ISACA İstanbul tarafından geçen hafta düzenlenen ve sektörün yetkin kişilerinin katıldığı SheLeadsTech etkinliğinde de teknoloji ve siber güvenlik sektöründe kadın istihdamının öneminden bahsedildi. Etkinlikten sonra görüştüğümüz ISACA İstanbul Başkanı Funda Çetintaş, teknoloji sektöründe kadın istihdamına ilişkin farklı araştırmalara dayandırdığı verileri paylaştı. Buna göre, globalde çalışan kadınların oranı yüzde 40 civarında. Teknoloji sektörü özelinde ise bu oran yüzde 25'te kalıyor. Genel olarak orta ve üst düzey kadın yöneticilerin oranı yüzde 20 iken teknolojide çalışan kadın liderlerin oranı yüzde 11. Orta ve küçük ölçekli şirketlerde bu rakam yüzde 8'e kadar düşüyor. Türkiye'de ise TÜİK verilerine göre kadın çalışan oranı yüzde 28. Teknolojinin de dahil olduğu sanayi alanında çalışmaya devam eden kadın personel oranı ise yüzde 19'larda. Ancak, bu oranın ne kadarının teknolojiyi yansıttığına dair net bir veri mevcut değil.
OYUNLAR ERKEKLER İÇİN TASARLANDI
Bir başka ilginç veri ise 'girls who code' organizasyonunun yaptığı araştırma sonucunda ortaya çıkmış. Buna göre 1984'te bilgisayar birimini seçenlerin oranı yüzde 37'ymiş. Şu anda ise bu oran yüzde 18. Yani, teknolojide ve teknik alanlarda çalışan kadınların sayısı tüm dünyada düşüyor. Bilişim Sanayicileri Derneği (TUBİSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Kübra Erman Karaca, Deloitte Türkiye işbirliğinde hazırladıkları 'Teknoloji Sektöründe Kadın' raporunda bu konuya farklı bir açıdan yaklaşmış. Karaca yazısında özetle şöyle diyor, “Bilgisayarların ilk yıllarında donanım erkeklerin, yazılım ise kadınların sorumluluğundaydı. Dengeli giden bu durum 1980'lerde kişisel bilgisayarların evlere girmeye başlamasıyla erkeklerin lehine bozulmaya başladı. Tüm dünyada kadınları neredeyse sektör dışına iten neden ise oldukça enteresandı. PC'ler erkek çocuk oyunları için tasarlanmış elektronik bir oyuncak olarak piyasaya sürüldü. Bu dönemden sonra kadınların teknolojiye olan ilgisi giderek azaldı.”
BARİYERLER VAR
Funda Çetintaş, ISACA tarafından 2017'de hazırlanan 'Cinsiyet Bariyerlerinin Kırılması' raporunda kadınların teknoloji sektörünü tercih etmemesinin veya tercih etse bile devam edememesinin farklı nedenlerinin yer aldığını aktarıyor. Buna göre, araştırmaya katılanların çoğu kendilerini yönlendirebilecek kadın mentorların olmamasını çok ciddi bir sorun olarak görüyor. Öte yandan, erkek mentorların kendilerini yönlendirmesinde ise ne kadar başarılı oldukları konusunda şüpheleri bulunuyor. Ayrıca, kadınlar kendilerine teknoloji alanında rol model bulmakta da çok zorlanıyorlar. Öyle ki, bilişim alanında eğitim alan öğrencilerin çoğu siber güvenlikte bir uzmanla hiç karşılaşmamışlar veya bu alandaki bir yöneticiyle tanışmamışlar.
Bunun yanında, sektörde ölçülemeyen ama hissedilen bariyerler de bulunuyor. Örneğin, hackerlar sadece erkek olarak düşünülüyor veya bir şirketin siber güvenliğinin sağlanmasından bir kadının sorumlu olabileceği hiç akla gelmiyor. Bu algı zamanla kültüre dönüşüyor. Çetintaş'ın verdiği bilgilere göre iş hayatına yeni giren kadınların yüzde 15'i cinsiyet ayrımcılığı olduğunu düşünürken, orta ve üst düzeyde ise ayrımcılığın oluğunu düşünenlerin sayısı yüzde 60'a çıkıyor.
ÜCRETLER EŞİT Mİ?
Globalde verilen cevaplara göre iş yerinde cinsiyet ayrımcılığı kadınları teknoloji sektöründen uzaklaştıran önemli nedenler arasında. Kariyer gelişiminde fırsatların eşit olmaması, ücret eşitsizliği, teknik alanlarda kadınların tercih edilebilmeleri için erkeklere göre çok daha fazla özelliklere sahip olmaları gerektiğine dair önyargılar. TUBİSAD'ın araştırmasına katılan 486 kadın çalışandan yüzde 49'u ücret adaletsizliği olduğunu düşünüyor. ISACA'nın raporuna göre ise globalde kadınların yüzde 35'i erkeklerin kendilerinden daha fazla ücret aldığını belirtiyor. Bunun yanında, teknolojide iş özel hayat dengesinin olmaması da kadınları sektörden kaçıran etkenlerden biri. Örneğin, siber güvenlikte saldırı ihtimali bile olduğunda sürekli gözetim yapmak gerekiyor. Bu da fazla mesai anlamına geliyor.
SADECE YAZILIM YOK
Çetintaş, teknoloji sektörünün sadece yazılımdan ibaret olmadığını, çalışılabilecek farklı pek çok alan bulunduğunu ve ISACA İstanbul olarak bunu kadınlara anlatmaya çalıştıklarını belirtiyor. Örneğin, siber güvenlik alanında 2022 itibariyle 1.8 milyon açığın beklendiğini aktaran Çetintaş, “Şu an siber güvenlikte çalışan kadınların oranı sadece yüzde 11. Siber güvenliğe daha çok kadının yönlendirilmesi ile hem teknolojide çalışan kadın sayısı artar hem de bu açığın kapanmasına yardımcı olur” diyor. Bunun yanında, teknolojinin pek çok alanında evden de çalışılabilmesi, sürekli ve hızla geliştiği için çok dinamik bir sektör olması, uluslararası alanda kabul görmesi de Çetintaş'a göre kadınların bilişim alanını tercih etmesi için olumlu yönler.
FARKINDALIĞI ARTTIRACAĞIZ
ISACA İstanbul Teknolojide Kadın lideri Pelin Pehlivan, SheLeadsTech Çalışma Grubu Etkinliği'nde 'Siber Güvenlik Sektöründe Kadın Olmak' panelini yönetti. Panele Ziraat Teknoloji Bilgi Güvenliği Grup Yöneticisi Ayşim Niksarlı, Boyner Grup CISO'su Tuğba Öztürk ve Anadolubank Teftiş Kurulu Bilgi Teknolojileri Başkan Yardımcısı Dilek Mete Hangül de konuşmacı olarak katıldı. Pehlivan, konuşmasında grubun hedeflerini şöyle açıkladı, “Bizler, kadınların teknoloji ve siber güvenlik alanında çalışmayı seçmesi için bu konuda rol model olan kadınlarla gençleri buluşturmak, toplumsal olarak bu konudaki farkındalığı artırmak için çalışıyoruz. Aynı zamanda teknoloji sektöründe çalışan kadınların yaşadığı sorunlara dikkat çekmek ve bu sorunların azaltılmasına katkıda bulunmak, kadınlar arasında bir ağ kurarak, motivasyon düşüklüğü yaşanan alanlarda destek sağlamak ve kadınların kendileri ile ilgili farkındalıklarını artırarak, onların eksik oldukları noktalarda eğitimlerine katkıda bulunmak için de elimizden geleni yapıyoruz.”
KADIN İŞGÜCÜ ÇOK ÖNEMLİ
Siber güvenlik alanında projelendirme, danışmanlık ve denetim hizmetleri sunan Biznet, SheLeadsTech Çalışma Grubu Etkinliği'nin ana sponsoruydu. Etkinliğin son panelini de Biznet Bilişim Genel Müdür Yardımcısı Hakan Terzioğlu yönetti. 'Erkeklerin Gözünden Siber Güvenlikte Kadınlar' paneline Deloitte Siber Risk Hizmetleri Lideri Burç Yıldırım, KPMG Bilgi Risk Yönetimi Hizmetleri Direktörü Ehtiram İsmayilov ve PWC Risk, Süreç ve Teknoloji Hizmetleri Direktörü Mehmet Önal katıldı. Panelde kadın işgücünün artmasıyla sektörün geçireceği olumlu değişimler vurgulandı. Kadın işgücünün ekonomi için öneminin altı çizilirken, teknoloji özelinde kadınların giderek bu alandan uzaklaştığı belirtildi. Ayrıca, çocukların oyuncaklarının cinsiyete göre sınıflandırılmasının iş kollarına cinsiyet atfedilmesinin nedenlerinden biri olduğu vurgulandı.
