Hükümet programıyla birlikte tekrar gündeme gelen kıdem tazminatı ile ilgili düzenlemenin detayları netleşiyor. Hazırlanan taslağa göre, kıdem tazminatı kaldırılmıyor, hatta istifalar nedeniyle işveren tarafından ödenmeyen kıdem tazminatları devlet garantisi altına alınıyor.
 
Kıdem tazminatıyla ilgili yeni düzenleme ‘Kıdem Tazminatı Fonu Kanun Taslağı’ olarak şekillendirildi. Kıdem tazminatları için bir fon oluşturuluyor. Fonun geliri, işverenden kesilecek yüzde 3’lük gelirden oluşacak. Söz konusu oranının yükseltilmesi veya düşürülmesi konusunda Bakanlar Kurulu yetkili olacak. İşçilere ise ilave yük getirilmeyecek.
 
Her yıla bir aylık tazminat
Oluşturulacak olan Fon’da, mevcut sistemde olduğu gibi, her yıl için bir aylık kıdem tazminatı ödenmesi öngörülüyor. Kıdem tazminatı tutarı da çalışılan son yılın ortama ücreti tutarında olacak.
 
Kıdem tazminatı ödemeleri, emeklilik, malüllük ve ölüm gibi durumlarda hiçbir şart aranmadan ödenecek. 10 yılın üzerinde çalışanlarda kıdem tazminatlarını istemeleri halinde fondan tahsil edebilecekler.
 
Örneğin bir işçi, 5 yıl bir iş yerinde, 3 yıl bir başka işyerinde ve 2 yıl da başka işyerinde çalıştı. Bu işyerlerinden istifa ederek ayrıldı. Mevcut durumda hiçbir yerden kıdem tazminatı alamıyor. Yeni düzenleme ile söz konusu işçiye 10 yılı için kıdem tazminatı ödenecek. Eğer işçi hayatını kaybederse de ödeme mirasçılarına yapılacak.
 
Fona kimse dokunamayacak
Taslakta, kıdem tazminatı fonunda toplanan paralar, ‘kutsal para’ işlemi görecek ve hiç bir şekilde amacı dışında kullanılamayacak. Ayrıca, fonun harcamaları ve gelirleri, TBMM adına denetim yapan Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, Çalışma Bakanlığı müfettişleri tarafından sağlanacak. Fonu, bağımsız bir denetim şirketi üçer aylık dönemler halinde inceleyecek. Şirket, üçer aylık raporlarını kamuoyuna açıklayacak.
 
60 milyar lira
TOBB ve TİSK’in destek verdiği düzenlemenin işçinin alamadığı kıdem tazminatını devlet güvencesi altına aldığını, işverenin üzerindeki 60 milyar liraya yakın kıdem tazminatı yükünü de kaldıracağı belirtiliyor.
 
-  Oluşturulacak olan Kıdem Tazminatı Fonu’na işverenler ücretin yüzde 3’ü oranında katkı payı ödeyecek. İşçilerden kesinti yapılmayacak.
-  Kıdem tazminatı, mevcut sistemde olduğu gibi her çalışma yılı için bir aylık ücret tutarında ödenecek.
 
-  Kıdem tazminatı ödemelerinde ücretin son yılın ortalaması baz alınacak.
-  10 yılını dolduran çalışanlar, istediği takdirde tazminatını çekebilecek.
-  Çalışan 10 yılını doldurmamışsa ölüm ve malüllük halinde para ödenecek.
-  İstifa eden çalışanların tazminatları yanmayacak. Bir kişi birkaç iş yerinde çalışmış olsa dahi tazminatlarının hepsi devlet güvencesinde olacak.
 
-  Çalışanlar işten ayrılırken işveren değil, Fon’a başvuracak.
-  Fon yürürlüğe girmeden önceki çalışanların haklarının korunacağı belirtiliyor. Örneğin, 10 yıldır aynı işverene bağlı çalışanlar, 10 yıllık kıdem tazminatını işverenden talep edecek. Ancak, Fon yürürlüğe girdikten sonraki çalışma yılları için Fon’a başvuracak.
 
Çalışanların yüzde 10’u   kıdem tazminatı alabiliyor
Mevcut uygulamada çalışanların yüzde 10’unun kıdem tazminatını tam olarak aldığı belirtiliyor. Yüzde 90’ı ise iş mahkemesine dava açıyor. Kıdem tazminatı yükünün işverenleri kayıtdışı istihdama yönelttiği veya çalışanın kıdemi dolmadan işten çıkarttığı belirtiliyor. Sendikalar, Fona sıcak bakmıyor. Toplu sözleşmelerde kıdem tazminatı bazen aylık ücretten daha yüksek belirlenebiliyor. Fon gelirse, üst limit bir aylık ücret olacak.
 
milliyet