Dâhi fizikçi Albert Einstein, 20. yüzyılın başında ortaya attığı Genel Görelilik Kuramı'nda (İzafiyet Teorisi), evrende kara deliklerin var olduğunu ileri sürmüştü. Uzaydaki cisimlerin yer çekim kuvvetinin kütlelerinin büyüklükleriyle orantılı şekilde arttığını ve kara deliklerin zamanı bükebilme yeteneği olduğunu öngören teoriye dair ilk görsel kanıt sağlandı.

HER ŞEYİ YUTUYOR

Yer çekimi ışığın çıkmasına dahi izin vermeyecek kadar kuvvetli olduğu için görülemeyen; varlıkları ancak çevresindeki gök cisimlerine etkilerinden anlaşılabilen kara delikler evrendeki en gizemli ve vahşi yerler olarak kabul ediliyor. Kendisine yaklaşan yıldızları, gezegenleri, gazı, tozu ve her çeşit elektromanyetik radyasyonu geri döndürülemez şekilde yutan kara delikler, Antarktika'dan Şili'ye dünyanın dört bir yanından 200 bilim insanının katkılarıyla görüntülendi.

ÇAPI 40 MİLYAR KM

‘Uluslararası Olay Ufku Teleskobu Projesi' kapsamında bir araya gelen bilim insanları dün, Dünya'ya 53 milyon ışık yılı mesafedeki Başak (Virgo) takım yıldızındaki M87 Galaksisi'nin merkezinde yer alan süper masif kara deliğinin fotoğrafını yayınladı. 40 milyar km çapıyla Dünya'dan 3 milyon kat daha büyük olan dev kara deliğe bilim insanları ‘canavar' adını taktı. Dünya'dan 500 bin katrilyon (500 kentilyon) km uzaktaki kara deliğin fotoğrafını çekmek için dünyanın farklı bölgelerinde 8 teleskop ve 5 araştırma merkezi ortak çalıştı.

BİLİMİN DÖNÜM NOKTASI

Bilim insanları dünyanın farklı yerlerindeki radyo teleskoplarla elde edilen X-ışını verilerini birleştirerek oluşturdukları fotoğrafı Washington, Brüksel, Santiago, Şanghay, Taipei ve Tokyo'daki eş zamanlı basın toplantılarıyla duyurdu. Avrupa Birliği'nin Araştırma ve Bilim'den sorumlu üyesi Carlos Moedas, kara delik görüntüsünün insanlık için büyük bir bilimsel buluş olduğunu belirterek "Bilim tarihi ‘bu görüntü öncesi ve sonrası' olarak ikiye ayrılmıştır" dedi.

GÜÇLERİNİ BİRLEŞTİRDİLER

Kara deliğin görüntülenebilmesi için dünyanın çeşitli bölgelerindeki 8 dev teleskop kara deliğe odaklanarak tek bir teleskop gibi görev yaptı. Kara deliğin milyonlarca görüntüsü alındı. Elde edilen veriler internet üzerinden gönderilemeyecek büyüklükte olduğundan 5 veri merkezindeki yüzlerce sabit sürücüde depolanıp, birleştirilerek tarihi fotoğraf elde edildi.

Bir kara deliğe ait olan bu ilk fotoğrafta; kara deliğin yuttuğu kızgın gazların parlaklığı görülüyor. Bu parlaklık, milyarlarca yıldızın yaydığı toplam ışıktan fazla olduğu için Dünya'dan görülebiliyor. Işık, kara deliğin merkezine giriyor. Kara deliklerin yer çekimi çok güçlü olduğu için çevresindeki ışığı çekip yuttuğu ‘olay ufku' noktası, fizik kurallarının değiştiği yer olarak görülüyor.