılımlı modernleşmeci, kültürel siyasal anlamda daha muhafazakarların mücadelesi yaşandı. Sert laiklik uygulamasını benimseyemeyen bir ekip vardı. İzmir suikasti iddiasıyla yargılanan Kazım Karabekir"i İstiklal Mahkemesi"nin elinden İnönü güçlükle aldı.

TSK"DAN KARABEKİR"E ÖZEL ANMA TÖRENİ

Türk Silahlı Kuvvetleri, İstiklal Savaşı"nda her zaman Atatürk"ün yanında bulunan Kazım Karabekir"i özel törenle andı. “Kazım Karabekir Özel Anma Töreni”, dün Genelkurmay Karargahı Orbay Salonu"nda gerçekleştirildi. Törene, Kazım Karabekir"in kızları Hayat Karabekir Feyzioğlu, Timsal Karabekir Yıldıran da katıldı.